Polacy oddali hołd rodakom, którzy z narażeniem życia ratowali Żydów

24 marca obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką. To wspomnienie setek tysięcy naszych rodaków, którzy z narażeniem życia udzielali schronienia i pomocy drugiemu człowiekowi. Tylko w Polsce groziła za to śmierć.

24 marca 1944 r. we wsi Markowa na Podkarpaciu Niemcy zamordowali ośmioro Żydów oraz ukrywającą ich rodzinę Ulmów.

– Zamordowano wielodzietną rodzinę: rodziców Józefa i Wiktorię Ulmów wraz z sześciorgiem dzieci i siódmym dzieckiem nienarodzonym w łonie matki – mówił prezydent Andrzej Duda, który brał udział w uroczystościach upamiętniających tych bohaterów.

Od 2018 r. w każdą kolejną rocznicę tej tragedii obchodzony jest Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką.

– Nie bali się udzielić pomocy. W Polsce za pomoc Żydom pod okupacją niemiecką w czasie II wojny światowej ze strony niemieckich okupantów, oprawców, groziła kara śmierci – podkreślił prezydent.

Rodzina Ulmów, która wkrótce zostanie wyniesiona na ołtarze, kierowała się szacunkiem dla życia i miłością bliźniego. Polacy powinni kierować tym wartościami – wskazał metropolita przemyski ks. abp Adam Szal.

– Są wezwaniem dla nas wszystkich do wprowadzania w życie przykazania miłości – mówił kapłan.

Rodzina Ulmów zostanie beatyfikowana 10 września. W Markowej powołano Komitet Obchodów Towarzyszących Beatyfikacji Rodziny Ulmów. Jego zadaniem będzie utrwalanie pamięci o Polakach ratujących Żydów. W rodzinnej miejscowości Ulmów, Markowej, funkcjonuje muzeum upamiętniające bohaterstwo rodziny oraz innych mieszkańców tej wsi, którzy nie przestraszyli się niemieckiego terroru i wspierali Żydów.

– Ludzie nie zaprzestali udzielania pomocy. Stoimy przed ścianą pamięci, na której są tabliczki z nazwiskami. I to są rodziny tylko stąd – zwrócił uwagę Andrzej Duda.

Szczególnym miejscem pamięci o bohaterstwie Polaków ratujących Żydów jest Kaplica Pamięci, znajdująca się w Sanktuarium Najświętszej Maryi Panny Gwiazdy Nowej Ewangelizacji i św. Jana Pawła II w Toruniu. Rodzina Radia Maryja dokumentuje też historie Polaków ratujących Żydów. Ważną rolę w udzielaniu pomocy osobom narodowości żydowskiej odkrywał Kościół katolicki. Potwierdza to historia księży salezjanów Michała Kubackiego i Jana Stanka. Udzielali pomocy Żydom uciekającym z transportów do obozów koncentracyjnych oraz ocalałym z warszawskiego getta – przypominał ks. bp Romuald Kamiński, ordynariusz diecezji warszawsko-praskiej.

– Pracowali tutaj w czasie wojny i wraz z innymi pomagali potrzebującym. To jest troska o drugiego człowieka w bardzo różnych wymiarach i to tutaj się działo – zaznaczył duchowny.

Przed warszawską Bazyliką Najświętszego Serca Jezusowego odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą bohaterskim kapłanom.

– To dzień w którym państwo polskie składa hołd swoim bohaterom – Polakom, którzy mimo grożącej kary śmierci nieśli pomoc swoim żydowskim współobywatelom – powiedział zastępca dyrektora oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie, Zbigniew Siedlewski.

Pomoc Żydom niósł także ks. Franciszek Garncarek. Kapłan wystawiał fałszywe metryki chrztu. Zginął zastrzelony po odprawieniu Mszy św. w 1943 roku. Dzięki niemu ocalało wiele żydowskich dzieci wyprowadzonych z getta przez Irenę Sendlerową – zaznaczyła dr Katarzyna Pawlak-Weiss z wrocławskiego oddziału IPN.

– Za to została aresztowana przez Gestapo ale pomogła organizacja „Żegota”, z która współpracowała i gdzie była kierowniczką pomocy dzieciom. Została wykupiona, uratowała swoje życie i mogła kontynuować swoją misję – mówiła historyk.

Żydowskim dzieciom pomagała też przełożona prowincji warszawskiej Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi siostra Matylda Getter. Ocalono kilkaset dzieci poprzez ukrywanie ich w zakonnych sierocińcach.

Rodziny Polaków ratujących Żydów złożyły wieńce przed warszawskim pomnikiem „Żegoty”, polskiej organizacji podziemnej wspierającej Żydów w trakcie niemieckiej okupacji. „Żegota” pomagała Żydom na różne sposoby.

– Nie tylko pomoc ukierunkowana w stronę wynajmowania mieszkań, dostarczania żywności, ale także musimy mówić np. o zdobywaniu informacji. Zdobywanie informacji na terenie gett też było działalnością narażoną na zdekonspirowanie, aresztowanie, wreszcie śmierć – podkreślał dyrektor Archiwum Akt Nowych, Mariusz Olczak.

Rodzina Radia Maryja uczci pamięć Polaków ratujących Żydów w najbliższą niedzielę w Toruniu, w Sanktuarium Najświętszej Maryi Panny Gwiazdy Nowej Ewangelizacji i św. Jana Pawła II. Uroczystości rozpoczną się o godzinie 12.00.

TV Trwam News