J. Stoltenberg w Macedonii Płn.: Jesteśmy gotowi powitać was w NATO

Przebywający z wizytą w Macedonii Północnej sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg oświadczył w poniedziałek, że Sojusz jest gotowy powitać ten kraj w NATO oraz pochwalił Skopje za realizowane reformy.

„Jesteśmy gotowi was powitać” – powiedział Stoltenberg na konferencji prasowej w Skopje po spotkaniu z macedońskim premierem Zoranem Zaewem.

W lutym ambasadorowie 29 państw NATO podpisali protokół przyjęcia Macedonii Północnej do Sojuszu. Stało się to możliwe dzięki porozumieniu zawartemu przez nią z Grecją, które zakończyło wieloletni spór o nazwę tej byłej jugosłowiańskiej republiki. Zazwyczaj proces ratyfikacji tego dokumentu przez wszystkie kraje członkowskie trwa około roku.

„Ważne jest, by pochwalić Macedonię Północną za reformy, które wdrożyliście” – podkreślił Stoltenberg, mówiąc o zmianach koniecznych, by kraj ten mógł stać się członkiem Sojuszu Północnoatlantyckiego. Rząd w Skopje planuje zwiększenie wydatków na obronność z 1 proc. PKB obecnie do 2 proc. w roku 2024.

Sekretarz dodał, że wstąpienie Macedonii Płn. do NATO „jest bardzo ważne” dla tego kraju, „lecz także dla NATO i całego regionu”. Nie podał jednak konkretnej daty oficjalnego wejścia Macedonii Płn. do Sojuszu.

„Mamy nadzieję, że nasze członkostwo (w Sojuszu) zostanie sformalizowane na szczycie NATO w grudniu w Londynie i że na tym spotkaniu zostaniemy oficjalnie powitani (w organizacji)” – mówił z kolei premier Zaew na wspólnej konferencji ze Stoltenbergiem.

„Ale jeśli stanie się tak w pierwszych miesiącach przyszłego roku, niczego istotnego to nie zmieni” – dodał.

EFE zaznacza, że dotychczas 13 z 29 państw organizacji ratyfikowało protokół przyjęcia Macedonii Płn. lub rozpoczęło procedury w celu ratyfikacji.

Stoltenberg przyjechał do Skopje wraz z 29 ambasadorami państw członkowskich Sojuszu. Delegacja spotkała się m.in. z macedońskim prezydentem Stewem Pendarowskim i przewodniczącym parlamentu Talatem Xhaferim.

Agencja Reutera zauważa, że trzy inne republiki byłej Jugosławii – Słowenia, Chorwacja i Czarnogóra – już do NATO dołączyły, podobnie jak i inne państwa Bałkanów: Albania, Bułgaria i Rumunia. Zdaniem Rosji, przyjmując w swe szeregi kraje bałkańskie, NATO szkodzi bezpieczeństwu w regionie.

Zarazem w ubiegłym tygodniu Komisja Europejska ponownie zarekomendowała krajom członkowskim rozpoczęcie negocjacji akcesyjnych z Macedonią Północną.

Członkostwo tego kraju w NATO oraz UE jest obecnie możliwe dzięki porozumieniu z sąsiednią Grecją o zmianie nazwy z „Macedonia” na „Macedonia Północna”. Dzięki temu zakończony został spór, który trwał od czasu ogłoszenia przez Macedonię niepodległości w 1991 r.

Według Grecji używanie przez jej północnego sąsiada nazwy Macedonia było zawłaszczaniem historycznego i kulturowego dziedzictwa starożytnych Macedończyków i mogło być w przyszłości podstawą ewentualnych roszczeń terytorialnych do greckiej prowincji o tej samej nazwie. W związku z przyjęciem nowej nazwy Grecja wycofała swój sprzeciw wobec członkostwa Macedonii Północnej w NATO oraz – w dalszej perspektywie – w Unii Europejskiej.

PAP/RIRM