Pamięć o marszałku Józefie Piłsudskim i generalne Władysławie Andersie

Mija 85 lat od śmierci marszałka Józefa Piłsudskiego, współtwórcy niepodległego Państwa Polskiego. Dziś też 50. rocznica śmierci generała Władysława Andersa.

12 maja 1935 roku był dla milionów Polaków dniem żałoby – tego dnia w Belwederze zmarł marszałek Józef Piłsudski, jeden z ojców polskiej niepodległości. Postać niezwykła – przypomina historyk profesor Filip Musiał.

– Był jedną z tych głównych postaci, które przyniosły Polsce niepodległość w 1918 r. Później lider obozu sanacyjnego, naczelnik Państwa, człowiek, który odegrał także rolę w wojnie polsko-bolszewickiej – mówi profesor Filip Musiał.

„Dał Polsce wolność, granice, moc i szacunek” – tak na pogrzebie Józefa Piłsudskiego mówił prezydent Ignacy Mościcki, a pożegnanie Naczelnika Państwa miało wyjątkową oprawę. Najpierw tysiące warszawiaków żegnało marszałka w Belwederze oraz w katedrze św. Jana, potem Naczelnika Państwa żegnały tłumy na trasie przejazdu specjalnego pociągu do Krakowa. Wreszcie rzesze przyszły na Wawel, aby oddać hołd swemu przywódcy. Marszałek – jak podkreśla historyk Mariusz Olczak – stał się dla kolejnych pokoleń Polaków postacią symboliczną.

– Dzięki której kształtowały się przez cały okres wieku XX inne ruchy niepodległościowe, odwoływały się do tego czynu niepodległościowego, który w osobie Jozefa Piłsudskiego dał nam niepodległość – zaznacza Mariusz Olczak.

Z kolei 12 maja 1970 roku stał się dniem żałoby dla tysięcy byłych żołnierzy II Korpusu Polskiego, Polaków żyjących na emigracji oraz patriotów mieszkających w rządzonej przez komunistów Polsce. Tego dnia zmarł generał Władysław Anders. To postać nietuzinkowa – zauważa historyk prof. Piotr Niwiński.

– Wyprowadził setki tysięcy Polaków ze Związku Sowieckiego, uratował im życie. To człowiek, który potrafił poprowadzić politykę i Wojsko Polskie, że stało się słynne na całym świcie. Często negowana bitwa pod Monte Cassino stała się symbolem – akcentuje prof. Piotr Niwiński.  

Obaj bohaterowie, chociaż tak bardzo różnili się politycznie, byli wiernymi synami ojczyzny.

– Te dwie postaci w okresie przewrotu majowego stały po przeciwnych stronach barykady, ale postaci, które jednoznacznie z dzisiejszego punktu widzenia jednolicie reprezentują te walkę niepodległościową – podkreśla Mariusz Olczak.

Hołd obu bohaterom oddalali dziś przedstawiciele władz. Sejm uczcił marszałka Piłsudskiego minutą ciszy.

Przed pomnikiem naczelnika Państwa kwiaty złożył prezydent Andrzej Duda. Wieniec przed pomnikiem generała Andersa złożył szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk.

Zarówno Józef Piłsudski, jak i generał Anders są symbolami walki o niepodległą Ojczyznę. Symboliczne stały się też ich daty śmierci. Józef Piłsudski zmarł w 9. rocznicę przewrotu majowego, podczas którego przejął władzę. Generał Władysław Anders – w 26. rocznicę rozpoczęcia walk o Monte Cassino.

TV Trwam News