IPN: dokumenty rosyjskiego resortu obrony to fałszowanie historii

Publikowanie przez resort obrony Rosji wyselekcjonowanych dokumentów dotyczących Armii Czerwonej i stosunku do niej Polaków w latach 1944-1945 to fałszowanie historii – podkreślił dziś Instytut Pamięci Narodowej.

Komentarz IPN odniósł się do opublikowanych w ubiegłym tygodniu przez Ministerstwo Obrony Rosji dokumentów Armii Czerwonej z lat 1944-45 dotyczących Polski, w tym ofensywy Armii Czerwonej oraz stosunku do niej ludności polskiej. Dokumentacja nosi tytuł „Wyzwolenie Polski. Cena zwycięstwa”.

„Materiały te nie przyczyniają się do poważnej i otwartej dyskusji o roli Armii Czerwonej w Polsce w końcowym okresie II wojny światowej. Publikowanie starannie wyselekcjonowanych dokumentów, by udowodnić z góry przyjętą tezę (o uznawaniu przez Polaków żołnierzy Armii Czerwonej wyłącznie za >>wyzwolicieli<<), wyrwanych z kontekstu, opatrzonych nieobiektywnym komentarzem, fałszuje historię” – stwierdził IPN w przesłanym komunikacie.

Jak podał IPN, już sam wstęp, którym poprzedzono publikowane dokumenty zawiera nieprawdziwe informacje dotyczące granic z Polską.

Rosjanie napisali, że latem 1944 r. sowieckie wojska podeszły w rejonie Brześcia do granicy Związku Sowieckiego, tymczasem historycy Instytutu przypominają, że w tym czasie obowiązywała granica przedwojenna, którą Armia Czerwona przekroczyła już w styczniu 1944 r.

IPN zdecydowanie nie zgodził się również ze sformułowaniem o „wyzwalaniu Polski spod niemiecko-faszystowskiej okupacji”. Jak przypomniał, symbolem tego „wyzwalania” stały się wydarzenia w Wilnie, gdy po wyparciu Niemców Armia Czerwona i NKWD uwięziły w obozach żołnierzy i oficerów Armii Krajowej.

Badacze Instytutu ocenili też, że opublikowane dokumenty dotyczące wkraczania Armii Czerwonej na centralne ziemie Polski nie przynoszą żadnej nowej wiedzy na ten temat.

– Tego typu źródła z archiwum Ministerstwa Obrony FR – mówiące o reakcjach ludności polskiej na wkroczenie Armii Czerwonej, zbrodniach niemieckich na Narodzie Polskim czy działaniach bojowych Armii Czerwonej na tym terenie – były wcześniej publikowane – widnieje w komunikacie IPN.

Nie jest też prawdą, że „wyzwolenie” Polski przez Sowietów miało idylliczny charakter – podał IPN.

– (W dokumentach sowieckich władz można znaleźć) krytyczne opinie społeczeństwa polskiego związane z wkroczeniem Armii Czerwonej do Polski, obawy z tym związane, a nawet protesty – przeciwko represjom i ograniczaniu wolności obywatelskich, jakie przyniosło zajęcie ziem polskich przez Sowietów – stwierdził IPN.

Odnotowane w opublikowanych dokumentach pozytywne reakcje ludności polskiej na wejście Armii Czerwonej na ziemie polskie IPN tłumaczył okresem pięciu lat niemieckiej okupacji.

– Rzeczywistość szybko przyniosła rozczarowanie: Armia Czerwona wprawdzie usuwała Niemców z ziem polskich, ale jednocześnie odgrywała rolę parasola ochronnego dla procesu siłowego zaprowadzenia w Polsce komunistycznej dyktatury (…). Przytłaczającej większości Polaków wkroczenie Armii Czerwonej przyniosło nie wyzwolenie, ale nowe, choć niewątpliwie nieporównywalne z okupacją niemiecką zniewolenie – podkreślił IPN.

Komunikat Instytutu kończy się pytaniem: „czy istotnie Polska ma powody do +wdzięczności+ wobec stalinowskiej Rosji?”.

– Usiłując postawić stronę polską w pozycji +wdzięczności+ za +wyzwolenie+ spod okupacji niemieckiej, strona rosyjska powinna pamiętać, że ziemie polskie dostały się pod tę najbardziej chyba brutalną w historii okupację w wyniku układów, zawartych przez Związek Sowiecki i III Rzeszę w sierpniu i wrześniu 1939 r., a istotą tych porozumień było zniszczenie Polski przez oba te totalitarne państwa – zaznaczyli historycy Instytutu.

Sprawę w komentował także prezes IPN Jarosław Szarek.

– Armia Czerwona nie przyniosła Polsce wolności, ale kolejne zniewolenie, kolejną okupację. Dla niektórych było to nie do końca jasne w pierwszych dniach wejścia czerwonoarmistów do polskich miast i wsi – powiedział prezes IPN.

Jarosław Szarek przypomniał też, że do dziś polskie instytucje szukają ok. 600 osób, które zostały zamordowane przez Sowietów w obławie augustowskiej.

– To trzeba rozumieć – za regularną armią sowiecką wkraczali funkcjonariusze NKWD, którzy instalowali w Polsce zbrodniczy, totalitarny system komunistyczny – tłumaczył prezes IPN Jarosław Szarek.

Z dokumentów rosyjskiego resortu obrony wynika, że w latach 1944-1945 stosunek Polaków do Armii Czerwonej był bardzo pozytywny.

– Na Lubelszczyźnie miejscowa ludność szczerze i burzliwie wyrażała zachwyt i sympatię dla Związku Radzieckiego i Armii Czerwonej – czytamy w jednym z dokumentów.

Resort obrony Rosji podał, że dokumenty zostały odtajnione w lipcu 2017 r. i pochodzą z Archiwum Centralnego ministerstwa.

PAP/RIRM