fot. twitter.com/KancelariaSejmu

Kolejna skarga nadzwyczajna Prokuratora Generalnego ws. lichwiarskich odsetek

O uchylenie nakazu zapłaty wydanego na podstawie umowy pożyczki zabezpieczonej trzema wekslami, w których określono odsetki na poziomie jednego proc. dziennie w przypadku zwłoki w zapłacie, zawnioskował Prokurator Generalny w skardze nadzwyczajnej, o której poinformowała w czwartek Prokuratura Krajowa.

Skarga nadzwyczajna – jak przekazała Prokuratura Krajowa – dotyczy prawomocnego wyroku gdańskiego sądu rejonowego z czerwca 2002 r.

„Zastrzeżenie odsetek za zwłokę w spełnieniu świadczenia pieniężnego, w wysokości jednego procenta dziennie, czyli 365 proc. rocznie, stanowi niewątpliwie lichwę” – zaznaczyła PK.

Jak przekazała prokuratura, w sprawie tej „pozwany zawarł z Korporacją Finansowo–Inwestycyjną z Gdańska umowę pożyczki, która została zabezpieczona trzema wekslami własnymi”.

„Każdy z weksli był płatny w określonej dacie i w każdym z nich zawarte było zobowiązanie wystawcy, że w przypadku zwłoki w zapłacie, zapłaci odsetki w wysokości jednego proc. dziennie” – dodała prokuratura.

Wprawdzie mężczyzna w 2002 r. dokonał spłaty 11,4 tys. zł, która to suma została zaliczona na spłatę odsetek, ale z uwagi na brak pełnej spłaty, powód wystąpił do sądu o orzeczenie nakazu zapłaty.

„W pozwie i kolejnym piśmie uściślającym żądanie pozwu wskazano, że powód dochodzi od pozwanego zapłaty kwoty 26,7 tys. zł, na którą składa się kwota główna 17 tys. zł z weksli oraz skapitalizowane odsetki w kwocie 9,7 tys. zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości 1 proc. dziennie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty” – przekazano.

W postępowaniu nakazowym pozwany został zobowiązany przez sąd rejonowy do zapłacenia powodowi 26,7 tys. zł z odsetkami umownymi w wysokości 1 proc. dziennie od 11 kwietnia 2002 r. do dnia zapłaty, a wobec braku wniesienia przez pozwanego zarzutów, nakaz zapłaty uprawomocnił się.

„Następnie wierzytelność wynikająca z wydanego przez sąd rejonowy nakazu zapłaty była kilkakrotnie przenoszona na inne podmioty. Ponadto postanowieniem z czerwca 2003 r. sąd nadał zaskarżonemu nakaz zapłaty klauzuli wykonalności także na małżonkę pozwanego” – dodała PK.

W skardze nadzwyczajnej zastępca Prokuratora Generalnego Robert Hernand zarzucił orzeczeniu sądu rejonowego „rażące naruszenie prawa materialnego oraz naruszenie zasad i wartości konstytucyjnych”. Jak wskazał, „w przypadku pozwanego i finalnie również jego małżonki, zostali oni obciążeni obowiązkiem zapłaty kwoty, jako roszczenia głównego niewynikającej z weksli, będących podstawą wydania nakazu zapłaty”.

„Suma wekslowa została bowiem powiększona przez wierzyciela o odsetki za opóźnienie o charakterze >>lichwiarskim<<, rażąco nadmierne i niepozostające choćby w zbliżonej proporcji do świadczenia wzajemnego” – dodał Robert Hernand.

W skardze nadzwyczajnej przypomniano, że wysokość odsetek „winna być wiązana z ekwiwalentnością wynagrodzenia pożyczkodawcy, stanowić zabezpieczenie wymuszenia terminowości spłaty zadłużenia, a nie stanowić niemożliwego do wykonania dla pożyczkobiorcy zobowiązania do zapłaty” – zaś w tej sprawie wysokość odsetek czyniła niemożliwym spłatę zadłużenia głównego.

W skardze nadzwyczajnej w związku z tym wskazano, że orzeczenie sądu rejonowego „jest oczywiście niesprawiedliwe i niewątpliwie naruszyło zasadę pochodną zaufania obywatela do państwa, z którą wiąże się bezpośrednio zasada bezpieczeństwa prawnego”.

„Usankcjonowanie nakazem zapłaty żądania tak wygórowanych kwot, całkowicie nieproporcjonalnych do wysokości udzielonych pożyczek, (…) jest sprzeczne z poczuciem sprawiedliwości” – podkreślono.

W ocenie Prokuratora Generalnego przedłożone w sprawie weksle były ważne, lecz „tylko na kwoty sumy wekslowej oznaczonej w ich treści”. Nie wykluczało to możliwości dochodzenia przez wierzyciela ogólnych odsetek ustawowych za zwłokę w zapłacie weksla.

Jednak – jak podkreślono w skardze – „zapis na wekslach dotyczący zapłaty odsetek w wysokości 1 proc. w przypadku zwłoki winien być uznany za nienapisany, a wskazana wysokość odsetek uznana za sprzeczną z przepisami regulującymi dochodzenie roszczeń z weksla”.

W związku z tym, Prokurator Generalny wniósł o uchylenie zaskarżonego nakazu zapłaty i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi rejonowemu.

Instytucja skargi nadzwyczajnej została wprowadzona ustawą o SN, która weszła w życie w kwietniu 2018 r. Przewiduje ona m.in. możliwość składania do Sądu Najwyższego takich skarg na prawomocne wyroki polskich sądów z ostatnich 20 lat. Dotychczas SN do rozstrzygnięcia otrzymał kilkadziesiąt skarg nadzwyczajnych – najwięcej złożył Prokurator Generalny, a niektóre z nich dotyczyły kwestii lichwiarskich odsetek. Już pierwsza z rozpatrzonych i uwzględnionych przez SN w maju ub.r. skarga nadzwyczajna skierowana przez PG odnosiła się do nakazu zapłaty z 2009 r., gdzie z pierwotnych około 16 tys. zł odsetki urosły do ponad 1,1 mln zł.

PAP

drukuj
Tagi:

Drogi Czytelniku naszego portalu,
każdego dnia – specjalnie dla Ciebie – publikujemy najważniejsze informacje z życia Kościoła i naszej Ojczyzny. Odważnie stajemy w obronie naszej wiary i nauki Kościoła. Jednak bez Twojej pomocy kontynuacja naszej misji będzie coraz trudniejsza. Dlatego prosimy Cię o pomoc.
Od pewnego czasu istnieje możliwość przekazywania online darów serca na Radio Maryja i Tv Trwam – za pomocą kart kredytowych, debetowych i innych elektronicznych form płatniczych. Prosimy o Twoje wsparcie
Redakcja portalu radiomaryja.pl