Sejm za wyjściem Polski z Międzynarodowego Banku Współpracy Gospodarczej

Sejm uchwalił w czwartek ustawę, wskutek której Polska opuści Międzynarodowy Bank Współpracy Gospodarczej (MBWG) z siedzibą w Moskwie. Pomysłodawcy ustawy zwracali uwagę, że instytucja może służyć obchodzeniu międzynarodowych sankcji przez Rosję.

Za uchwaleniem ustawy głosowało 451 posłów, nikt nie był przeciw, a trzech posłów wstrzymało się od głosu. Teraz ustawa trafi do Senatu.

Chodzi o ustawę „o wypowiedzeniu Umowy o rozliczeniach wielostronnych w rublach transferowych i o utworzeniu Międzynarodowego Banku Współpracy Gospodarczej, sporządzonej w Moskwie dnia 22 października 1963 r., w brzmieniu nadanym Protokołem w sprawie zmiany Umowy o rozliczeniach wielostronnych w rublach transferowych i o utworzeniu Międzynarodowego Banku Współpracy Gospodarczej oraz Statutu tego Banku, sporządzonym w Moskwie dnia 18 grudnia 1970 r., Protokołem w sprawie zmiany Umowy o rozliczeniach wielostronnych w rublach transferowych i o utworzeniu Międzynarodowego Banku Współpracy Gospodarczej oraz Statutu tego Banku, sporządzonym w Moskwie dnia 23 listopada 1977 r. oraz Protokołem o zmianie Porozumienia o utworzeniu i działalności Międzynarodowego Banku Współpracy Gospodarczej z dnia 22 października 1963 r. (ze zmianami wprowadzonymi Protokołami z dnia 18 grudnia 1970 r., 23 listopada 1977 r. oraz 18 grudnia 1990 r.) oraz Statutu Międzynarodowego Banku Współpracy Gospodarczej (ze zmianami wprowadzonymi Protokołami z dnia 18 grudnia 1970 r., 23 listopada 1977 r. oraz 18 grudnia 1990 r.), sporządzonymi w Warszawie dnia 25 listopada 2014 r.” Inicjatorem ustawy był rząd.

Wiceszef resortu finansów, Piotr Patkowski, tłumaczył podczas prac nad ustawą w Sejmie, że dalsze uczestnictwo Polski w tym banku jest nieuzasadnione w związku z agresją Rosji na Ukrainę i faktem, iż głównym udziałowcem Międzynarodowego Banku Współpracy Gospodarczej (MBWG) z siedzibą w Moskwie jest Rosja. Zwrócił ponadto uwagę, że w dobie nałożonych sankcji na Rosję bank ten może posłużyć do ich obchodzenia.

Polska była jednym z ośmiu państw założycielskich MBWG. Bank z siedzibą w Moskwie został utworzony w 1964 r. równocześnie z wprowadzeniem przez kraje członkowskie Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej systemu rozliczeń w rublach transferowych, na mocy umowy międzyrządowej z 22 października 1963 r. Bank został zarejestrowany w sekretariacie Organizacji Narodów Zjednoczonych 20 sierpnia 1964 r.

Piotr Patkowski przyznał, że w przypadku wystąpienia Polski z MBWG istnieje wysokie ryzyko utraty środków finansowych wniesionych w formie części udziałów w kapitale banku w wysokości nieco ponad 24 mln euro. Zapewnił jednocześnie, że Polska będzie się starała o zwrot tych środków, m.in. przed międzynarodowym arbitrażem.

Podczas prac nad ustawą przedstawiciele opozycji popierali jej rozwiązania, podkreślali jednocześnie, że każdy polityczny, symboliczny gest wobec agresji Rosji jest istotny.

Wiceminister finansów informował ponadto, że udziałowcami banku, oprócz Polski, są też cztery inne państwa UE: Czechy, Słowacja, Rumunia i Bułgaria. Jeden polski podmiot jest też dłużnikiem banku, ale jak przekazał Piotr Patkowski, nie są znane szczegóły umowy kredytowej.

Wartość portfela dłużnych papierów wartościowych w posiadaniu MBWG na dzień 31 stycznia 2022 r. wynosiła 245,9 mln euro, z czego część przypadała na obligacje wyemitowane przez polskie podmioty: Skarb Państwa (10 mln euro), BGK (1,9 mln euro), PKN Orlen (1 mln euro) i GTC Aurora Luxemburg S.A. (12,6 mln euro).

Zgodnie z uzasadnieniem projektu kapitał banku wynosi obecnie 400 mln euro, w tym kapitał opłacony – 200 mln euro, z czego na Polskę przypada po 24,016 mln euro kapitału opłaconego i nieopłaconego.

PAP