USA odtajnią akta w sprawie Katynia
10 września Stany Zjednoczone odtajnią i opublikują w Internecie ponad tysiąc dokumentów z amerykańskich archiwów dotyczących mordu NKWD na Polakach z 1940 r. Archiwa dotyczące zbrodni katyńskiej, mogą ukazać stan wiedzy Zachodu na temat zbrodni.
Będą to kopie m.in. akt Departamentu Obrony i armii Stanów Zjednoczonych, Departamentu Stanu dotyczące zbrodni katyńskiej, archiwa prezydentów Franklina Delano Roosevelta, Harry’ego Trumana i Dwighta Eisenhowera, materiałów z procesu norymberskiego i korespondencji dyplomatycznej oraz amerykańskich komórek wywiadowczych.
Archiwa te mogą potwierdzić jedynie, że Roosevelt wiedział od początku o zbrodni katyńskiej. Odtajnienie akt pozwoli na zbadanie historii zbrodni katyńskiej w Stanach Zjednoczonych.
Wiceminister spraw zagranicznych Bogusław Winid poinformował, że część dokumentów z archiwów amerykańskich zostanie udostępniona po raz pierwszy. Winid spodziewa się, że w opublikowanych archiwach znajdą się materiały pokazujące, co władze amerykańskie wiedziały na temat zbrodni katyńskiej, w szczególności jaką wiedzę o mordzie na polskich oficerach miał prezydent Roosevelt na konferencji jałtańskiej w lutym 1945 r.
Podczas prac, które trwały ponad dziewięć miesięcy, komisja przeanalizowała materiały zgromadzone w archiwach rządu Stanów Zjednoczonych, armii amerykańskiej i dokumenty dotyczące procesu norymberskiego. Przesłuchano 81 świadków związanych ze sprawą zbrodni katyńskiej i zebrano ok. 130 dowodów rzeczowych.
„Należy pamiętać, że na temat zbrodni katyńskiej nie wiemy wszystkiego dlatego, że tzw. zbrodnia katyńska nie ogranicza się do samego Katynia gdzie zginęło ok. 4,5 tys. polskich generałów i oficerów zamordowanych przez sowieckie NKWD. Musimy pamiętać także o innych miejscach zbrodni takich jak Charków, Miednoje, Bykownia i setki innych miejsc w całym imperium zła – łącznie liczba ofiar może przekraczać nawet 90 tys. osób” – zwraca uwagę historyk prof. Józef Szaniawski.Jednocześnie dodaje, że dokumenty z pewnością rzucą nowe światło na sprawę zbrodni katyńskiej. Część dokumentów z archiwów amerykańskich zostanie udostępniona po raz pierwszy. Powstaje jednak pytanie dlaczego zostały one opublikowane akurat teraz.
„Pojawia się pytanie: Dlaczego Amerykanie te dokumenty przekazują dopiero teraz. Inną kwestią jest także to, że wśród tych dokumentów są także dokumenty niemieckie, które zdobyła Armia amerykańska w 1945 roku. Dokumenty niemieckie dotyczące zbrodni sowieckiej w Katyniu.” – dodaje prof. Józef Szaniawski.
Wypowiedź prof. Józefa Szaniawskiego:
RIRM