Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi zapowiedziało powstanie Krajowej Grupy Spożywczej

Pandemia oraz trwająca na Ukrainie wojna uwypukliły problemy polskich rolników. Produkcja rolna znajduje się na granicy opłacalności. Zaradzić ma temu Krajowa Grupa Spożywcza, której powstanie zapowiedział resort rolnictwa.

Rosnące koszty to teraz największy problem polskich rolników. Pan Krzysztof zajmuje się produkcją mleka. Jednak – jak sam mówi – staje się to coraz mniej opłacalne.

– W tym momencie widzimy kosmiczne ceny soi, rzepaku czy witamin dla krów. Po obliczeniu wszystkich kosztów zostaje jakaś pula pieniędzy, które dostaje w wypłacie za mleko z mleczarni – wylicza pan Krzysztof, rolnik z powiatu monieckiego.

Koszty produkcji rosną. Nie rosną za to ceny w skupach. Rolnicy często zmuszeni są do sprzedawania swoich produktów za niskie kwoty. Ledwo zwraca im to poniesione koszty.

Transakcji nie ułatwia słaba pozycja negocjacyjna rolnika indywidualnego – mówi prof. Tomasz Rachwał, ekonomista.

– Słaba pozycja polskiego rolnika wynika przede wszystkim z małych możliwości negocjacyjnych, ponieważ kiedy oferuje się bardzo mały wolumen dostaw, to jest się małym podmiotem, który nie dyktuje cen – mówi prof. Tomasz Rachwał.

Szereg działań, które mają na celu poprawę sytuacji polskich rolników, podejmuje Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, walcząc m.in. z nieuczciwym wykorzystywaniem przewagi kontraktowej. W zeszłym roku UOKiK sprawdzał na przykład ceny owoców i warzyw w sieciach handlowych, co pozwoliło oszacować, ile na swoim towarze zarabia rolnik, a ile pośrednik.

– Pracownicy inspekcji rozpoczną swoje działania w dużych sieciach handlowych. Następnie na zasadzie kroku wstecz sprawdzą kolejne podmioty znajdujące się w łańcuchu dostaw aż do producenta rolnego. Dzięki temu zostaną ustalone ceny polskich owoców i warzyw oraz marże osiągane przy sprzedaży dalszym nabywcom, w tym marże pośredników i sieci handlowych – informował we wrześniu 2021 r. Tomasz Chróstny, prezes UOKiK.

Tylko w zeszłym roku w wyniku przeprowadzonych kontroli Urząd nałożył na nieuczciwych kontrahentów kary na kwotę 200 mln złotych. Pod koniec lutego rolnicza „Solidarność” wnioskowała do resortu rolnictwa o wprowadzenie do ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej nowych przepisów na wzór Hiszpanii. Tam odbiorcy muszą zapłacić rolnikom za towar przynajmniej tyle, ile wyniosły koszty produkcji.

– To jest ustawa, której oczekują rolnicy. Chodzi o zabezpieczenie sprawiające, że rolnicy będą mogli spokojnie produkować i sprzedawać produkt przynajmniej po cenie kosztów produkcji – zaznacza Jerzy Gargała z rolniczej „Solidarności”.

Rozwiązaniem problemów – jak zapewnia minister rolnictwa i rozwoju wsi, Henryk Kowalczyk – ma być Krajowa Grupa Spożywcza. Będzie ona w stanie opanować wiele wahań cenowych.

– Wielką nadzieję wiążę z Krajową Grupą Spożywczą. Mam nadzieję, że będzie ona łamać zmowy cenowe, dzięki czemu rolnicy będą otrzymywali godne zapłaty za swoje produkty rolne – mówi min. Henryk Kowalczyk.

Prof. Tomasz Rachwał ocenia, że trzeba wspierać rolników, którzy podejmując oddolną inicjatywę łączą się w większe grupy producenckie.

– Nasze wysiłki jako państwa powinny iść w kierunku wzmacniania tych podmiotów. Nie chodzi o tworzenie molocha. Nigdy duży podmiot, który jest sterowany przez państwo, nie jest rozwiązaniem wszystkich problemów – wskazuje prof. Tomasz Rachwał.

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów przypomina rolnikom, że mogą zawiadomić ich o nieuczciwości dużych kontrahentów. Na przykład poprzez formularz na stronie internetowej UOKiK.

TV Trwam News