Norwegia wypowiada wojnę fałszywym wiadomościom „fake news”
W Norwegii telewizja publiczna NRK oraz dwa największe dzienniki „VG” i „Dagbladet” będą wspólnie weryfikowały prawdziwość informacji w debatach publicznych. Pod lupę zostaną wzięte tak media, jak i politycy.
Wspólny projekt ma mieć postać portalu internetowego pod nazwą „Faktisk” („Faktycznie”), gdzie każdy będzie mógł wyszukać i sprawdzić prawdziwość interesującej go informacji. Redakcja portalu będzie niezależna od właścicieli i partnerów koncernów wydawniczych stojących za poszczególnymi mediami.
Członkami redakcji będą pracownicy z trzech wymienionych mediów. Ich zadaniem będzie monitorowanie debat publicznych oraz krytyczne spojrzenie na treści publikowane w mediach Norwegii.
„To dla nas historyczny dzień i sama współpraca też jest historyczna. Cieszę się, że inicjowana jest w czasach, gdy debaty publiczne nacechowane są nieudokumentowanymi twierdzeniami, a niekiedy są wierutnym kłamstwem” – powiedział Gard Steiro, redaktor naczelny „VG”, gazety codziennej o największym w Norwegii nakładzie.
Pomysł inicjatywy zrodził się podczas fali oskarżeń wysuwanych przeciwko sobie przez kandydatów na prezydenta USA w wyborczej kampanii w 2016 r. Cechował ją wyjątkowo ostry, bezpardonowy ton, a kandydaci nierzadko atakowali się wzajemnie, piętnując kierowane przeciwko sobie zarzuty jako „fake news”.
„Znajdujemy się w sytuacji, gdy wszystkiemu przykleja się etykietkę fake news” – skomentował w rozmowie z agencją NTB Kristoffer Egeberg, dziennikarz śledczy dziennika „Dagbladet”.
„Ale nie chcemy wyłącznie demaskować fałszywych wiadomości. Mamy nadzieję także przyczynić się do wprowadzenia porządku w tym bałaganie informacyjnym, udzielając użytkownikowi porad i czyniąc go bardziej krytycznym co do wyboru źródeł informacji” – dodał Egeberg.
„Punktem wyjścia jest krytycyzm względem źródła danej informacji, a nie ostemplowanie jej jako nieprawdy lub kłamstwa. Mamy nadzieję, że przyczyni się to do zmniejszenia polaryzacji w debacie publicznej” – tłumaczył.
Korzystanie z „Faktisk” będzie darmowe i dostępne dla każdego. Zaproszenie do współtworzenia projektu otrzymały także inne media norweskie, ale nie tylko. Partnerami będą także Politechnika w Trondheim oraz koncern IBM. Ten ostatni użyczy projektowi swej wiedzy w dziedzinie sztucznej inteligencji i analizy treści.
Zadowolenie z projektu wyraził Norweski Związek Prasowy.
„Bardzo pozytywny jest fakt, iż wiele mediów łączy siły i zaprasza do współpracy innych. Mam nadzieję, że przyczyni się to do utrzymania dobrego poziomu debat w naszym społeczeństwie” – oświadczyła sekretarz generalna związku Elin Floberghagen.
Szef NRK Thor Gjermund Eriksen wyraził nadzieję, że „Faktisk” przyczyni się do umocnienia wiarygodności norweskich mediów.
Projekt sfinansują początkowo kwotą 6 mln koron (2,8 mln złotych) trzy medialne fundacje. Utworzą one spółkę akcyjną, której właścicielami zostaną „Dagbladet” i „VG”.
PAP/RIRM