Komunikat ABW dot. publikacji „Rzeczpospolitej” na temat działań służb ws. M. Banasia: Zawarte są stwierdzenia nieprawdziwe oraz mogące wprowadzać w błąd

W związku z publikacją w dzienniku „Rzeczpospolita” z dnia 5 grudnia 2019 r. artykułów pp. redaktor Izabeli Kacprzak i Grażyny Zawadki „Marian Banaś na wojnie z PiS” oraz „Nadal z certyfikatem”, w których zawarte są stwierdzenia nieprawdziwe oraz mogące wprowadzać w błąd co do podstaw prawnych i zasad prowadzenia postępowań sprawdzających oraz kontrolnych w ramach dostępu do informacji niejawnych, pragniemy zwrócić uwagę na następujące fakty:

– podkreślamy, że wszelkie informacje na temat działań ABW powinny opierać się na rzetelnej pracy dziennikarskiej, faktach zweryfikowanych i powszechnie dostępnych: przepisach prawa, w tym ustawy z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz. U. z 2019 r., poz. 742, dalej: „ustawa o OIN”), informacjach Rzecznika Ministra Koordynatora Służb Specjalnych, komunikatach ABW publikowanych przez PAP, a także zamieszczanych na stronie internetowej ABW, czy przesyłanych Redakcji w reakcji na wcześniejsze publikacje. W szczególności znajomość przepisów prawa powinna cechować osoby wypowiadające się w mediach o konkretnych sprawach, tak, aby nie wprowadzać odbiorców w błąd i nie wyciągać nieuprawnionych wniosków;

– w przypadku Pana Mariana Banasia nie jest prawdziwa teza zawarta w artykule „Marian Banaś na wojnie z PiS”, jakoby ABW „mogła przeszkodzić” w „trwaniu” na stanowisku Prezesa NIK przez Pana Mariana Banasia odbierając mu „certyfikat bezpieczeństwa”. Nie jest także możliwe, na podstawie obowiązujących przepisów o OIN, jak twierdzą Autorki, „zawieszenie certyfikatu”.

– nie jest prawdą, że ABW nie wszczęła wobec Pana Mariana Banasia kontrolnego postępowania sprawdzającego, o czym w dniu 4 grudnia 2019 r. informował Rzecznik Ministra Koordynatora Służb Specjalnych – Pan Stanisław Żaryn. Postępowanie to prowadzone jest na zasadach i w zakresie określonym przepisami ustawy o OIN. W szczególności art. 34 ust. 10 pkt 5) oraz 7) ustawy o OIN wyraźnie przewiduje, że nie przeprowadza się postępowania sprawdzającego, z zastrzeżeniem art. 34 ust. 11–13, wobec: członka Rady Ministrów, czy Prezesa Najwyższej Izby Kontroli. Osoby te posiadają więc dostęp do informacji niejawnych z mocy prawa – ustawy o OIN. Jest to inna sytuacja prawna niż np. związana z poświadczeniem bezpieczeństwa osobowego wydawanym dla szefa służby specjalnej, np. Szefa ABW, czy Szefa CBA. Porównywanie statusu prawnego osoby posiadającej dostęp do informacji niejawnych w mocy prawa (m.in. członek RM, Prezes NIK, sędzia, prokurator) do szefa służby, który uzyskuje dostęp do informacji niejawnych po przeprowadzeniu poszerzonego postępowania sprawdzającego i ewentualnie – skutków wszczęcia kontrolnego postępowania sprawdzającego – jest nieuprawnione, wprowadza w błąd i nie jest oparte w obowiązującym ustawodawstwie;

– mając na uwadze szereg niedostatków i mankamentów w stosowaniu przepisów ustawy o ochronie informacji niejawnych, wprowadzonych w 2010 r., Kierownictwo ABW podjęło konkretne działania zmierzające m.in. także do podniesienia jakości prowadzonych postępowań sprawdzających i wydawanych poświadczeń bezpieczeństwa. W tym celu, po przeprowadzeniu audytu i zdefiniowaniu najistotniejszych braków legislacyjnych, organizacyjnych, kadrowych i finansowych, Kierownictwo ABW:

a) od 2016 r. zleciło przeprowadzenie kontroli w skali całego kraju poprawności prowadzonych postępowań sprawdzających i wdrożyło działania mające na celu ujednolicenie wykładni i stosowania przepisów OIN przez jednostki ABW upoważnione do prowadzenia ww. postępowań;

b) dokonało zmian w organizacji struktury ABW polegających m.in. na zmniejszeniu liczby Delegatur ABW, w celu usprawnienia komunikacji i nadzoru Centrali ABW oraz podniesienia jakości prowadzonych postępowań sprawdzających;

c) przygotowało, pod egidą Ministra Koordynatora Służb Specjalnych oraz we współpracy ze Służbą Kontrwywiadu Wojskowego, pakiet propozycji rozwiązań prawnych obejmujący m.in. zmianę ustawy o OIN w szczególności w zakresie podstaw, zasad i trybu prowadzenia postępowań sprawdzających, możliwości udostępniania informacji z tych postępowań określonym podmiotom, zakresu ankiety bezpieczeństwa osobowego etc. Propozycje te, opracowane pod koniec 2016 r., stanowią niezbędny element budowy realnego systemu bezpieczeństwa RP.

Nie bez znaczenia dla powyższego pozostaje także fakt rozwiązania w latach 2016–2019 stosunku służby z ponad 300 Funkcjonariuszami ABW, którzy zaczynali swoją służbę w SB, a przed 2016 r. zajmowali w ABW często newralgiczne i eksponowane stanowiska.

Zmiany te, wdrażane sukcesywnie od 2016 r., przy zachowaniu ciągłości pracy ABW, mają na celu dostosowanie ABW do wyzwań i współczesnych zagrożeń także w bardzo istotnym dla bezpieczeństwa RP segmencie ochrony informacji niejawnych.

Pragniemy podkreślić raz jeszcze, że rozpowszechnianie informacji nieprawdziwych, insynuacji i próba destabilizacji ABW, stanowiącej filar bezpieczeństwa Polski w najistotniejszych jej aspektach i odnoszącej szereg sukcesów, rzutuje na realne bezpieczeństwo RP.

Zespół Prasowy ABW