Senackie komisje za usunięciem nazw propagujących komunizm
Senackie komisje opowiedziały się za podjęciem inicjatywy ustawodawczej zmierzającej do usunięcia z przestrzeni publicznej nazw upamiętniających osoby, organizacje, wydarzenia i daty symbolizujące komunizm lub propagujące go.
Projekt ustawy o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej przygotowali senatorowie PiS. Projektem zajmowały się senackie Komisje: Ustawodawcza oraz Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Za podjęciem inicjatywy ustawodawczej było 10 senatorów, nikt nie był przeciw, jeden senator wstrzymał się od głosu.
Ostatecznie o tym, czy taka inicjatywa zostanie podjęta zdecyduje cały Senat w głosowaniu.
Zgodnie z projektem nazwy budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej, w tym dróg, ulic, mostów i placów, nadawane przez jednostki samorządu terytorialnego nie mogą upamiętniać osób, organizacji, wydarzeń lub dat symbolizujących komunizm lub inny ustrój totalitarny, ani w inny sposób takiego ustroju propagować.
Oznacza to, że nie można nadawać takich nazw. Ewentualną decyzję o stwierdzeniu nieważności uchwały nadającej nazwę budowli, obiektowi lub urządzeniu użyteczności publicznej – jeśli nosiłby nazwę niezgodną z ustawą o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy – podejmowałby wojewoda. Przed wydaniem takiej decyzji byłby jednak zobowiązany do zasięgnięcia opinii Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Wojewoda miałby ponadto prawo zasięgnięcia opinii Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. W razie zakwestionowania nazwy, władze samorządowe miałyby trzy miesiące na to, by nadać danemu obiektowi nową nazwę.
Jednocześnie, zgodnie z projektem, samorządy będą miały dwa lata na zmianę dawnej nadanych nazw, jeśli związane są one z osobami, wydarzeniami i datami, które będą zakazane według projektowanej ustawy. Jeśli nazwa taka, po upływie tego czasu nadal pozostanie Instytut Pamięci Narodowej będzie występował do wojewody z informację o tym. Wówczas wojewoda wystąpi do samorządu w sprawie dostosowania się do ustawy.
Autorzy projektu chcą by ustawa weszła w życie po upływie 3 miesięcy od dnia jej ogłoszenia.
Obecna inicjatywa senatorów PiS jest powtórzeniem inicjatywy podjętej przez Senat minionej kadencji. W 2013 r. podjęła ona uchwałę o skierowaniu projektu w tej sprawie do Sejmu. Ówczesna inicjatywa była odpowiedzią na uchwałę mającą formę petycji Rady Miasta Jastrzębia Zdroju do Senatu.
PAP/RIRM