22 września na Łączce na Powązkach pogrzeb żołnierzy-ofiar zbrodni komunizmu

22 września na Łączce Cmentarza Wojskowego na Powązkach w Warszawie odbędzie się pogrzeb żołnierzy-ofiar zbrodni komunizmu – podało w piątek Biuro Poszukiwań i Identyfikacji IPN. Będzie to pogrzeb 22 osób – zamordowanych przez UB w więzieniu na Mokotowie.

„22 bohaterów walczących o wolną Polskę, zamordowanych przez władze komunistyczne w mokotowskim więzieniu, zostanie pochowanych na +Łączce+ Cmentarza Wojskowego na Powązkach w Warszawie” – podało w komunikacie Biuro Poszukiwań i Identyfikacji IPN.

Uroczystość pogrzebową, w której udział wezmą krewni ofiar, przedstawiciele władz, instytucji państwowych i organizacji patriotycznych, rozpocznie msza św. w Katedrze Polowej WP pod przewodnictwem biskupa polowego WP gen. bryg. Józefa Guzdka. Następnie na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach – na terenie Łączki, gdzie komunistyczna bezpieka ukrywała zamordowanych żołnierzy – zaplanowano ceremonię złożenia trumien w Panteonie – Mauzoleum Żołnierzy Wyklętych-Niezłomnych.

Pochowani zostaną m.in. żołnierze Wojska Polskiego, Armii Krajowej i Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, Narodowych Sił Zbrojnych i Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, a także Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”, a także działacz podziemnego Krajowego Ośrodka – „Kraj” sprzeciwiającego się sowietyzacji Polski.

Biuro Poszukiwań i Identyfikacji podało, że będą to: płk Bronisław Chajęcki „Boryna” (1902-1953), Ignacy Długołęcki „Jerzy” (1928-1949), ppłk Stefan Długołęcki (1906-1948), Czesław Duma „Nieznany” (1925-1949), ppor. Czesław Gałązka „Mróz”, „Bystry” (1924-1949), ppor. Stefan Górski „Brzeg”, „Zdrój” (1922-1948), por. Roman Groński „Żbik”, „Andrzej Szumski” (1926-1949), por. Zygmunt Jezierski „Jastrząb”, „Orzeł” (1925-1949), ppor. Jan Kaim „Filip”, „Wiktor” (1912-1949), por. Czesław Kania „Nałęcz”, „Witold”, „Wyrwa” (1909-1949), Jan Kmiołek „Wir”, „Fala”, „Mazurek” (1919-1952), Stanisław Konczyński „Kunda”, „Stary” (1914-1950), Tadeusz Kowalczuk „Marek” (1929-1953), por. Tadeusz Leśnikowski „Desant” (1916-1950), ppłk Stanisław Michowski „Marek” (1900-1952), por. Stanisław Mierzwiński „Michał” (1922-1949), por. Lucjan Minkiewicz „Wiktor” (1918-1951), Adam Mirecki „Adaś” (1909-1952), Lech Karol Neyman „Butrym”, „Domarat” (1908-1948), por. Jan Przybyłowski „Onufry” (1917-1951), Lech Rajchel „Wariat” (1929-1954), Stefan Skrzyszowski „Janusz Patera” (1911-1953).

Z życiorysami żegnanych wkrótce żołnierzy można zapoznać się na stronie internetowej Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN – www.poszukiwania.ipn.gov.pl.

„Po przejęciu władzy przez komunistów w powojennej Polsce, przy wsparciu wojsk sowieckich, władza ludowa rozpoczęła budowanie aparatu represji, którego celem było utrzymanie rządów, a także likwidacja politycznej i zbrojnej opozycji. Sprawnej eliminacji domniemanych i rzeczywistych wrogów systemu miało służyć także opresyjne prawo, które przewidywało karę śmierci” – przypomniało Biuro Poszukiwań IPN, dodając, że w ten sposób likwidowano przeciwników systemu.

W wyniku prac IPN na Łączce Cmentarza Wojskowego na Powązkach w latach 2012-17 ujawniono szczątki ok. 300 osób. Biuro podaje, że do tej pory udało się zidentyfikować 71 nich. Poprzednia uroczystość pogrzebowa, podczas której pożegnano 35 zidentyfikowanych ofiar odbyła się 27 września 2015 r.

W latach 1944-56 wskutek terroru komunistycznego w Polsce śmierć poniosło – jak szacuje IPN – ok. 50 tys. osób (inne szacunki historyków mówią, że nie więcej niż ok. 20 tys.), które zginęły na mocy wyroków sądowych, zostały zamordowane lub zmarły w siedzibach Urzędów Bezpieczeństwa i Informacji Wojskowej, więzieniach i obozach, a także zginęły w walce lub w trakcie działań pacyfikacyjnych. Ciała ofiar grzebano m.in. w utajnionych i w większości nieznanych do dziś miejscach – na i w pobliżu cmentarzy, w pobliżu siedzib aparatu bezpieczeństwa, w lasach i na poligonach wojskowych.

Wśród bohaterów polskiej historii, których na terenie więzienia mokotowskiego zamordowała komunistyczna bezpieka, byli rotmistrz Witold Pilecki, gen. August Emil Fieldorf „Nil”, mjr Zygmunt Szendzielarz „Łupaszka”, mjr Hieronim Dekutowski „Zapora”. Po pokazowym procesie 1 marca 1951 r. zostało tam rozstrzelanych również siedmiu członków niepodległościowego IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” na czele z płk. Łukaszem Cieplińskim ps. Pług. Specjalistom Instytutu udało się odnaleźć szczątki m.in. Szendzielarza i Dekutowskiego; szczątki pozostałych wciąż są poszukiwane.

PAP/RIRM