79. rocznica bitwy o Monte Cassino

W ulewnym deszczu, weterani 2 Korpusu Polskiego, którzy 18 maja 1944 roku zdobyli Monte Cassino, wspólnie z delegacją państwową w czwartek na słynnej polskiej nekropolii we Włoszech upamiętnili swojego dowódcę oraz poległych kolegów.

Obchody 79. rocznicy bitwy o Monte Cassino na Polskim Cmentarzu Wojennym na Monte Cassino, które zorganizował Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz Ambasada RP w Rzymie, z powodu ulewnych opadów deszczu, które przeszły nad Monte Cassino, zostały skrócone.

Nad Włochami przechodzą od kilku dni rekordowe ulewy. Największe szkody wywołały one w regionie Emilia-Romania, gdzie zginęło co najmniej 13 osób. Kilkanaście tysięcy osób ewakuowano. Straty szacowane są na kilka miliardów euro. Bardzo intensywne opady występują zarówno na północy, jak i południu kraju.

„W sytuacji takiej, jak dzisiejsze niesprzyjające okoliczności przyrody, dla nas zawsze najważniejsi są weterani, którzy przybyli tutaj z Polski, mają blisko 100 lat. W związku z tym podjęliśmy decyzję, aby uroczystości zredukować do modlitwy i złożenia kwiatów” – powiedział szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, Jan Józef Kasprzyk.

W #Cassino na placu przed pomnikiem generała Władysława Andersa odbyła się dziś uroczystość w hołdzie dowódcy 2. Korpusu Polskiego, który – jak mówią nasi Weterani – był nie tylko świetnym wojskowym strategiem, ale był dla nich również jak ojciec. pic.twitter.com/muSoDCKIGu

— UdSKiOR (@Kombatanci) May 18, 2023

„Podczas uroczystości zaplanowane były inne punkty. Miały być wręczone odznaczenia, weterani mieli otrzymać upominki. Stanie się to, ale przy bardziej sprzyjającej pogodzie” – zaznaczył.

Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, Jan Józef Kasprzyk, podkreślił, że „to, co najważniejsze, to nasza obecność, nasza modlitwa, którą poprowadzili ordynariusze Wojska Polskiego – katolicki, prawosławny i ewangelicki”

„Oddajemy im dzisiaj hołd – tym, którzy 79 lat temu bili się o naszą wolność. Jesteśmy tu z weteranami. To jest największa wartość – nasza obecność i pamięć w tak bardzo niesprzyjających i nietypowych, jak na Italię, warunków pogodowych” – wskazał Jan Józef Kasprzyk.

Jan Józef Kasprzyk zapewnił również, że „mamy świadomość, że nawet ten deszcz nie przeszkodził nam dotrzeć tutaj, być tutaj, modlić się i oddać hołd generałowi Władysławowi Andresowi i jego żołnierzom”.

18 maja 1944 roku po niezwykle zaciętych walkach 2 Korpus Polski dowodzony przez gen. Władysława Andersa zdobył Monte Cassino wraz z ze znajdującym się tam klasztorem. W bitwie zginęło 923 polskich żołnierzy, 2931 zostało rannych, a 345 uznano za zaginionych.

Takiej ulewy, jaka była dziś na Monte Cassino, nie pamiętają nawet najstarsi uczestnicy uroczystości. W trosce o zdrowie naszych Weteranów uroczystość 79 rocznicy Bitwy o Monte Cassino została więc ograniczona tylko do modlitwy ekumenicznej i ceremonii złożenia kwiatów. pic.twitter.com/74xIwj1A1H

— Jan Kasprzyk (@JanKasprzyk) May 18, 2023

Dowódca 2 Korpusu, gen. Władysław Anders, w swoich wspomnieniach pt. „Bez ostatniego rozdziału” przedstawiał okoliczności podjęcia decyzji o udziale polskich sił w tej bitwie.

„Wykonanie tego zadania ze względu na rozgłos, jaki Monte Cassino zyskało wówczas w świecie, mogło mieć duże znaczenie dla sprawy polskiej. Byłoby najlepszą odpowiedzią na propagandę sowiecką, która twierdziła, że Polacy nie chcą się bić z Niemcami. Podtrzymywałoby na duchu opór walczącego kraju. Przyniosłoby dużą chwałę orężowi polskiemu. Oceniałem ryzyko podjęcia tej walki, nieuniknione straty oraz moją pełną odpowiedzialność w razie niepowodzenia. Po krótkim namyśle oświadczyłem, że podejmuję się tego trudnego zadania” – napisał gen. Władysław Anders.

W 1945 roku na Monte Cassino otwarto Polski Cmentarz Wojenny, na którym pochowanych jest – według różnych źródeł – od ok. 1050 do ponad 1070 żołnierzy 2 Korpusu Polskiego. W 1970 roku na Monte Cassino pochowano zmarłego w Londynie gen. Andersa. Na miejscu wiecznego spoczynku zdobywców Monte Cassino wyryto napis: „Przechodniu powiedz Polsce, żeśmy polegli wierni w jej służbie”.

PAP