Fragmenty rakiet V1 i V2 w podkarpackiej Bliźnie
W Parku Historycznym w Bliźnie k. Ropczyc na Podkarpaciu zgromadzono przeszło 1000 autentycznych fragmentów rakiet V1 i V2. W latach 1943–1944 Niemcy przeprowadzali tam testy broni rakietowej. Ich prace rozpracowywał wywiad Armii Krajowej.
– Na dawnym poligonie, na trenie którego znajduje się park, nadal znajdujemy pozostałości po niemieckich próbach z bronią rakietową. Nasze zbiory systematycznie rosną dzięki 16-osobowej grupie pasjonatów; od kilku lat szukają oni fragmentów rakiet. Cały czas otrzymujemy sygnały o kolejnych znaleziskach – powiedział zarządzający parkiem Wiesław Jeleń.
W parku zrekonstruowano elementy niemieckiego poligonu z czasów drugiej wojny światowej. Dzięki ekspozycji można poznać historię odbywających się tutaj testów rakiet V1 i V2.
– Nasz park jest poligonem w miniaturze. Dokumentuje to, co działo się w pierwszej połowie lat 40. XX wieku. Są m.in. modele rakiet, baraki – dodał Wiesław Jeleń.
Placówka w Bliźnie przypomina też dzieje żołnierzy Armii Krajowej oraz polskich leśników, którzy doprowadzili do wykrycia tajemnic niemieckich rakiet.
***
W sierpniu 1943 r. lotnictwo alianckie zbombardowało niemiecki ośrodek w Peenemuende na wyspie Uznam; zniszczono m.in. wyrzutnie pocisków V1. Zaraz potem Niemcy postanowili przenieść ośrodek w bezpieczniejsze miejsca.
Jednym z nich była śródleśna wieś Blizna. Poligon powstał w pobliżu obozu pracy przymusowej i poligonu SS w Pustkowie.
Początkowo w Bliźnie testowano rakiety V1, później V2. Wystrzeliwane stamtąd rakiety kierowane były m.in. na leżący ok. 300 kilometrów w linii prostej poligon w Sarnakach nad Narwią. Spadały jednak w różnych miejscach, często w samej Bliźnie. Próbami zainteresował się wywiad AK, który m.in. pod Sarnakami przejął niewypał rakiety V-2.
Zdobyte przez polski ruch oporu fragmenty rakiety trafiły do Wielkiej Brytanii; tam opracowano metodę pozwalającą na zmianę ich kierunku lotu. W czerwcu 1944 r. urządzenia wyrzutni zostały zdemontowane i wywiezione z Blizny w Bory Tucholskie.
Działający od 2011 r. Park Historyczny w Bliźnie odwiedzają wycieczki i turyści indywidualni; w tym roku było tu już ponad 10 tys. osób.
PAP/RIRM