MSZ: członkostwo w RB ONZ ułatwi globalizację i promocję priorytetów polityki

1 stycznia Polska zasiądzie jako niestały członek w Radzie Bezpieczeństwa ONZ. Ułatwi to m.in. globalizację i promocję priorytetów polityki RP oraz udział w współtworzeniu porządku światowego – wskazuje Ministerstwo Spraw Zagranicznych.

Według Biura Rzecznika Prasowego MSZ, członkostwo w RB odzwierciedla aspirację do odgrywania aktywnej roli na arenie międzynarodowej i globalizacji polskiej polityki zagranicznej. Umożliwi też udział w debacie dotyczącej rozwiązywania najważniejszych problemów globalnych oraz współtworzeniu światowego porządku.

Polska będzie sprawować funkcję niestałego członka RB przez dwa lata. W odpowiedzi na pytania PAP Biuro Rzecznika twierdzi, że w tym czasie Polska zyska unikalną sposobność promocji i realizacji priorytetów polskiej polityki zagranicznej na forum ONZ. Będzie mogła prezentować swoje stanowisko nt. kwestii istotnych z punktu widzenia bezpieczeństwa regionalnego, a także związanych z utrzymaniem międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa.

„Postrzegamy RB także jako narzędzie pozwalające nam na pogłębioną współpracę zarówno z członkami Rady Bezpieczeństwa, jak i z pozostałymi państwami ONZ” – wyjaśnia MSZ.

Jednym z głównych celów na czas kadencji, podkreśla, jest globalizacja polskiej polityki zagranicznej. Pozwoli to budować wizerunek Polski jako kraju zaangażowanego na rzecz rozwiązania problemów nie tylko z zakresu bezpieczeństwa europejskiego, ale także w odniesieniu do najtrudniejszych spraw na agendzie RB, zwłaszcza na kontynencie afrykańskim.

„Nasze ogólne priorytety podczas całego okresu członkostwa będą obejmować wspieranie zasad prawa międzynarodowego (w tym podkreślenie znaczenia zasad suwerenności oraz integralności terytorialnej), zapobieganie konfliktom i promocję mediacji, a także kwestie dotyczące nowych zagrożeń dla pokoju i bezpieczeństwa (w tym zagrożeń ze strony podmiotów niepaństwowych oraz o charakterze hybrydowym)” – wylicza Biuro Rzecznika.

Stały Przedstawiciel RP przy ONZ obejmie 1 stycznia funkcję przewodniczącego trzech komitetów sankcyjnych RB ONZ: do spraw Iraku, Sudanu oraz Sudanu Południowego. Miesięczne przewodnictwo w Radzie Polska będzie sprawować w maju 2018 r. i prawdopodobnie w drugiej połowie 2019 r. Stworzy to, ocenia MSZ, szczególną okazję do promocji i realizacji celów członkostwa w RB.

MSZ przypomina o ograniczeniach systemowych, z którymi zmierzy się Polska. Zalicza do nich zwłaszcza prawo stałych członków – Rosji, Chin, Francji, Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych – do wetowania rezolucji. W rezultacie każde z tych państw może zablokować działania Rady.

Biuro Rzecznika zapewnia w oświadczeniu dla PAP, że Polska zamierza współpracować ze wszystkimi członkami Rady, zarówno stałymi jak i niestałymi, i prowadzić odpowiedzialną, wyważoną politykę.

W roku 2018 w RB zasiadać będzie pięć państw Unii Europejskiej (Polska, Holandia, Szwecja, oraz jako stali członkowie Wielka Brytania i Francja). Będą one w wielu kwestiach naturalnymi partnerami Polski w Radzie. Niezależnie od tego RP prowadzi regularny dialog z USA i innymi członkami Rady, w tym Kazachstanem i Kuwejtem.

„Wyzwaniem dla realizacji celów i priorytetów Polski w Radzie Bezpieczeństwa ONZ może okazać się bieżąca dynamika prac w Radzie Bezpieczeństwa, w szczególności w przypadku kwestii nagłych. Dodatkowo, ze względu na fakt, że na agendzie RB ONZ dominuje problematyka afrykańska, pewne wyzwanie stanowi ograniczona obecność dyplomatyczna RP w Afryce” – stwierdza resort.

Zwraca jednocześnie uwagę, że ostatnio otwarto dwie nowe placówki dyplomatyczne w Afryce – ambasady RP w Senegalu i Tanzanii. Ma to, jak też współpraca w ramach Unii Europejskiej w odniesieniu do kwestii afrykańskich, pozwolić Polsce efektywnie realizować jej cele na forum RB.

Od wielu lat pojawiają się wezwania do reformy Narodów Zjednoczonych, w tym także Rady Bezpieczeństwa. Uczestniczy w nich także Polska.

„Szczególną rangę nadajemy tematyce zwiększenia przejrzystości i efektywności prac Rady. Opowiadamy się za ograniczeniem prawa weta stałych członków w przypadku, gdy mamy do czynienia z najpoważniejszymi zbrodniami prawa międzynarodowego. Priorytetem jest dla nas zapewnienie dodatkowego niestałego miejsca w Radzie Bezpieczeństwa dla grupy regionalnej Europy Wschodniej oraz innych niedoreprezentowanych grup, w tym przede wszystkim grupy afrykańskiej” – precyzuje Biuro Rzecznika.

Z nastaniem roku 2018 Polska obejmie niestałe członkostwa w RB po raz szósty. Zasiadała w niej kolejno w latach 1946-1947, 1960 (kadencja dzielona z Turcją), 1970-1971, 1982-1983 oraz 1996-1997.

Jak podkreśla MSZ, członkostwo w tym ostatnim terminie było pierwszą tej rangi funkcją w organizacjach międzynarodowych, na którą została wybrana Polska po zmianach ustrojowych w 1989 r.

„W tamtym czasie na forum RB ONZ Polska zwracała szczególną uwagę na ograniczenie negatywnych skutków konfliktów zbrojnych poprzez uwzględnianie w decyzjach Rady elementów ochrony ludności cywilnej, przestrzegania prawa humanitarnego oraz poszanowania praw człowieka. Aktywnie uczestniczyliśmy w dyskusji na temat mandatu i funkcjonowania poszczególnych operacji pokojowych ONZ. Delegacja RP była inicjatorem debaty w sprawie wzmocnienia współpracy między RB ONZ a organizacjami regionalnymi. W czasie przewodnictwa w RB w marcu 1997 r. Polska działała na rzecz zmniejszenia napięć na Bliskim Wschodzie oraz rozwiązania sytuacji w Albanii” – wyszczególnia Biuro Rzecznika.

 

PAP/RIRM