Zabytki to Twoje dziedzictwo. Nie pozwól niszczyć. Reaguj! – ruszyła kampania Narodowego Instytutu Dziedzictwa

Szanujmy zabytki, dbajmy o nie, nie pozwólmy ich dewastować, zwracajmy uwagę na wszelkie przejawy związanych z nimi przestępstw i wykroczeń – z takim przesłaniem wystartowała kampania społeczna Narodowego Instytutu Dziedzictwa „Zabytki to Twoje dziedzictwo. Nie pozwól niszczyć. Reaguj!”.

Z badań zrealizowanych na zlecenie Narodowego Instytutu Dziedzictwa na przełomie października i listopada 2020 r. przez pracownię Spotlight Research wynika, że Polacy chętnie zwiedzają zabytki. Aż 31 proc. respondentów zadeklarowało, że odwiedziło zabytek znajdujący się w ich okolicy w ciągu miesiąca poprzedzającego badanie, 30 proc. – w ciągu półrocza, 19 proc. – w ciągu roku. Badani deklarowali, że interesują ich nie tylko zabytki znajdujące się w pobliżu miejsca ich zamieszkania. Jednak, jak wynika z badań, Polacy nie czują się współwłaścicielami zabytków. Odpowiedziało tak tylko 36 proc. ankietowanych, częściej mężczyźni niż kobiety, osoby starsze (powyżej 60 lat), niż młode w przedziale wiekowym 18-29.

„Chcemy zwrócić uwagę na ich niebagatelną rolę w kształtowaniu tożsamości kulturowej czy regionalnej, pokazać ich różnorodność, przypomnieć o odpowiedzialności za dobro wspólne oraz poinformować o różnych bezprawnych działaniach stanowiących zagrożenie dla zabytków, którymi mogą paść także przydrożne kapliczki, cmentarze, dokumenty, książki, stare monety, czy przedmioty codziennego użytku. Często ludzie nie zdają sobie nawet sprawy, że popełniają przestępstwo czy wykroczenie i niszczą cenne zabytki” – tak Bartosz Skaldawski, dyrektor Narodowego Instytutu Dziedzictwa wyjaśniał podczas poniedziałkowej konferencji prasowej motywację kampanii.

Lista przestępstw i wykroczeń przeciwko zabytkom, które są wymienione w ustawie o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, jest długa.

„Zalicza się do nich, co wydaje się dość oczywiste, ich niszczenie, doprowadzenie do ruiny, nielegalny wywóz, kradzieże, fałszerstwa, ale też np. niepowiadomienie odpowiednich służb o przypadkowym odkryciu przedmiotu, co do którego istnieje przypuszczenie, że jest on zabytkiem archeologicznym” – wyliczał dr hab. Maciej Trzciński, prof. Uniwersytetu Wrocławskiego z Katedry Kryminalistyki na Wydziale Prawa Administracji i Ekonomii.

Narodowy Instytut Dziedzictwa to państwowa instytucja kultury, będąca eksperckim i opiniodawczym wsparciem dla Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Misją NID jest tworzenie podstaw dla zrównoważonej ochrony dziedzictwa kulturowego w celu jego zachowania dla przyszłych pokoleń poprzez wyznaczanie i upowszechnianie standardów ochrony oraz konserwacji zabytków, kształtowanie świadomości społecznej w zakresie wartości i zachowania dziedzictwa kulturowego, a także gromadzenie i upowszechnianie wiedzy o dziedzictwie.

PAP