Rzecznik NIK: Nałożono karę na marszałek Sejmu za niestawienie się po wezwaniu

Najwyższa Izba Kontroli nałożyła kolejną karę 3 tys. zł na Elżbietę Witek, marszałek Sejmu, w związku z jej niestawiennictwem na kolejne wezwanie – poinformował Łukasz Pawelski, rzecznik prasowy Izby. Marszałek Sejmu była wzywana przez NIK już dwukrotnie – na 19 stycznia i 16 lutego 2022 roku.

Jednocześnie rzecznik NIK dodał, że został wyznaczony trzeci termin na wezwanie marszałek Sejmu, jest to piątek, 25 lutego 2022 roku.

„W środę i czwartek jest posiedzenie Sejmu, więc nie chcieliśmy wpływać na prace Sejmu i utrudniać stawiennictwa, więc teraz termin wyznaczono na piątek” – powiedział Łukasz Pawelski.

Sprawa wezwania marszałek Sejmu jako świadka ma związek z prowadzoną przez delegaturę NIK w Szczecinie kontrolą, dotyczącą programu „Polskie Szwalnie”. Według mediów, NIK przeprowadza kontrolę programu, którego celem było udostępnienie Polakom maseczek, jakie pomogłyby walczyć z pandemią COVID-19. Kontrolerów interesuje to, czy marszałek Sejmu lobbowała za prywatną szwalnią, która miałaby dostarczać maseczki w ramach rządowego programu.

Termin pierwszego wezwania Elżbiety Witek był wyznaczony przez NIK na 19 stycznia 2022 roku. Wówczas Kancelaria Sejmu informowała, że zaproszenie NIK nie zostało skutecznie doręczone – nie dotarło ani do Sejmu, ani do biura poselskiego, ani do miejsca zamieszkania marszałek Elżbiety Witek. Wówczas NIK nałożył po raz pierwszy karę w wysokości ok.3 tys. zł.

Na początku lutego informowano, że marszałek Sejmu odwołała się od tamtej kary. W odwołaniu uzasadniono m.in., że zgodnie z ustawą o NIK przesłanką wymierzenia kary pieniężnej jest prawidłowe wezwanie do stawiennictwa w charakterze świadka.

„W tej sprawie ta przesłanka nie została spełniona, gdyż marszałek Sejmu nie został powiadomiony w sposób prawidłowy i określony ustawą” – pisano.

W zeszłym tygodniu marszałek Elżbieta Witek była zaproszona do NIK na środę, 16 lutego 2022 roku.

„Realizując wynikający z konstytucji obowiązek strzeżenia praw Sejmu, informuję, że moje stawiennictwo przed Najwyższą Izbą Kontroli nie jest możliwe. Godząc się na wezwanie marszałka Sejmu przez NIK, naruszyłabym przepisy rangi konstytucyjnej i ustawowej” – oświadczyła wtedy marszałek Elżbieta Witek.

Jak pisała w przekazanym stanowisku, „wezwanie marszałka Sejmu do stawienia się w charakterze świadka jest wydarzeniem bez precedensu w ponad 30-letniej historii III RP”.

„Polski porządek prawny przyznaje Sejmowi względem NIK rolę nadrzędną, a szczególnymi uprawnieniami względem tego naczelnego organu kontroli państwowej wyposaża właśnie marszałka Sejmu, który m.in. nadaje Statut NIK, posiada kompetencje dotyczące kształtowania kierownictwa NIK czy powołuje członków jego Kolegium” – podkreślała marszałek Elżbieta Witek.

Wraz z oświadczeniem przekazanych zostało wtedy siedem opinii prawnych autorstwa: dra Andrzeja Pogłódka, dra hab. Bogumiła Szmulika (obaj UKSW), dra hab. Grzegorza Pastuszko (Uniwersytet Rzeszowski), dra hab. Krzysztofa Prokopa (UPH w Siedlcach), dra hab. Jarosława Szymanka, dra Zbigniewa Gromka (obaj Biuro Analiz Sejmowych) oraz dra hab. Pawła Sobczyka (Uniwersytet Opolski).

„Marszałek Sejmu reprezentuje Sejm na zewnątrz, wezwaniu Marszałka Sejmu do złożenia zeznań w charakterze świadka należy przypisać charakter wezwania go jako reprezentanta Sejmu. Z tego powodu, składając zeznania czy podpisując dokumenty w ramach postępowania kontrolnego prowadzonego przez NIK, Marszałek Sejmu również wówczas wykonuje powierzoną mu funkcję reprezentacyjną” – napisał w swej opinii dr hab. Bogumił Szmulik.

Dodał, iż „mając na uwadze, że (…) NIK posiada status organu podległego Sejmowi, działanie to prowadziłoby do naruszenia wzajemnych relacji pomiędzy Sejmem a NIK”.

Pytany o opinie prawne rzecznik NIK odpowiedział, że „są przedmiotem analizy, na pewno kontrolerów prowadzących postępowanie kontrolerskie, myślę też, że departamentu prawnego”.

„Kontrolerzy muszą się odnosić do tego stanowiska pani marszałek” – dodał Łukasz Pawelski.

Jako pierwsze informacje o nałożeniu kary na marszałek Elżbietę Witek podało dziś radio RMF FM.

 

PAP