Rosja wprowadza gospodarcze kroki odwetowe wobec Turcji

Prezydent Rosji Władimir Putin podpisał dekret wprowadzający w życie kroki odwetowe wobec Turcji, głównie o charakterze gospodarczym, za zestrzelenie w mijającym tygodniu rosyjskiego bombowca na pograniczu syryjsko-tureckim.

Opublikowany na stronach internetowych Kremla dekret o „specjalnych krokach ekonomicznych” wobec Turcji, przewiduje m.in. wstrzymanie ruchu bezwizowego z tym krajem, czasowy – bez wskazania terminu obowiązywania – zakaz bądź ograniczenie importu niektórych towarów z Turcji i ograniczenie działalności firm tureckich w Rosji. Lista zakazanych towarów, którą ma opracować rosyjski rząd, nie została jeszcze opublikowana.

Służba prasowa Kremla podała, że Putin polecił rządowi „określenie listy towarów i usług, wobec których kroki ekonomiczne się nie stosują”. Turecki eksport do Rosji stanowi głównie żywność, produkty rolne i tekstylia.

Dekret wprowadza też zakaz zatrudniania obywateli Turcji przez rosyjskich pracodawców, zakaz organizacji wycieczek turystycznych do tego kraju przez rosyjskie biura podróży i zakaz połączeń czarterowych z Turcją. Zapowiedziano – tłumacząc to względami bezpieczeństwa – że tureckie linie lotnicze działające w Rosji będą poddawane dodatkowym kontrolom.

Dekret uzasadnia to koniecznością „zapewnienia bezpieczeństwa narodowego i obywateli rosyjskich”. Wchodzi w życie natychmiast, ale niektóre jego postanowienia – jak wprowadzenie obowiązku wizowego dla Turków czy zakaz zatrudniania tureckich pracowników – mają obowiązywać od 1 stycznia 2016 r. Liczbę Turków w Rosji szacuje się na 200 tys. osób.

„Sankcje takie jak te tylko szkodzą wzajemnym relacjom. Tego rodzaju kroki niczego nie ułatwiają, tylko pogłębiają problemy” – powiedział w reakcji na dekret cytowany przez Reutera anonimowy przedstawiciel tureckich władz.

Do drastycznego pogorszenia stosunków między Moskwą a Ankarą doszło we wtorek po zestrzeleniu przez Turcję rosyjskiego bombowca Su-24, który według władz w Ankarze naruszył turecką przestrzeń powietrzną przy granicy syryjsko-tureckiej. Moskwa twierdzi, że rosyjski samolot nie opuścił syryjskiej przestrzeni powietrznej. Rosyjskie ministerstwo obrony ogłosiło, że uważa zestrzelenie Su-24 za akt nieprzyjacielski.

Moskwa już we wtorek wieczorem ogłosiła, że zrywa kontakty wojskowe z Turcją. W czwartek zaostrzyła kontrole produktów rolnych i spożywczych importowanych z tego kraju.

Rosja domaga się od Turcji przedstawienia oficjalnych przeprosin, których prezydent Recep Tayyip Erdogan dotąd odmawia. W sobotę po raz pierwszy wyraził żal z powodu incydentu, mówiąc: „Chcielibyśmy, aby to się nie wydarzyło, ale się stało. Mam nadzieję, że do podobnych wydarzeń więcej nie dojdzie”.

Rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow występując w telewizyjnym programie „Wiesti w subbotu” nazwał zestrzelenie samolotu przez tureckie siły powietrzne „absolutnym szaleństwem”, a późniejszą reakcję Turcji porównał do „teatru absurdu”.

„Nikt nie ma prawa zdradziecko zestrzelić od tyłu rosyjskiego samolotu” – argumentował.

Pieskow zapewniał, że „prezydent jest zmobilizowany, maksymalnie zmobilizowany, zmobilizowany do tego stopnia, jakiego wymagają okoliczności”. „Okoliczności są bezprecedensowe, wyzwanie, wyzwanie rzucono Rosji bezprecedensowe, i dlatego naturalnie reakcja jest odpowiednia do zagrożenia” – tłumaczył.

PAP/RIRM