[TYLKO U NAS] Prof. K. Szwagrzyk o zakazie prac poszukiwawczych i ekshumacyjnych na terenie Ukrainy: Trudno zrozumieć sytuację, w której zaprzyjaźnione z Polską państwo nie zezwala na prowadzenie tych prac

Bardzo długo czekamy, żeby móc poszukiwać szczątki Polaków, którzy zginęli i zostali zamordowani na Ukrainie. Kolejne lata powodują, że powodów do nadziei jest coraz mniej. Trudno zrozumieć sytuację, w której zaprzyjaźnione z Polską państwo nie zezwala na prowadzenie prac poszukiwawczych i ekshumacyjnych Polaków, którzy są gdzieś tam pochowani. Ta sytuacja musi ulec zmianie, jednak nie wiadomo, kiedy to nastąpi – powiedział prof. Krzysztof Szwagrzyk, dyrektor Biura Poszukiwań i Identyfikacji Instytutu Pamięci Narodowej, w audycji „Aktualności dnia” na antenie Radia Maryja.

– Miniony rok był bardzo trudny. Czas koronawirusa również wpłynął na nasze działania. Mimo że tak się stało, Biuro Poszukiwań i Identyfikacji IPN przeprowadziło szereg działań w kilkudziesięciu miejscach w kraju i poza granicami, odnajdując szczątki ofiar reżimów totalitarnych, zbrodni sowieckich i komunistycznych. Wierzę, że ten rok, będzie dla nas nie mniej owocny niż ten, który minął. Plany mamy bardzo ambitne, ponieważ chcemy przebadać co najmniej 50 miejsc w Polsce i poza granicami – zapowiedział prof. Krzysztof Szwagrzyk.

Jak wskazał gość audycji przez wiele lat w Polsce nie było instytucji, która podjęłaby się tak ważnego zadanie, jakie rozpoczął Instytut Pamięci Narodowej.

– IPN powstał zdecydowanie za późno, bo w roku 2000, a powinien powstać jeszcze w 1989 roku. […] Trudno nadrobić stracony czas, ale mimo wszystko staramy się to robić – podkreślił prof. Krzysztof Szwagrzyk.

– Działanie, które teraz realizujemy, nie jest wyzwaniem tylko dla nas. Ono musi być i będzie realizowane (w co głęboko wierzę) przez państwo polskie jeszcze przez następne dziesięciolecia. Taka jest skala zbrodni i takie są wezwania, które przed nami stoją – dodał.

Gość Radia Maryja podkreślił, że Polska rozpoczęła kolejną współpracę z Gruzją w poszukiwaniu ofiar zbrodni komunistycznych.

– Zostaliśmy poproszeni przez stronę gruzińską, by wziąć udział w pracach ekshumacyjnych szczątków, które zostały odnalezione w kilku dołach masowych na terenie Batumi (w dawnej posiadłość Ławrientija Beri). […] Nasz wyjazd do Gruzji przewidziany jest na drugą połowę stycznia – powiedział dyrektor Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN.

– Warto przypomnieć, że współpracę ze stroną gruzińską rozpoczęliśmy już ponad pięć lat temu. Pracowaliśmy w kilku miejscach na terenie Gruzji dzieląc się swoimi doświadczeniami. Oni chcą doprowadzić do sytuacji, gdy podobnie jak my w Polsce, będą mogli odnajdywać szczątki ofiar zbrodni komunistycznych – dodał.

Zupełnie inna sytuacja panuję w relacjach Polski z Ukrainą jeśli chodzi o kwestie historyczne. Jak zaznaczył prof. Krzysztof Szwagrzyk, Ukraina od kilku lat nie zezwala Polsce na prowadzenie jakichkolwiek prac poszukiwawczych i ekshumacyjnych.

– Bardzo długo czekamy, żeby móc poszukiwać szczątki Polaków, którzy zginęli i zostali zamordowani na Ukrainie. Kolejne lata powodują, że powodów do nadziei jest coraz mniej. Trudno zrozumieć sytuację, w której zaprzyjaźnione z Polską państwo nie zezwala na prowadzenie prac poszukiwawczych i ekshumacyjnych Polaków, którzy są gdzieś tam pochowani. Ta sytuacja musi ulec zmianie, jednak nie wiadomo, kiedy to nastąpi – podkreślił gość audycji „Aktualności dnia”.

Inna sytuacja jest na Litwie i na Łotwie.

– Tam nasze prace możemy prowadzić bez żadnych problemów. Poszukujemy zarówno Polaków z wojny polsko-bolszewickiej, jak i tych którzy zginęli na Litwie podczas II wojny światowej. Nasze działania przynoszą konkretne efekty. Odnajdujemy szczątki Polaków – wskazał prof. Krzysztof Szwagrzyk.

W tym roku Biuro Poszukiwań i Identyfikacji IPN będzie kontynuować badania również na terenie Polski.

– Będziemy kontynuować działania na warszawskiej Białołęce, gdzie wiosną zeszłego roku znaleźliśmy szczątki 35 ofiar zbrodni niemieckich, w tym głównie kobiet i dzieci. Będziemy starali się kontynuować prace na terenie dawnego więzienia Toledo na warszawskiej Pradze, gdzie znaleźliśmy już szczątku blisko 30 więźniów pogrzebanych wewnątrz murów więziennych. Powracamy również na teren więzienia przy ulicy Rakowieckiej 37 w Warszawie – powiedział gość „Aktualności dnia”.

Całą rozmowę z udziałem prof. Krzysztofa Szwagrzyka w audycji „Aktualności dnia” można odsłuchać [tutaj]. 

radiomaryja.pl