Triduum Paschalne historią Zbawienia

Triduum Paschalne jest przeżywaniem tajemnicy męki i śmierci Chrystusa. Ma trzy etapy. Pierwszy to Wielki Czwartek – wejście do Wieczernika, ponieważ Chrystus zaprosił swoich uczniów do Wieczernika na wieczerzę.

Wypowiedź dla Redakcji Informacyjnej Radia Maryja, ks. prof. dr. hab. Jana Machniaka, dyrektora Katedry Teologii Duchowości Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie.

Miała to być pamiątka paschy, tej wieczerzy, którą Żydzi świętowali zawsze z okazji wyjścia z Egiptu (wtedy, kiedy Bóg uratował ich jako naród). Chrystus dokonuje jakby transpozycji, przeniesienia tej treści: to On jest Barankiem Paschalnym, ale wskazuje na chleb.

Chleb jest w centrum, to jest Eucharystia. Łamie ten chleb, wypowiada słowa: „To jest Ciało moje”, a potem nad kielichem „To jest Krew Nowego Przymierza”. I to jest centrum pierwszego dnia Triduum Wielkiego Czwartku. Apostołowie są pierwszymi świadkami tej tajemnicy Eucharystii. Nowy pokarm, który daje Chrystus – Jego Ciało, Jego Krew. Jakby wyprzedzając Ofiarę Wielkiego Piątku już daje swoim uczniom Ciało i Krew.

Apostołowie z Wieczernika przechodzą z Chrystusem do Ogrodu Oliwnego i tam czuwają. Tradycja, nasza liturgia prowadzi nas na czuwanie razem z Chrystusem do Ogrodu Oliwnego.

Wielki Piątek to czas męki Chrystusa. Przeżywamy razem z Chrystusem w liturgii niezwykłe wydarzenie – Jego śmierć, ale ta śmierć jest poprzedzona Drogą Krzyżową. Tego dnia nie sprawujemy w żadnym kościele Mszy Świętej ze względu na szacunek dla Chrystusa, dla Zbawiciela. Tego dnia uczestniczymy w Liturgii Krzyża.

Podnoszony jest Krzyż, który wskazuje, że Chrystus jest zbawieniem świata. Kapłan trzykrotnie śpiewa: „Oto drzewo Krzyża, na którym zawisło Zbawienie świata”. Po tym wszyscy w milczeniu adorują Krzyż, całują, trzykrotnie klękają przed drzewem Krzyża, przed drzewem Zbawienia. Po tej wymownej liturgii jest Komunia Święta, w czasie której przyjmujemy Ciało Zbawiciela.

I noc oczekiwania, która jest pamiątką zejścia Chrystusa Zbawiciela do otchłani. W wielu kościołach, również i w tę noc z Wielkiego Piątku na Wielką Sobotę, czuwamy przy Chrystusie, który jest złożony do grobu. Wielka Sobota to czas oczekiwania, pokoju, bo wierzymy, że Chrystus wstaje z martwych. Wieczorna liturgia jest Liturgią Światła. Jest przypomnieniem historii stworzenia świata, jego zbawienia.

W centrum jest świeca. To jest symbol Chrystusa Zmartwychwstałego. Liturgia Wielkiej Soboty kończy się radosnym: Alleluja! Bo już w Wielką Sobotę doświadczamy tajemnicy Zmartwychwstania Pańskiego. Tego dnia w wielu parafiach ma miejsce procesja rezurekcyjna. Zwykle liturgia Wielkiej Soboty sprawowana jest późnym wieczorem, aby przypomnieć o tym przejściu z ciemności do światła, bo od nowego światła Triduum Paschalne (szczególnie tego dnia) już zachęca do radości, do cieszenia się Zmartwychwstaniem Pańskim.

Są też zwyczaje, które pojawiły się w ciągu wieków chrześcijaństwa, jak święcenie pokarmów na stół wielkanocny.  Pokazuje to, ze cały człowiek (we wszystkich wymiarach: duchowym, fizycznym, materialnym)  ma prawo, by cieszyć się ze Zmartwychwstania Pańskiego. Trzy dni – Triduum Paschalne – to wielkie przejście całej historii  Zbawienia od Wieczernika, poprzez Golgotę, poprzez śmierć Chrystusa, aż po pusty grób, który jest zawsze znakiem Zmartwychwstałego Pana.

 

ks. prof. dr hab. Jan Machniak

dyrektor Katedry Teologii Duchowości

Uniwersytetu Papieskiego

Jana Pawła II w Krakowie.