Litwa: Jesienna akcja na rzecz wileńskich nekropolii

Ruszyła jesienna akcja na rzecz wileńskich zabytkowych cmentarzy Na Rossie i Bernardyńskiego. W sobotę rozpoczęto zbieranie zniczy, które zapłoną na grobach 1 listopada. Odbędzie się też sprzątanie cmentarzy oraz prezentacja odnowionych w tym roku pomników.

„Ta akcja jest wyrazem naszej pamięci o Polakach, którzy mieszkali tu przez wieki, tworzyli historię Wilna, Wileńszczyzny, Polski i Litwy” – mówi była prezes Społecznego Komitetu Opieki nad Starą Rossą Alicja Klimaszewska.

W ramach zainicjowanej przed laty przez Alicję Klimaszewską akcji zbierania zniczy każdego roku gromadzonych jest około 10 tys. światełek. W akcję angażują się głównie szkoły polskie. Znicze przekazują poszczególne osoby, zespoły pracownicze oraz polska służba dyplomatyczna.

Wkrótce rozpocznie się sprzątanie cmentarzy. Zadaniem jest przede wszystkim usunięcie opadłych liści z prawie 13 tys. grobów na starej części Cmentarza Na Rossie i z kilku tysięcy grobów na Cmentarzu Bernardyńskim, tzw. Bernardynach. W te działania tradycyjnie również angażuje się młodzież szkolna i akademicka. Jak mówi dyrektor Gimnazjum Jana Pawła II w Wilnie Adam Błaszkiewicz, „jest to piękna lekcja wychowawcza”. Podkreśla, że „jeżeli nie zadbamy o te groby, zniknie część naszego dziedzictwa kulturowego, świadczącego o tym, że w Wilnie przez całe wieki mieszkali Polacy”.

W tym roku wzorem lat poprzednich, odbędzie się też otwarta „Lekcja historii inaczej”, podczas której Społeczny Komitet Opieki nad Starą Rossą zaprezentuje odnowione na Rossie w tym roku nagrobki.

Wileńskie nekropolie, Cmentarz Na Rossie założony w 1801 roku i nieduży Cmentarz Bernardyński, założony w 1810 r., są malowniczo położone na wzgórzach i porośnięte starodrzewem. Na Rossie, składającej się z kilku części: Starej Rossy, Nowej Rossy i Cmentarzyka Wojskowego z Mauzoleum Matka i Serce Syna, czyli marszałka Józefa Piłsudskiego, spoczywają m.in. profesorowie wileńskiego Uniwersytetu Stefana Batorego, są też groby archeologa i pisarza Eustachego Tyszkiewicza, rzeźbiarza i architekta Antoniego Wiwulskiego, malarzy Franciszka Gucewicza i Franciszka Smuglewicza, groby dwojga dzieci Stanisława Moniuszki.

Na Rossie pochowani są również ojciec litewskiego odrodzenia narodowego Jonas Basanaviczius, malarz i kompozytor Mikalojus Konstantinas Cziurlionis, pisarze Vincas Mykolaitis-Putinas, Balys Sruoga, a także wiele innych osób zasłużonych dla Polski, Litwy i Wilna.

Jesienią ubiegłego roku w centralnej kaplicy na Rossie spoczęło 20 uczestników Powstania Styczniowego, w tym dwóch przywódców tego zrywu – Konstanty „Kastuś” Kalinowski i Zygmunt Sierakowski.

Na Cmentarzu Bernardyńskim spoczywają m.in. malarze z rodzin Rusieckich i Ślendzińskich, przodkowie Ferdynanda Ruszczyca, profesorowie Uniwersytetu Stefana Batorego, uczestnicy powstania styczniowego, a także żołnierze AK.

 PAP