Poznań: tłumy na obchodach setnej rocznicy Powstania Wielkopolskiego

Tysiące osób wzięło w udział w czwartek w Poznaniu w obchodach setnej rocznicy Powstania Wielkopolskiego. Na Starym Rynku grupy rekonstrukcyjne przeprowadziły inscenizację historyczną, a o godz. 16.40 zawyły syreny i zatrzymały się tramwaje i autobusy.

Dokładnie o godz. 16.40, kiedy to równo 100 lat temu padły pierwsze strzały niepodległościowego zrywu, w Poznaniu zawyły syreny, rozdzwoniły się dzwony w kościołach archidiecezji, na moment zatrzymały się autobusy i tramwaje. Pasażerowie usłyszeli komunikat: „100 lat temu padły pierwsze strzały zwycięskiego powstania wielkopolskiego. Dzięki patriotycznej postawie Wielkopolan kolebka polskiego państwa odzyskała niepodległość. Tą symboliczną chwilą nawiązujemy do obchodów pierwszych rocznic, kiedy to o godzinie 16.40 w całym mieście zatrzymywał się ruch. Chwała bohaterom! Cześć ich pamięci!”.

Setki młodych ludzi, głównie kibiców Lecha Poznań, na głównych ulicach miasta, na Starym Rynku, Placu Wolności i w okolicach Ostrowa Tumskiego odpaliło race, a Poznań „zaświecił” na czerwono.

Tłumy ludzi już od wczesnych godzin popołudniowych gromadziły się na Placu Wolności, gdzie działał obóz powstańczy. Można było spotkać przedstawicieli grup rekonstrukcyjnych w mundurach z epoki oraz zobaczyć repliki samolotów Fokker, jakie powstańcy zdobyli sto lat temu na niemieckim lotnisku pod Poznaniem. Rekonstruktorzy w dioramie poczty sprzed stu lat rozdawali pocztówki, które można było wysłać do bliskich i znajomych. Dla spragnionych i głodnych mieszkańców przygotowano ciepłą herbatę i wojskową grochówkę.

Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 przed swoją siedzibą zaprezentowało uzbrojenie i pojazdy okresu powstania, odbył się też pokaz kawaleryjski Oddziału Reprezentacyjnego Ułanów Miasta Poznania w barwach 15. Pułku Ułanów.

Największe zainteresowanie wzbudziła inscenizacja historyczna na Starym Rynku przygotowana przez rekonstruktorów. Tysiące osób mogło poznać historię wybuchu zrywu – sam przyjazd do stolicy regionu Jana Ignacego Paderewskiego, który dał impuls wielkopolanom, a także zobaczyć, jak doszło do pierwszych strzałów.

„Jako człowiek czuję się szczęśliwy, że mogę dożyć tej chwili, że mogę być symbolem. A dla człowieka to zaszczyt wielki. Tym większy, że spotkał mnie na tej wiekopomnej, odwiecznie wielkopolskiej ziemi. Od was, coście się nie dali się prześcignąć w spełnianiu obowiązków narodowych, opieraniu nacisku przemożnego, coście w pracy organicznej i gospodarczej Polsce całej byliście przykładem. A zaszczyt ten nie spotkał mnie od jednej warstwy, od jednej klasy, ale od całego wielkopolskiego ludu” – te słowa przemowy Paderewskiego znów można było usłyszeć na rynku, a spotkały się one z entuzjazmem także obecnych mieszkańców.

Inscenizacja zakończyła się efektownym pokazem fajerwerków.

Nie zabrakło muzycznych akcentów. W Teatrze Muzycznym odbył się koncert „Śpiewanki Wielkopolskie”, a zwieńczeniem obchodów był koncert „Muzyka wolności”. Na poznańskim Stadionie Miejskim wystąpiły gwiazdy polskiej sceny muzycznej – m.in. Perfect, Kayah, Edyta Górniak, Lady Pank, Andrzej Piaseczny, Maryla Rodowicz, Natalia Kukulska, Varius Manx, Lombard i Stanisław Soyka.

Powstanie Wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 r. w Poznaniu. W pierwszym okresie walk, do końca roku, Polakom udało się zdobyć większą część Poznania. Ostatecznie miasto zostało wyzwolone 6 stycznia, kiedy przejęto lotnisko Ławica, a w polskie ręce wpadło kilkaset samolotów. Do połowy stycznia wyzwolono też większą część Wielkopolski.

Zdobycze powstańców potwierdził Rozejm w Trewirze, podpisany przez Niemcy i państwa ententy 16 lutego 1919 r. W myśl jego ustaleń front wielkopolski został uznany za front walki państw sprzymierzonych. Ostateczne zwycięstwo przypieczętował podpisany 28 czerwca 1919 r. Traktat Wersalski, w którego wyniku do Polski powróciła prawie cała Wielkopolska.

PAP/RIRM