Premier pożegnał Wandę Zalewską-Zdun ps. Rawicz

Premier Mateusz Morawiecki oddał hołd zmarłej Wandzie Zalewskiej-Zdun ps. Rawicz, sanitariuszce z Powstania Warszawskiego, aktywnie działającej w środowisku kombatantów, absolwentce Akademii Sztuk Pięknych, artystce i nauczycielce.

„Zmarła Wanda Zalewska-Zdun ps. Rawicz, sanitariuszka z żoliborskiego +Żywiciela+. Pamiętam Panią z uroczystości państwowych – drobniutka, szczuplutka, poruszająca się na wózku, ale gdy nadchodził Hymn Państwowy – zawsze dumnie wstawała. Cześć jej pamięci!” – napisał na Twitterze szef rządu.

Zmarła Wanda Zalewska-Zdun ps. Rawicz, sanitariuszka z żoliborskiego "Żywiciela". Pamiętam Panią z uroczystości państwowych – drobniutka, szczuplutka, poruszająca się na wózku, ale gdy nadchodził Hymn Państwowy – zawsze dumnie wstawała.

Cześć jej pamięci! 🇵🇱

— Mateusz Morawiecki (@MorawieckiM) January 30, 2021

Wanda Zalewska-Zdun (ur. 3 kwietnia 1926 r. w Warszawie) była córką Stanisława i Heleny z domu Fontana. W 1939 r. ukończyła Szkołę Powszechną nr 64 przy ul. Felińskiego. W latach okupacji była uczennicą tajnych kompletów Żeńskiego Gimnazjum i Liceum im. Aleksandry Piłsudskiej na Żoliborzu. Do wybuchu Powstania ukończyła I klasę licealną.

Działała w konspiracji od wiosny 1944 r. Po przejściu szkolenia sanitarnego, w lipcu 1944 r. została przydzielona do II Obwodu „Żywiciel” Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej. Powstanie Warszawskie spędziła służąc w punktach opatrunkowych na Żoliborzu, a przed jego kapitulacją, w szpitalu przy ul. Krechowieckiej.

Po upadku Powstaniu Warszawskiego została wywieziona wraz z częścią szpitala z ul. Krechowieckiej. Przeszła przez obóz przejściowy w Pruszkowie (Dulag 121). Trafiła do Częstochowy, gdzie w oddziale RGO (Rada Główna Opiekuńcza) dostała skierowanie na kwaterę do Kawodrzy Dolnej. Pod koniec 1944 r., za pośrednictwem PCK odnalazła matkę, z którą wyruszyła w kierunku Warszawy, w poszukiwaniu ojca, przebywającego po wypędzeniu z Warszawy w Brwinowie.

Wiosną 1945 r. powróciła do Warszawy. W lipcu tego roku zdała egzamin dojrzałości w Liceum im. księcia Józefa Poniatowskiego na Żoliborzu.

W latach 1946-1949 (do absolutorium) studiowała na Wydziale Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Od zakończenia studiów członek Związku Polskich Artystów Plastyków. Od jesieni 1949 r. do końca 1952 r. pracowała jako projektant druków na tkaninach w Instytucie Wzornictwa Przemysłowego w Warszawie. W 1951 r. poślubiła Stanisława Zduna, który w latach okupacji pod ps. Grom był łącznikiem w Lubelskim Okręgu AK.

W 1952 r. otrzymała dyplom ukończenia Akademii Sztuk Pięknych. W latach 1953-60 pracowała nieetatowo jako plastyk. Od 1960 r. do 1979 r. była nauczycielką rysunku zawodowego i historii ubiorów w Zespole Szkół Odzieżowych w Warszawie.

W 1980 r. weszła do Sekcji Oświaty i Wychowania Regionu Mazowsze NSZZ „Solidarność”. W październiku 2000 r. została awansowana do stopnia podporucznika. W 2015 r. uhonorowano ją Medalem XXXV-lecia NSZZ „Solidarność” za oddaną pracę na rzecz Związku i Dobra Wspólnego, a w 2016 r. nadano jej Złotą Odznaką Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” – za szczególne zasługi dla NSZZ Solidarność w dziedzinie oświaty i wychowania.

W lipcu 1996 r. odznaczono ją Warszawskim Krzyżem Powstańczym oraz Krzyżem Armii Krajowej. W 2011 r. otrzymała Medal „Digno Laude” oraz Medal „Pro Memoria”. W 2012 r. wręczono jej Złoty Medal za zasługi dla obronności kraju. W 2016 r. otrzymała „Medal Honorowy Powstania Warszawskiego 1944, 1 VIII – 2 X”.

PAP