Dziś wybierzemy blisko 47 tys. radnych i 2,5 tys. włodarzy

Blisko 47 tys. radnych gmin, powiatów i sejmików wojewódzkich oraz prawie 2,5 tys. wójtów, burmistrzów i prezydentów miast wybierzemy w wyborach samorządowych. Prawo głosu ma ponad 30,7 mln wyborców. Koszt wyborów samorządowych może wynieść ponad 281 mln zł.

Jak głosować:

W niedzielnych wyborach samorządowych wyborcy w większości gmin będą mogli oddać aż cztery głosy; po jednym w głosowaniu na radnych: gminy, powiatu i województwa oraz jeden przy wyborze wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.

Aby głos był ważny, trzeba postawić znak X w kratce przy jednym nazwisku kandydata na karcie do głosowania.

Tam, gdzie wyborcy otrzymają cztery karty do głosowania, będą to: biała – w wyborach do rad gmin, żółta – w wyborach do rad powiatu, niebieska – w wyborach do sejmików wojewódzkich i różowa – w wyborach wójta, burmistrza.

W miastach na prawach powiatu wyborcy otrzymają tylko trzy karty: białą – w wyborach do rady miasta, niebieską – do sejmików wojewódzkich i różową – w wyborach prezydenta miasta. Kart wyborczych w miastach na prawach powiatu jest mniej, gdyż nie odbywają się w nich wybory do rad powiatu. Wyjątkiem jest Warszawa, gdzie wyborcy oprócz tych trzech kart, otrzymają dodatkowo żółtą kartę – w wyborach do rady dzielnicy.

Średnia wieku blisko 233 tys. zarejestrowanych kandydatów na radnych to 45 lat; liczebną przewagę stanowią mężczyźni. W październiku, kiedy PKW informowała o liczbie kandydatów, trwał jeszcze proces ich rejestracji w związku z procedurami odwoławczymi. Najnowsze dane Komisja ma przedstawić na piątkowej konferencji prasowej.

Z dotychczasowych danych wynika, że najmniej, bo tylko trzech kandydatów ubiega się o mandat w wyborach do rad gmin (oprócz miast na prawach powiatu). Do zdobycia jest 37 tys. 842 mandatów. Wybory do 2 tys. 477 rad gmin po raz pierwszy odbędą się w okręgach jednomandatowych.

Najwięcej – średnio 16 kandydatów – stara się o mandat w sejmikach wojewódzkich. W wyborach do 16 sejmików wojewódzkich wybierzemy 555 radnych w 85 okręgach wyborczych.

W 65 miastach na prawach powiatu średnio o jeden mandat w radzie ubiega się 14 kandydatów. W tych wyborach wybierzemy 1 tys. 694 radnych w 297 okręgach wielomandatowych.

Średnio 10 osób o jeden mandat walczy w wyborach do rad powiatu. W 314 radach wybierzemy 6 tys. 276 radnych w 1 tys. 332 okręgach wyborczych.

Także 10 osób na mandat przypada w wyborach do rad 18 dzielnic Warszawy. 423 radnych warszawiacy wybiorą w 75 okręgach wyborczych.

Średni wiek kandydata to 45 lat. W wyborach do sejmików województw kandydat ma średnio 44 lata, w wyborach do rad powiatu – 47 lat, do rad miasta – 44 lata, do rad gminy – 46 lat a do rad dzielnic Warszawy – 44 lata.

Mężczyźni stanowią od 53 proc. do 67 proc. wszystkich kandydatów na listach. Liczba kobiet na listach wyborczych znacznie przekracza 40 proc. w wyborach, w których obowiązują kwoty gwarantujące minimum 35 proc. miejsc kobietom i mężczyznom.

W wyborach do rad gmin jedynie 33 proc. kandydatów to kobiety; tu kwoty nie obowiązują, gdyż wybory odbywają się w okręgach jednomandatowych, a więc każdy komitet zgłasza listę z nazwiskiem tylko jednego kandydata.

W wyborach do sejmików jest 45 proc. kobiet kandydatów, w wyborach do rad powiatów także 45 proc., do rad miasta – 44 proc. a do rad dzielnic Warszawy – 47 proc. kobiet.

Ponadto do obsadzenia jest 2 477 stanowisk organów wykonawczych gmin: 1 565 wójtów, 806 burmistrzów i 106 prezydentów miast.

Podczas wyborów władz lokalnych, to wybory włodarzy przykuwają zazwyczaj największą uwagę opinii publicznej. To indywidualne starcia kandydatów; o władzę w miastach niejednokrotnie walczą osoby rozpoznawalne w całym kraju. Są to najczęściej kandydaci pełniący funkcję prezydenta przez kilka kadencji. W jesiennych wyborach zmierzą się z przedstawicielami partii politycznych, z kandydatami niezależnymi i wspieranymi przez środowiska lokalnych aktywistów.

Druga tura wyborów wójta, burmistrza, prezydenta miasta odbędzie się dwa tygodnie później – 30 listopada – w gminach, w których w pierwszej turze żaden z kandydatów nie otrzyma ponad połowy ważnie oddanych głosów. Przechodzi do niej dwóch kandydatów z najlepszym wynikiem, a wygrywa ten, który zdobędzie więcej głosów. W 2010 r. w drugiej turze wybrano 728 wójtów, burmistrzów, prezydentów miast.

PKW w sierpniu oszacowała koszt wyborów samorządowych na 281 mln 144 tys. zł. Sekretarz PKW Kazimierz Czaplicki informował wówczas, że 39 proc. tej kwoty to zryczałtowane diety dla członków obwodowych komisji wyborczych, a druk kart – niecałe 10 proc. Poprzednie wybory samorządowe – w 2010 r. – wyniosły blisko 116 mln zł.

Do głosowania w wyborach samorządowych jest uprawnionych 30,75 mln osób; wybory odbędą się w 27 434 obwodach głosowania.

PAP