Specjalne traktowanie wydatków na obronność

Polska dalej może kierować ogromne pieniądze na armię i nie musi towarzyszyć temu niepokój związany z unijną procedurą nadmiernego deficytu. Wskazują na to ustalenia, jakie zostały podjęte w Brukseli. Wcześniej o taki scenariusz zabiegał rząd PiS-u.

Bruksela w odpowiedzi na pandemię, kryzys energetyczny i agresję Rosji na Ukrainę zawiesiła reguły utrzymywania deficytu budżetowego państw członkowskich Unii Europejskiej. W tym tygodniu zapadła decyzja, że zasady zostają przywrócone.

– Wysokość deficytu budżetowego od 2024 r. nie może przekroczyć 3 proc. w stosunku do PKB we wszystkich państwach członkowskich. Natomiast dług publiczny nie może przekroczyć 60 proc. w stosunku do PKB – mówiła dr Gabriela Masłowska, członek Rady Polityki Pieniężnej.

Będą jednak zmiany. Wyciągnęliśmy wnioski i reguła będzie bardziej realistyczna – podkreśliła w środę Nadia Calivino, wicepremier, minister finansów Hiszpanii, która do końca roku sprawuje unijną prezydencję.

– Z tego punktu widzenia zwiększy się poczucie odpowiedzialności – powiedziała Nadia Calviño, wicepremier, minister finansów Hiszpanii.

Przekroczenie dozwolonego deficytu będzie możliwe chwilowo, jeśli kraj uzasadni to w rozmowach z Komisją Europejską, np. ze względu na wydatki na cyfryzację czy transformację energetyczną. Polska od lat negocjowała, aby wydatki na zbrojenie także były wyjęte z unijnych reguł finansowych. Zgodę Brukseli ogłosił w czasie swojego grudniowego expose Mateusz Morawiecki, już były polski premier.

– Wydatki materiałowe na uzbrojenie, na armię polską nie będą zaliczane, w przypadku wyliczeń związanych z procedurą nadmiernego deficytu, do deficytu budżetowego – mówił Mateusz Morawiecki, poseł PiS, b. premier.

Dług publiczny w 2023 r. – według szacunku Ministerstwa Finansów – osiągnie niecałe 50 procent. Tu nie ma obaw. Gorzej jest z deficytem. Nowy rząd Donalda Tuska przejął budżet po poprzednikach i podniósł go o kolejne miliardy złotych, by realizować m.in. podwyżki dla nauczycieli. Deficyt przekracza unijne zobowiązania. Na co wskazują słowa ministra finansów Andrzeja Domańskiego.

– Deficyt finansów publicznych według definicji unijnej wyniesie w 2024 r. 5,1 proc. PKB – zaznaczył Andrzej Domański, minister finansów.

Jeśli Unia chciałaby rozpocząć przeciwko Polsce procedurę nadmiernego deficytu, wiązałoby się to z radykalnym cięciem wydatków, a dalej mogło zakończyć się ukaraniem kraju. Nowe reguły, jakie ustaliła Bruksela, pozwolą jednak uniknąć takich konsekwencji, bo dają czas na poprawę sytuacji.

– W tej chwili w ramach nowej procedury deficytu są pewne ułatwienia polegające na tym, że nie będzie automatycznego cięcia tych wydatków, tylko będzie czas od 4 do 7 lat na to przeznaczony – zauważyła dr Gabriela Masłowska, członek Rady Polityki Pieniężnej.

Wyłącznie z procedury nadmiernego deficytu wydatków na obronność odbywa się warunkowo. Ulga ma koncentrować się zwłaszcza na wydatkach inwestycyjnych. Polska nie może zawrócić z drogi rozwoju sił zbrojnych, ze względu na zagrożenie ze Wschodu. Nowy minister obrony, wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz daje sobie jednak prawo do przeglądu dotychczasowych zamówień realizowanych przez rząd PiS-u.

– Każdy rząd ma prawo do oceny i z tego prawa będziemy korzystać. Bardzo ważny jest ten wspólny mianownik, żeby on nie był przekreślony – podkreślił Władysław Kosiniak-Kamysz.

Ekspert wojskowy płk prof. Mieczysław Struś z Politechniki Wrocławskiej w obliczu zagrożeń w naszym regionie nie widzi możliwości, aby ograniczyć wydatki na armię.

– Polska racja stanu wymaga, aby finansowanie na obronność RP było przyjemniej na takim poziomie jak 2023 r. z tendencją wzrostową, czyli ok. 4 proc. PKB – zwrócił uwagę prof. Mieczysław Struś, ekspert wojskowy z Politechniki Wrocławskiej.

Polska w ostatnich latach wydała setki miliardów złotych na dozbrajanie. Zakupy czołgów, samolotów bojowych i nowoczesnego sprzętu realizowane są w USA i Korei Południowej oraz w polskich zakładach. Jeden z największych wydatków sfinalizuje się już w przyszłym roku. Polscy piloci rozpoczną pracę na najnowocześniejszych myśliwcach na świecie, samolotach F-35.

TV Trwam News