Sejm: pierwsze czytanie projektu dot. zmian w ordynacji wyborczej
W Sejmie odbyło się dziś pierwsze czytanie projektu nowelizacji Kodeksu Wyborczego autorstwa Prawa i Sprawiedliwości. Nowe przepisy miałyby zwiększyć udział obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych.
Projekt zmian w Kodeksie Wyborczym ma wprowadzić dwukadencyjność wójtów, burmistrzów i prezydentów miast oraz zlikwidować jednomandatowe okręgi wyborcze w wyborach do rad gmin. Jak zauważa poseł PiS Piotr Uściński, dwukadencyjność jest potrzebna i oczekiwana przez społeczeństwo.
– Przecinamy układy, przecinamy sytuacje patologiczne, które niestety zdarzają się w wielu miastach i gminach polskich. Oczywiście to nie dotyczy wszystkich samorządów, ale myślę że tam, gdzie włodarze są dobrzy i uczciwi, znajdą inne miejsce w samorządzie nawet jeżeli dwukadencyjność ograniczy im możliwość sprawowania stanowiska wójta i burmistrza – stwierdził Piotr Uściński.
Jak dodaje poseł PiS, jednomandatowe okręgi wyborcze to pewien populizm.
– Szczególnie w małych gminach jednomandatowe okręgi wyborcze powodują sytuację patologiczne, powodują sytuację, kiedy radny nie może wyrażać swoich stanowisk na sesjach rady w sposób wolny i bez pewnych zależności – powiedział.
– Zła jest sytuacja, kiedy w okręgu wyborczym jest tylko jeden radny i on, jeżeli jest związany np. z PO, to wtedy wyborcy PiS czują się jakby nie mieli swojego radnego i w drugą stronę może być tak samo – dodał Piotr Uściński.
Z tym jednak nie zgadza się opozycja. Poseł PO Sławomir Neumann twierdzi, że likwidacja jednomandatowych okręgów wyborczych wprowadzonych w 2011 roku przez koalicję PO-PSL, doprowadzi do przejęcia władzy w samorządach przez PiS.
– Manipulujecie ordynacją wyborczą tak, żeby ustalić wynik wyborczy wcześniej, zanim te wybory się odbędą. Te wszystkie przepisy temu służą. Niestety dla was wybory są koniecznością, ale tak robicie prawo wyborcze, żeby tak zmanipulować te wyniki, żebyście mogli wejść do samorządu tylnymi drzwiami – akcentował Sławomir Neumann.
Jak tłumaczy poseł PiS, Marcin Horała, okręgi jednomandatowe nie odzwierciedlają faktycznej woli społeczeństwa.
– Podstawową wadą JOW jest całkowite wypaczanie woli wyborców wyrażonej w wyborach. Wyniki ciał kreowanych w jednomandatowych okręgach, skład tych ciał, tych organów jest absurdalny. Może zdarzyć się tak, że w sąsiedniej gminie są dwa komitety. W jednej ten komitet dostał poparcie 30 proc. i w drugiej dostał poparcie 30 proc. – w dwóch sąsiednich gminach. I teraz w jednej z tych gmin on będzie miał absolutną większość na radzie gminy, a w drugiej nie będzie miał żadnych przedstawicieli, w zależności od tego, jak rozłożyły się wyniki pozostałych kandydatów – wskazał Marcin Horała.
Projekt przewiduje także zmniejszenie liczebności mandatów w okręgach wyborczych do rad powiatów i sejmików województw. Również i ta zmiana nie spotkała się z aprobatą opozycji.
– Zmiany w kodeksie wyborczym proponowane przez was dążą tylko i wyłącznie do upartyjnienia wyborów, wyeliminowania z przestrzeni publicznej aktywnych niepartyjnych Polaków i ograniczeniu szans dla małych społecznych komitetów i małych partii politycznych. Nie możemy popierać takich rozwiązań – mówił Jacek Protas, poseł PO.
Ewentualne zmiany mają wejść w życie jeszcze przed przyszłorocznymi wyborami samorządowymi. Przewodniczący Państwowej Komisji Wyborczej sędzia Wojciech Hermeliński uważa jednak, że tak szybko wprowadzane zmiany mogą spowodować zaburzenia czy nawet destabilizację procesu wyborczego.
– Powołać w ciągu dwóch miesięcy komisarzy wyborczych – to jest nierealne, a następnie już po podziale kraju na okręgi, na obwody; w zasadzie zostanie trzy i pół miesiąca, żebyśmy mogli program wyborczy zmodyfikować i dostosować do potrzeb, jakie wynikają z projektu do kodeksu wyborczego – zaznaczył sędzia Wojciech Hermeliński.
Planowana jest również reforma Państwowej Komisji Wyborczej. Większość jej członków wybierałby Sejm, a nie jak dotychczas Trybunał Konstytucyjny, Sąd najwyższy i Naczelny Sąd administracyjny.
TV Trwam News/RIRM