6 września odbędzie się pogrzeb polskich więźniarek Ravensbrück

6 września 2022 w miejscowości Fürstenberg/Havel (Kreuzdamm 6A Str.) w Niemczech odbędzie się uroczysty pochówek szczątków polskich więźniarek KL Ravensbrück z udziałem kierownictwa IPN. Centralnym punktem uroczystości będzie Msza św. polowa w intencji ofiar o godz. 12.00. W uroczystościach współorganizowanych przez Instytut udział wezmą m.in. przedstawiciele polskiego konsulatu w Niemczech oraz rodziny ofiar. 

O godz. 10.30 w Miejscu Pamięci Muzeum Ravensbrück nastąpi oficjalne przekazanie przez Instytut Pamięci Narodowej do kolekcji Muzeum Ravensbrück artefaktów odnalezionych w trakcie prac archeologicznych prowadzonych w 2019 r. przez Biuro Poszukiwań i Identyfikacji IPN. Następnie, o godz. 12.00, odprawiona zostanie Msza św. polowa w miejscowości Fürstenberg, położonej ok. 2 km od KL Ravensbrück, po drugiej stronie jeziora. O godz. 14.00 na cmentarzu w Fürstenbergu (Kreuzdamm 6A Str.) odbędzie się uroczysty pogrzeb ofiar. W latach 1940–1943  na tamtejszym cmentarzu w podziemiach kaplicy, która istnieje do dziś, palono zwłoki więźniarek – w tym Polek, a prochy zakopywano w nieoznaczonych grobach.

W 1989 r. w czasie kopania grobu na cmentarzu zostały odkryte urny. Na nich znajdowały się metalowe tabliczki z imionami i nazwiskami oraz datami urodzin więźniarek. Na wieczkach zapisano także datę kremacji i numer listy obozowej oraz nazwę miejscowości „Fürstenberg”, gdzie dokonano kremacji. Wieczka urn trafiły do miejscowego muzeum.

Dopiero w 2019 roku pracownicy Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN mogli rozpocząć prace na cmentarzu w Fürstenbergu. Już pierwszego dnia poszukiwań odnaleziono urny zawierające prochy i szczątki zamordowanych Polek. Zachowały się też aluminiowe plakietki i tabliczki szamotowe, na których zostały wybite dane ofiar: ich imiona, nazwiska, daty urodzin i śmierci, a nawet numery z listy krematoryjnej. Na ich podstawie zidentyfikowano 45 ofiar: m.in. Henrykę Dembowską z córką Małgorzatą, siostry Poborcówny – Irenę i Halinę, Zenonę Kierską, Krystynę Niemirycz. Odnaleziono również metalowe fragmenty ubrań, zapinki.

IPN jest głównym organizatorem uroczystości, współorganizatorem jest Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Budowę grobu sfinansowało Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN.

Obóz koncentracyjny w Ravensbrück powstał w marcu 1939 r. Jego pierwszymi więźniarkami były działaczki niemieckiego ruchu oporu i niemieckie komunistki. Ravensbrück był głównym obozem koncentracyjnym dla kobiet zorganizowanym i prowadzonym przez Niemcy w czasie  II wojny światowej. Łącznie do obozu w całym okresie jego funkcjonowania przywieziono ponad 100 tys. kobiet (niektóre szacunki sięgają liczby 120 tys.). Działał nieprzerwanie do czasu wyzwolenia go 30 kwietnia 1945 r. przez Armię Czerwoną. Przywożono tam kobiety z całej Europy. Największa grupę, niemal 40-tysięczną, stanowiły Polki. Polskie kobiety stanowiły także większość więźniarek, na których przeprowadzano bestialskie eksperymenty pseudomedyczne. W sierpniu i wrześniu 1944 roku do obozu, w ramach represji popowstaniowych, trafiły Polki z Warszawy.

Obóz koncentracyjny w Ravensbrück był miejscem eksterminacji Polek ze wszystkich warstw społecznych. Zostały tam osadzone konspiratorki, działaczki ruchu oporu, lekarki, prawniczki, artystki: pisarki, malarki, ale również robotnice. W nieludzkich warunkach walczyły o zachowanie ludzkiej godności i człowieczeństwa: organizowały tajne nauczanie, uczyły się języków, pisały, organizowały tajne nabożeństwa.

Wiele tysięcy Polek osadzonych w Ravensbrück zmarło z wycieńczenia lub zostało zagazowanych. Blisko 8000 doczekało oswobodzenia. Okaleczone fizycznie i psychicznie niejednokrotnie nie były w stanie pracować ani założyć rodziny.

Więcej o obozie Ravensbrück można przeczytać [tutaj].

IPN/radiomaryja.pl