[NASZ TEMAT] MRPiPS: W 2017 r. pracę w Polsce wykonywało ok. 1 mln 200 tys. cudzoziemców

Z szacunków Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wynika, że w 2017 r. pracę w Polsce wykonywało ok. 1 mln 200 tys. cudzoziemców (w większości przez kilka miesięcy w roku). Dominowali wśród nich obywatele Ukrainy wykonujący pracę głównie krótkoterminową – poinformował resort pracy w odpowiedzi na pytania z Redakcji Radia Maryja.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wskazało, jakie są mechanizmy kontrolne i kto je stosuje. Podstawą systemu dopuszczania cudzoziemców do polskiego rynku pracy jest zasada komplementarności względem zatrudniania pracowników krajowych. Przepisy dotyczące zezwoleń na pracę oraz zezwoleń na pobyt czasowy i pracę zawierają wymogi mające na celu zapobieganie zjawisku wypierania pracowników polskich z rynku pracy – napisano w odpowiedzi na zapytania z Redakcji Radia Maryja.

– Po pierwsze, warunkiem wydania takiego zezwolenia jest, co do zasady, brak odpowiednich kandydatów do pracy, których mógłby zapewnić urząd pracy obsługujący danego pracodawcę. Po drugie, wymagane jest (zarówno na etapie złożenia wniosku o wydanie zezwolenia, jak i w czasie pracy cudzoziemca), by jego wynagrodzenie było nie niższe niż wynagrodzenie pracowników wykonujących porównywalną pracę. Jak wynika z dostępnych danych, cudzoziemcy wykonują pracę w Polsce przede wszystkich w tych branżach i zawodach, które co do zasady nie cieszą się zainteresowaniem Polaków (np. manualne prace proste, w tym w rolnictwie, budownictwie, przetwórstwie przemysłowym.). Popyt na pracę cudzoziemców z roku na rok rośnie i stopniowo dotyczy coraz większej liczby branż i zawodów w całej Polsce. Ma to związek m.in. z coraz lepszą ogólną sytuacją na rynku pracy (rekordowo niskie bezrobocie) – poinformował resort.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej na bieżąco monitoruje sytuację w zakresie wpływu zatrudniania cudzoziemców na polski rynek pracy i sytuację pracowników krajowych poprzez m.in. rozwijanie narzędzi analitycznych w tym zakresie oraz konsultacje z instytucjami rynku pracy na poziomie wojewódzkim, powiatowym a także partnerami społecznymi; śledzi także sygnały medialne na ten temat – dodano.

– Obecnie pracodawcy wielu branż sygnalizują braki kadrowe dotyczące pracowników o różnych kwalifikacjach, których nie mogą znaleźć wśród pracowników krajowych – niezależnie od oferowanego wynagrodzenia. MRPIPS podejmując decyzje odnośnie ewentualnych ułatwień dla cudzoziemców, przede wszystkim bierze pod uwagę ewentualne ryzyko wypierania pracowników krajowych, jak i możliwe zaniżanie standardów na rynku pracy. Przepisy wprowadzone nowelizacją ustawy promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy są tego dowodem – w nowej ustawie, która weszła w życie w 2018 r.  znalazły się rozwiązania promujące zawieranie z cudzoziemcami umów o prace jak rzetelnych pracodawców, udoskonalane są także rozwiązania umożliwiające wymianę informacji między instytucjami kontrolnymi celem wyeliminowania m.in. podmiotów zalegających ze składkami na ubezpieczenie społeczne czy też dopuszczających się innego typu nieprawidłowości w obszarze zatrudniania cudzoziemców – zaznaczono w odpowiedzi.

Dokładna liczba cudzoziemców pracujących w Polsce nie jest znana – poinformowało MRPiPS.

– Dla oszacowania liczby obcokrajowców pracujących w Polsce można korzystać z różnorodnych administracyjnych zbiorów danych, m.in. gromadzonych przez MRPiPS na temat liczby zezwoleń na pracę wydawanych przez wojewodów, liczby oświadczeń o zamiarze powierzenia pracy cudzoziemcowi rejestrowanych w powiatowych urzędach pracy, a od 1 stycznia 2018 r. także z liczby zezwoleń na pracę sezonową oraz oświadczeń o powierzeniu pracy cudzoziemcowi, rejestrowanych w powiatowych urzędach pracy. Dodatkowo należy wziąć pod uwagę dane pobytowe Urzędu do Spraw Cudzoziemców oraz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych – wskazano.

– Należy też pamiętać, że liczby cudzoziemców faktycznie pracujących w związku z wydanym zezwoleniem lub zarejestrowanym oświadczeniem są niższe niż liczby dokumentów wydanych z związku z wykonywaniem pracy – m.in. dlatego, że dla części z nich wydano więcej niż jedno zezwolenie lub zarejestrowano więcej niż jedno oświadczenie. Dodatkowo, cudzoziemiec może nie otrzymać wizy lub z innych powodów nie podjąć pracy w Polsce. Występują także sytuacje, gdy cudzoziemcy najpierw korzystają z prawa do pracy na podstawie zarejestrowanego oświadczenia (do 6 miesięcy), a następnie uzyskują zezwolenie na pracę – dodał resort.

Z drugiej strony, liczbę pracujących cudzoziemców w Polsce należy powiększyć o tych, którzy nie muszą mieć zezwolenia na pracę, m.in. obywateli UE, cudzoziemców objętych ochroną międzynarodową, posiadających pobyt stały, posiadających Kartę Polaka, studentów i absolwentów studiów stacjonarnych w Polsce.

– Dokładne liczby pokazujące, jaka część z nich pracuje, są nieznane – szacuje się jednak, że są one niższe niż w przypadku zezwoleń i oświadczeń. 
Z szacunków Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wynika, że w 2017 r. pracę w Polsce wykonywało ok. 1 mln 200 tys. cudzoziemców (w większości przez kilka miesięcy w roku). Dominowali wśród nich obywatele Ukrainy wykonujący pracę głównie krótkoterminową – na podstawie oświadczeń. Główne branże, w których zatrudniani są cudzoziemcy w Polsce to budownictwo, przetwórstwo przemysłowe, rolnictwo, transport, handel, gastronomia, gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników. Dynamicznie rośnie zainteresowanie zatrudnianiem cudzoziemców przez agencje pracy tymczasowej (APT) – napisało ministerstwo.

Dane statystyczne z minionych lat (do końca 2017 r.) dot. zezwoleń na pracę i oświadczeń o zamiarze powierzenia pracy cudzoziemcowi są dostępne na stronie MRPiPS pod linkiem: https://www.mpips.gov.pl/analizy-i-raporty/cudzoziemcy-pracujacy-w-polsce-statystyki/ 

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej poinformowało również,  jaki jest przyrost zatrudnienia obcokrajowców w latach 2015-2018.

• Ponad 10-krotny wzrost liczby zarejestrowanych oświadczeń w 2017 roku w porównaniu do roku 2008.
  • Ponad 12-krotny wzrost liczby wydanych zezwoleń na pracę w 2017 roku w porównaniu do roku 2008.Liczba wydanych zezwoleń i zarejestrowanych oświadczeń w latach 2015-2017 (wzrost rok do roku).

Rok	liczba wydanych zezwoleń	wzrost rok do roku	liczba zarejestrowanych  oświadczeń	wzrost rok do roku
2015	65 786	51%	782 222	102%
2016	127 394	94%	1 314 127	68%
2017	235 626	85%	1 824 464	39%

– W okresie styczeń-kwiecień br. wojewodowie wydali ok. 100 tys. zezwoleń na pracę. Oficjalne dane dot. I półrocza 2018 r. odnoszące się do zezwoleń na pracę zostaną opublikowane na stronie resortu w sierpniu br.
Z uwagi na zmianę przepisów ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (weszły w życie z początkiem 2018 r.), dane liczbowe dot. krótkoterminowego zatrudnienia cudzoziemców za 2018 r. nie są porównywalne z poprzednimi latami (wprowadzono nowy typ zezwolenia – zezwolenie na pracę sezonową oraz zmieniono nieco zasady powierzania pracy na podstawie oświadczeń). Jednocześnie 2018 r. jest rokiem przejściowym, w którym pracę można wykonywać zarówno na podstawie „starych” (zarejestrowanych w 2017 r.), jak i „nowych” (z 2018 r.) oświadczeń. W 2018 r. także prace sezonowe cudzoziemiec może wykonywać na podstawie oświadczenia zarejestrowanego przez powiatowy urząd pracy w 2017 r. – poinformował resort pracy.

Dane z nowych rejestrów wskazują na 341 tys. „nowych” oświadczeń wpisanych do ewidencji oraz na 73 tys. wpisów do ewidencji wniosków ws. pracy sezonowej w okresie styczeń – kwiecień 2018 r. – dodano.

 

RIRM