Polonijny Nowy Rok w Nowym Jorku z koncertami kolęd

W okresie świąteczno-noworocznym w USA można podziwiać występy polsko-amerykańskich chórów. Śpiewają głównie w polskich kościołach i Polskich Domach Narodowych. Zdarza się, że z koncertami trafiają do renomowanych sal, takich jak Carnegie Hall w Nowym Jorku.

„W okresie świąteczno-noworocznym nasze chóry uaktywniają się w Stanach Zjednoczonych w działalności koncertowej i śpiewaniu kolęd podczas Mszy świętych w polskich kościołach. Organizuję też spotkania świąteczne, tzw. opłatki” – mówi PAP promotor polskiej muzyki i polskich artystów w Nowym Jorku, dyrygent chórów polonijnych Janusz Sporek.

Jak podkreśla, zespoły polonijne mają nie tylko bardzo bogaty program polskich kolęd, nie stronią też od repertuaru amerykańskiego wypełnionego pieśniami Bożonarodzeniowymi.

Zdaniem Janusza Sporka, który był do niedawna dyrygentem generalnym Związku Śpiewaków Polskich w Ameryce (ZŚPA), kolędy w polskim znaczeniu w Stanach Zjednoczonych właściwie nie istnieją.

„Polskie kolędy to w zdecydowanej większości twórczość ludowa (…). Natomiast w Ameryce pieśni Bożonarodzeniowe to głównie twórczość profesjonalnych kompozytorów (…), muzyka kompozytorów klasycznych” – wyjaśnia dyrygent.

Przytacza takie utwory jak np. „Joy To The World” albo znane z wielu wykonań świątecznych arcydzieło Haendla „Alleluja” z oratorium „Mesjasz”. W okresie Bożego Narodzenia Amerykanie często wykorzystują także utwory Mozarta, Schuberta i innych kompozytorów europejskich – dodaje Janusz Sporek.

„Do najbardziej wzruszających polskich kolęd (…) należy +Nie było miejsca dla Ciebie+. Nie potrafię nawet powiedzieć, z czego to wynika. Przejmujące słowa tej kolędy trafiają prawdopodobnie do najgłębszych zakamarków ludzkiej duszy. Nawet jeśli muzycznie nie jest specjalnym arcydziełem, może właśnie prostota czyni ją utworem tak niezwykle wpadającym w ucho i poruszającym uczucia słuchaczy” – ocenia dyrygent.

Nawiązując do najbardziej rozpoznawalnej kolędy na świecie „Cicha noc”, Sporek przekonuje, że jej polska wersja wyjątkowo trafnie oddaje nastrój betlejemskiej stajenki.

W repertuarze chórów polonijnych często pojawia się też kolęda „Bóg się rodzi”. Dyrygent opisuje tę kolędę jako rodzaj wzniosłego, poruszającego hymnu nawiązującego muzycznie do poloneza.

„Do najbardziej ulubionych pieśni amerykańskich śpiewanych przez nasze chóry zaliczam +O Holy Night+. Jest wykonywana najczęściej wraz z solistką – sopranem. Robi silne wrażenie zarówno na chórzystach, (…) jak i na publiczności” – twierdzi dyrygent, który prowadzi chór „Hejnał” w Nowym Jorku oraz Chór im. Marceli Kochańskiej-Sembrich w Filadelfii.

Występy świąteczno-noworoczne chórów polsko-amerykańskich wykraczają nieraz poza polonijne środowisko. Kilka lat temu zespół „Esprit de Chorus” oklaskiwała publiczność Carnegie Hall. Repertuar obejmował, oprócz polskich, utwory amerykańskie i hiszpańskie. Solistką w kolędzie „Gdy śliczna panna” była śpiewająca po polsku Dominikanka Allyns Urena.

„Nasz koncert w Carnegie Hall sfilmowała polska telewizja. W kilka dni później zaczęły z Polski napływać pytania, czy przylecę może za ocean z tym zespołem” – wspomina Janusz Sporek.

Chóry polonijne występowały też w renomowanej w Nowym Jorku sali koncertowej „Symphony Space” na Manhattanie. Głównie jednak śpiewają w polskich kościołach w Nowym Jorku, New Jersey, Pensylwanii i Connecticut. Są to stany obejmujące tzw. Siódmy Okręg Związku Śpiewaków Polskich w Ameryce.

Według Janusza Sporka w tym sezonie świątecznym chóry polonijne występują głównie w kościołach polskich i amerykańskich. Kilka koncertów odbędzie się w ośrodkach polonijnych, np. Polskich Domach Narodowych.

21 stycznia cztery Chóry Siódmego Okręgu spotkają się w Filadelfii, aby wspólnie zaprezentować polskie kolędy publiczności tego miasta. Wystąpi łącznie blisko 60 śpiewaków.

Związek Śpiewaków Polskich w Ameryce ma bogatą tradycję. Powstał w 1889 roku w Chicago i jest trzecią w historii organizacją polonijną założoną w Stanach Zjednoczonych.

„Związek Śpiewaków Polskich w Ameryce zrzeszał niegdyś ponad 350 chórów. Był oazą polskiego języka i polskich pieśni. Szkoda, że dzisiaj liczba zespołów została drastycznie zredukowana. Aby nie zniknęły z krajobrazu polonijnego, chcemy podjąć wysiłki włączenia do działalności chórów naszej młodzieży” – zapowiada dyrygent.

PAP/RIRM