IPN: Chcemy jak najszybciej przystąpić do poszukiwań żołnierzy NOW

Będziemy się starali zrobić wszystko, by już w przyszłym roku przeprowadzić poszukiwania szczątków sześciu żołnierzy Narodowej Organizacji Wojskowej skazanych na śmierć w 1946 r. w Cieszynie – powiedział w środę Adam Kondracki z katowickiego IPN.

Adam Kondracki, który jest pracownikiem wieloosobowego stanowiska ds. Poszukiwań i Identyfikacji oddziału IPN w Katowicach, powiedział PAP, że zostało wytypowane miejsce, gdzie z dużym prawdopodobieństwem mogli oni zostać pochowani. Nie podał szczegółów.

„Bardzo chciałbym, abyśmy mogli przystąpić do poszukiwań już w przyszłym roku. Czy to się uda zależne jest jednak od wielu czynników, w tym zgód właścicieli terenu” – powiedział Adam Kondracki.

IPN poszukuje Edwarda Bąka, Karola Bączka, Jana Dziedzica, Władysława Grenia, Emila Michnika i Stefana Wójcika. Zostali oni skazani w czerwcu 1946 r. podczas procesu w Cieszynie na śmierć. Komuniści rozstrzelali ich 2 sierpnia 1946 r. Po wojnie pojawiły się relacje świadków, z których wynikało, że ofiary zostały pochowane w lesie Kamieniec w Ogrodzonej na Śląsku Cieszyńskim. Stanął tam nawet niewielki pomnik, przypominający o żołnierzach NOW. Badania IPN wykluczyły to jednak.

Pracownicy Instytutu nie zrezygnowali z prób odnalezienia ofiar.

„Pewna część tych najbardziej tajemniczych historii, choćby takich miejsc, jak las Kamieniec, jest weryfikowana negatywnie na rzecz najłatwiejszego sposobu pochówku – na cmentarzach. (…) Im więcej poznajemy źródeł, im więcej robimy kwerend w kancelariach parafialnych, tym więcej się wyjaśnia” – wyjaśnił w rozmowie z PAP Adam Kondracki.

Można zatem przypuszczać, że szczątki sześciu żołnierzy NOW spoczywają na którymś z cmentarzy na Śląsku Cieszyńskim.

NOW została założona w czerwcu 1945 r. Działała na terenie od Wadowic po Cieszyn. Na Śląsku Cieszyńskim dowodził nią Edward Bąk. Podlegało mu pięć obwodów. Organizacja NOW blisko współpracowała z oddziałem NSZ pod dowództwem Henryka Flamego „Bartka” – najliczniejszej formacji podziemia antykomunistycznego w Beskidach i na Śląsku. Wiele osób związanych z NOW zostało zatrzymanych przez UB i stanęło przed sądem. Kilkunastu z nich skazano na śmierć i rozstrzelano.

PAP/RIRM