Szwecja: parlamentarzysta chce oddać Polsce dokument zrabowany przez Szwedów w XVII wieku
Bjoern Soeder, parlamentarzysta prawicowej partii Szwedzcy Demokraci, zaproponował oddanie Polsce Statutu Łaskiego z 1506 roku, cennego dokumentu wpisanego na listę UNESCO zrabowanego przez Szwedów podczas potopu szwedzkiego 1655-1660 roku. Szwedzkie Ministerstwo Spraw Zagranicznych powiadomiło, że odpowie na zapytanie parlamentarzysty do 26 lipca.
W pisemnym zapytaniu do Ann Linde, szefowej szwedzkiej dyplomacji, polityk prosi o „podjęcie inicjatywy na rzecz zwrotu Statutu Łaskiego ze względu na wagę tego dokumentu dla Polski oraz sposób, w jaki Polska działa na rzecz bezpieczeństwa naszego kraju”. Polski parlament jako jeden z pierwszych ratyfikował przyjęcie Szwecji oraz Finlandii do Sojuszu Północnoatlantyckiego.
Bjoern Soeder podkreślał, że zachowały się na świecie jedynie dwa Statuty Łaskiego. Jeden znajduje się w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie, a drugi okaz przechowywany jest w Szwecji „po tym, jak został zrabowany przez Szwedów w XVII wieku wraz z innymi bezcennymi skarbami polskiej kultury”.
„Statuty Łaskiego mają szczególne znaczenie w Polsce, będąc pierwszymi ilustrowanym drukami w tym kraju” – dodał parlamentarzysta.
W 2016 roku dokumenty trafiły na Polską Listę Krajowego Programu UNESCO Pamięć Świata.
Statut Łaskiego z 1506 roku, a uchwalony w 1505 roku, to pierwszy wydany drukiem zbiór praw Królestwa Polskiego sięgających czasów króla Kazimierza Wielkiego. Wydano go na polecenie króla Aleksandra Jagiellończyka, a inicjatorem przedsięwzięcia był Jan Łask, kanclerz koronny, późniejszy arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski, od którego zbiór wziął swoją nazwę. Jest przechowywany w zbiorach Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie.
Bjoern Soeder jest jednym z czołowych polityków prawicowej partii Szwedzcy Demokracji, trzeciej siły w parlamencie Szwecji – Riksdagu. W latach 2014-2018 był drugim wiceprzewodniczącym izby. Polityk jest delegatem do Organizacji Bezpieczeństwa i Wspólnoty w Europie, znany jest z zainteresowania polskimi sprawami, w mediach społecznościowych publikował zdjęcia ze spotkań z Joanną Hofman, ambasador RP w Sztokholmie.
PAP