Wlk. Brytania: ziemia z prochami Zygalskiego trafi do Panteonu Narodowego

Ziemia z krematorium w Chichester, gdzie rozsypane były prochy polskiego matematyka Henryka Zygalskiego, została w piątek w Londynie przekazana do Panteonu Narodowego w Krakowie. To uhonorowanie roli polskich kryptologów podczas drugiej wojny światowej. 

Honoured to see soil f/m Chichester Crematorium, where 🇵🇱 codebreaker Henryk Zygalski’s ashes are scattered, passed to Kraków’s National Pantheon. One of the great minds of PL mathematics to be commemorated, fittingly, where many great PL creators of art, culture and science rest pic.twitter.com/WtqXOUuc0B

— Arkady Rzegocki 🇵🇱 (@ArkadyRzegocki) July 26, 2019

Decyzją kapituły Panteonu, w jednym sarkofagu krypcie Kościoła Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Krakowie znajdzie się ziemia z miejsc spoczynku trzech najważniejszych kryptologów odpowiedzialnych za przełomowe odkrycia dotyczące niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma: Zygalskiego, a także Mariana Rejewskiego i Jerzego Różyckiego.

W kameralnej uroczystości w ambasadzie RP w Londynie wzięli udział m.in. krewni Zygalskiego, dr Jeremy Russell i Maria Bryschak, a także bratanek brytyjskiego matematyka Alana Turinga, który kontynuował pracę Polaków, sir Dermot Turing i przedstawicielka Panteonu Narodowego, Magdalena Ungeheuer.

„Jesteśmy dumni i zaszczyceni, że Henryk został uhonorowany w ten sposób” – powiedział w rozmowie z PAP Russell, dodając, że „cieszy się, że uroczystość miała nieformalny charakter”.

Jak tłumaczył, „Henryk nie lubił nigdy nadmiernego zamieszania, ale (…) patrząc z góry na nas byłby na pewno skrycie zachwycony i dumny”.

Russell, który z powodu ograniczeń dot. tajemnic państwowych, o roli Zygalskiego w czasie drugiej wojny światowej dowiedział się w pełni dopiero po jego śmierci, podkreślił także postęp, jaki wykonano w ostatnich latach w przypominaniu historii polskich kryptologów.

„Ani on ani ciocia nigdy nie mówili o jego dokonaniach, a kiedy wreszcie został zwolniony z tajemnicy to już nie był w stanie się z nami komunikować. Żałuję, że nie wiedziałem o tym trochę więcej” – przyznał.

Brytyjczyk podkreślił w tym kontekście znaczenie książki Dermota Turinga „X, Y, Z. Prawdziwa historia złamania szyfru Enigmy”, chwaląc, że „pozwala ona na znacznie lepsze techniczne zrozumienie umiejętności i wiedzy Zygalskiego”.

Z kolei ambasador RP Arkady Rzegocki zaznaczył w trakcie ceremonii, że „wielki wysiłek polskich matematyków i ich współpraca z Brytyjczykami i Francuzami powinny być ważnym punktem odniesienia dla budowania jeszcze bliższych stosunków między naszymi krajami i inspiracji na przyszłość”.

„Im więcej mówimy o naszym wspólnym wysiłku podczas II wojny światowej, tym więcej ludzi się o tym dowie i mam nadzieję, że polski wkład zostanie doceniony tak, jak na to zasługuje” – dodał.

Oficjalna uroczystość złożenia ziemi w sarkofagu w Krakowie odbędzie się na początku września podczas konferencji z okazji stulecia istnienia Polskiego Towarzystwa Matematycznego, której honorowego patronatu udzielił prezydent RP Andrzej Duda.

PAP/RIRM