Olsztyn: Poszukiwania szczątków sióstr zakonnych, ofiar sowieckich żołnierzy

Biuro Poszukiwań i Identyfikacji IPN poinformowało w czwartek o wynikach prac przeprowadzonych przy dawnym Szpitalu Mariackim w Olsztynie, gdzie poszukiwano szczątków Sióstr Katarzynek, które zostały zamordowane przez sowieckich żołnierzy w 1945 roku.

Jak podano w komunikacie, zespół Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN prowadził w dniach 19-30 października br. prace poszukiwawcze w Olsztynie, na terenie nieistniejącego już Cmentarza Mariackiego, na którym w latach 1878-1974 grzebani byli zmarli z pobliskiego Szpitala Mariackiego (obecnie jest to Miejski Szpital Zespolony). To właśnie w tym miejscu miały zostać pogrzebane ciała Sióstr Katarzynek, które zginęły z rąk Sowietów w styczniu i maju 1945 roku.

IPN przypomniał, że według przekazów historycznych ostatni pochówek na tym cmentarzu odbył się w 1951 r., a po upływie 10 lat cmentarz zamknięto. O dawnej nekropolii informuje jedynie tablica umieszczona przy ul. Mariańskiej.

W komunikacie wskazano, że podczas tego etapu poszukiwań pomordowanych Sióstr Katarzynek poszukiwano szczątków s. Generosy (Marii Bolz) s. Krzysztofory (Marty Klomfass) i s. Liberii (Marii Domnik). Wszystkie one posługiwały chorym Szpitala Mariackiego.

„Pracowały, jako pielęgniarki, poszukując pomocy dla chorych, zaś zmarłym organizując pochówki na pobliskim cmentarzu. Tam gdzie służyły, tam też zginęły – broniąc się przed pohańbieniem ze strony czerwonoarmistów, którzy wkroczyli do Olsztyna zimą 1945 r. Zostały pochowane na tym samym cmentarzu, na który odprowadzały zmarłych pacjentów szpitala” – napisano w komunikacie.

Podczas przeprowadzonych prac przebadano ok. 80 m. kw. terenu, co stanowi niewielki wycinek dawnego terenu cmentarza. W toku badań ujawniono ponad 30 pochówków zarówno mężczyzn, kobiet jak i dzieci. Cechy antropologiczne, odnalezione przy szczątkach przedmioty oraz pozostałości trumien, wskazują, iż były to regularne pochówki z czasów funkcjonowania cmentarza.

„Odnalezione przy kilku osobach przedmioty kultu religijnego oraz stroju duchownego pozwalają przypuszczać, iż natrafiono na pochówki sióstr zakonnych i księdza. Spośród odnalezionych osób zostały wytypowane szczątki, co do których zachodzi przypuszczenie, iż są to poszukiwane trzy siostry – męczenniczki z 1945 roku. Podjęte szkielety zostaną teraz poddane oględzinom antropologicznym w Zakładzie Medycyny Sądowej w Gdańsku” – poinformował IPN.

Wśród odnalezionych przedmiotów są charakterystyczne medaliki, które nosiły Siostry św. Katarzyny, duże różańce noszone przy pasie zakonnym oraz niewielkie krucyfiksy, które zakonnice miały zwyczaj nosić w kieszeni habitu. Przy szczątkach kapłana została znaleziona koloratka oraz duży krzyż, noszony niegdyś przez warmińskie duchowieństwo.

W komunikacie przypomniano, że – równolegle do poszukiwań przez IPN szczątków sióstr, ofiar terroru sowieckiego – po stronie kościelnej prowadzony jest proces beatyfikacyjny, w ramach którego ma zostać wyniesionych do chwały ołtarzy 16 Sióstr Katarzynek, które w 1945 r. poniosły męczeńską śmierć ze strony czerwonoarmistów.

„Podczas prac (poszukiwawczych w Olsztynie – PAP ) obecne były Siostry Katarzynki odpowiedzialne za proces beatyfikacyjny oraz delegat arcybiskupa warmińskiego ds. beatyfikacji. O odnalezionych szczątkach kapłana został poinformowany ks. abp Józef Górzyński, metropolita warmiński” – zaznaczono w komunikacie.

PAP