fot. PAP/Mateusz Marek

Izba Dyscyplinarna Sądu Najwyższego przeszła do historii

Weszła w życie nowelizacja ustawy o Sądzie Najwyższym – przestała istnieć Izba Dyscyplinarna Sądu Najwyższego, a w jej miejsce powstaje Izba Odpowiedzialności Zawodowej. Przed południem tematowi wprowadzanych zmian poświęcony będzie briefing rzecznika prasowego Sądu Najwyższego.

To właśnie likwidacja Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego i utworzenie Izby Odpowiedzialności Zawodowej jest głównym założeniem nowelizacji ustawy o Sądzie Najwyższym, której projekt przedłożony przez prezydenta Andrzeja Dudę trafił do Sejmu w lutym 2022 roku. Prezydent podkreślał wtedy, że celem zmiany jest naprawienie funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości w naszym kraju oraz „danie rządowi narzędzia” do zakończenia sporu z Komisją Europejska i odblokowania Krajowego Planu Odbudowy. [czytaj więcej]

Zmian w Sądzie Najwyższym oczekiwała bowiem Komisja Europejska, między innymi od nich uzależniając akceptację Krajowego Planu Odbudowy i wypłatę Polsce pieniędzy z Funduszu Odbudowy. Nie jest jednak pewne, czy nowe przepisy spełnią tzw. kamienie milowe w tej sprawie. Wątpliwości co do tego wyrażali w ostatnim czasie niektórzy przedstawiciele Komisji Europejskiej.

W związku ze zmianami od dzisiaj do historii przeszła funkcjonująca od 2018 roku Izba Dyscyplinarna Sądu Najwyższego.

„W repertoriach Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego zarejestrowano łącznie 1 tys. 468 spraw, wydano łącznie 1 tys. 319 orzeczeń, zakończono 1 tys. 132 sprawy, a pozostałe 336 zostanie przekazane Izbie Odpowiedzialności Zawodowej” – podsumowano w informacji na stronie Sądu Najwyższego.

Izba Dyscyplinarna Sądu Najwyższego działalność swą rozpoczęła wraz z powołaniem do niej pierwszych 10 sędziów, czego prezydent dokonał we wrześniu 2018 roku. Kolejnych trzech sędziów prezydent powołał w maju 2020 roku.

„W międzyczasie jeden sędzia został przeniesiony do Izby Cywilnej i jeden zrzekł się urzędu” – przypomniano w informacji.

„Funkcję prezesa kierującego pracą Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego najpierw pełnił sędzia Jan Majchrowski jako najstarszy z sędziów orzekających w Izbie Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego. Następnie 26 lutego 2019 roku Prezydent RP powołał na to stanowisko sędziego Tomasza Przesławskiego. Na kolejną kadencję prezesa, począwszy od 27 lutego 2022 roku, prezydent powołał sędziego Adama Rocha” – przypomniano.

Jak dodano, obecnie sędziowie orzekający dotychczas w Izbie Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego mogą zostać przeniesieni do innej izby, zaproponowanej przez Małgorzatę Manowską, Pierwszą Prezes Sądu Najwyższego, lub przejść w stan spoczynku. Jak tłumaczył niedawno sędzia Aleksander Stępkowski, rzecznik prasowy Sądu Najwyższego, Pierwsza Prezes Sądu Najwyższego ma wyznaczyć sędziów z innych izb, którzy będą rozpoznawać sprawy należące do właściwości Izby Odpowiedzialności Zawodowej do czasu wyznaczenia sędziów do tej Izby na pięcioletnią kadencję. Jak dodał, nie jest przy tym wymagana zgoda tych sędziów.

Prezes Małgorzata Manowska przedstawi też sędziom likwidowanej Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego pisemne propozycje pełnienia dalszej służby w jednej z izb Sądu Najwyższego. Sędziowie ci będą mieli tydzień na zdecydowanie i poinformowanie o przyjęciu propozycji lub jej odmowie. Przy czym – jak zauważył sędzia Aleksander Stępkowski – odmowa lub brak oświadczenia ze strony tych sędziów będzie skutkować przejściem w stan spoczynku.

Co istotne, sędziowie likwidowanej izby, którzy zdecydują się jednak pozostać w Sądzie Najwyższym, będą brali udział w losowaniu do nowej izby. Tym samym istnieje prawdopodobieństwo, że niektórzy z tych sędziów znajdą się ostatecznie w składzie Izby Odpowiedzialności Zawodowej.

Losowanie sędziów do tej izby – jak zapowiedziano – odbędzie się między 5 a 16 sierpnia podczas Kolegium Sądu Najwyższego, które zwoła prezes Małgorzata Manowska. Spośród wszystkich sędziów Sądu Najwyższego (z wyjątkiem Pierwszej Prezes Sądu Najwyższego, prezesów izb i rzeczników dyscyplinarnego i prasowego) wylosowanych zostanie 33 kandydatów, którzy będą niezwłocznie przedstawieni prezydentowi. Ten z kolei dokona ostatecznego wyboru 11 sędziów, którzy będą orzekać w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej.

Jak informował sędzia Aleksander Stępkowski, w ostatnim czasie prowadzone były bardzo intensywne prace nad zmianami regulacji wewnętrznych Sądu Najwyższego.

„Kancelaria Prezydenta poinformowała Pierwszą Prezes Sądu Najwyższego, że dotychczasowy regulamin nie będzie nowelizowany ale, że zostanie przygotowany nowy” – powiedział sędzia Aleksander Stępkowski.

W Izbie Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego rozpatrywano sprawy dyscyplinarne sędziów i prokuratorów oraz sprawy wniosków o uchylenie immunitetów sędziów i prokuratorów. To te kategorie spraw przede wszystkim ogniskowały uwagę mediów i opinii publicznej, jeśli chodzi o działalność Izby.

Ponadto do Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego trafiały kasacje w sprawach dyscyplinarnych adwokatów, radców prawnych, notariuszy i komorników. Do jej właściwości należały też sprawy z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych sędziów Sądu Najwyższego, jak również sprawy w zakresie przeniesienia sędziego Sądu Najwyższego w stan spoczynku.

Nowa Izba Odpowiedzialności Zawodowej ma przejąć wszystkie sprawy dotąd znajdujące się we właściwości Izby Dyscyplinarnej z wyjątkiem spraw z zakresu przeniesienia sędziego Sądu Najwyższego w stan spoczynku, które ustawodawca powierzył Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych.

Po wejściu w życie nowelizacji, w ciągu pół roku – do 16 stycznia 2023 roku – sędzia, w stosunku do którego wydany został przez Izbę Dyscyplinarną Sądu Najwyższego prawomocny wyrok dyscyplinarny lub podjęta została uchwała prawomocnie zezwalająca na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej, ma prawo złożyć wniosek o wznowienie postępowania. Wnioski takie będzie rozpoznawała nowa Izba Odpowiedzialności Zawodowej.

Z kolei w sprawach dyscyplinarnych sędziów, przeciwko którym wszczęto postępowanie dyscyplinarne albo została wydana uchwała uchylająca immunitet, i wobec których orzeczono zawieszenie w czynnościach służbowych lub obniżenie wynagrodzenia, Izba Odpowiedzialności Zawodowej z urzędu – na pierwszym posiedzeniu w danej sprawie – rozpatrzy zasadność zastosowania tych środków.

Zmian w ustawie o Sądzie Najwyższym oczekiwała Komisja Europejska w związku z orzeczeniem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z lata 2021 roku odnośnie systemu dyscyplinarnego sędziów w Polsce.

„Z uwagi na całościowy kontekst refom, którym niedawno został poddany polski wymiar sprawiedliwości, a w który wpisuje się ustanowienie Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego, a także z powodu całokształtu okoliczności towarzyszących utworzeniu nowej izby, izba ta nie daje w pełni rękojmi niezawisłości i bezstronności, a w szczególności nie jest chroniona przed bezpośrednimi lub pośrednimi wpływami polskiej władzy ustawodawczej i wykonawczej” – ogłosił w lipcu 2021 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Także latem zeszłego roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej zobowiązał Polskę do natychmiastowego zawieszenia stosowania przepisów odnoszących się do uprawnień Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego w kwestiach między innymi uchylania immunitetów sędziowskich. Za niewykonanie tego postanowienia Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej nałożył na Polskę karę 1 mln euro dziennie.

Komisja Europejska zastrzega natomiast, że wypłata pieniędzy z Funduszu Odbudowy nastąpi dopiero po wypełnieniu przez Polskę tzw. kamieni milowych dotyczących oczekiwanych zmian między innymi w sądownictwie (chodzi właśnie między innymi o likwidację Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego). W Krajowym Planie Odbudowy, który ma wspomóc gospodarkę po pandemii, nasz kraj wnioskuje o 23,9 mld euro w ramach grantów i o 11,5 mld euro z części pożyczkowej.

Briefing prasowy sędziego Aleksandra Stępkowskiego na temat wprowadzanych zmian w Sądzie Najwyższym zapowiedziano w piątek na godzinę 11.00 w holu głównym budynku sądu.

PAP

drukuj
Tagi:

Drogi Czytelniku naszego portalu,
każdego dnia – specjalnie dla Ciebie – publikujemy najważniejsze informacje z życia Kościoła i naszej Ojczyzny. Odważnie stajemy w obronie naszej wiary i nauki Kościoła. Jednak bez Twojej pomocy kontynuacja naszej misji będzie coraz trudniejsza. Dlatego prosimy Cię o pomoc.
Od pewnego czasu istnieje możliwość przekazywania online darów serca na Radio Maryja i Tv Trwam – za pomocą kart kredytowych, debetowych i innych elektronicznych form płatniczych. Prosimy o Twoje wsparcie
Redakcja portalu radiomaryja.pl