COP28: powstał projekt końcowego porozumienia, wiele krajów przyjęło go krytycznie

To ogromny krok naprzód – oświadczył w poniedziałek przewodniczący odbywającej się w Dubaju konferencji klimatycznej COP28, sułtan Ahmed al-Dżaber, informując o powstaniu projektu porozumienia, które ma być ogłoszone we wtorek, w ostatnim dniu obrad. Tekst przez niektóre kraje został przyjęty chłodno lub nawet krytycznie.

Projekt potencjalnego porozumienia przedstawiony podczas poniedziałkowego posiedzenia sugeruje szereg opcji, które kraje mogłyby zastosować w celu ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, ale pomija „wycofywanie” paliw kopalnych, czego domaga się wiele państw.

Zamiast tego wymieniono osiem opcji, które kraje „mogłyby” zastosować w celu ograniczenia emisji dwutlenku węgla, w tym: „ograniczenie zarówno zużycia, jak i produkcji paliw kopalnych w sprawiedliwy, uporządkowany i sprawiedliwy sposób, tak aby osiągnąć zero netto do roku 2050, wcześniej lub około niego”.

Inne wymienione działania obejmowałyby potrojenie mocy wytwórczych energii odnawialnej do 2030 r. i zwiększenie rozwoju technologii, w tym procesu wychwytywania emisji CO2 w celu zatrzymania przedostawania się gazów do atmosfery.

„Prezydencja COP28 od początku jasno mówiła o naszych ambicjach. Ten tekst odzwierciedla te ambicje i stanowi ogromny krok naprzód. Teraz wszystko jest w rękach stron, którym ufamy, że zrobią to, co najlepsze dla ludzkości i planety” – stwierdził sułtan Ahmed al-Dżaber.

Przewodniczący COP28 wezwał jednocześnie kraje do poczynienia większych postępów w kierunku porozumienia w sprawie zmian klimatycznych w obszarach, w których nadal istnieją różnice, w tym w zakresie stosowania paliw kopalnych.

Jak pisze agencja Reuters, jeden z europejskich dyplomatów powiedział, że projekt porozumienia jest „słaby jak cholera” i czyta się go jak „menu, z którego możesz dowolnie wybierać danie”.

Duży dystans do projektu zgłosił Departament Stanu USA, który oświadczył, że tekst należy udoskonalić w wielu kwestiach, w tym w zakresie paliw kopalnych.

„Doceniamy wysiłek wielu osób włożony w opracowanie tekstu, który stara się zrównoważyć różne interesy. Jednocześnie należy znacznie wzmocnić sekcję dotyczącą łagodzenia zmiany klimatu, w tym kwestię paliw kopalnych, a sekcja dotyczącą finansów zawiera nieścisłości, które należy poprawić” – oświadczył w komunikacie amerykański resort.

Minister spraw zagranicznych Niemiec, Annalena Baerbock, stwierdziła, że projekt porozumienia jest wyraźnie niewystarczający i rozczarowujący. W przemówieniu w Niemieckim Pawilonie Klimatycznym w Dubaju powiedziała, że w tekście w ogóle nie uwzględniono kwestii zastąpienia paliw kopalnych, co oznacza, że Niemcy nie mogą go poprzeć.

Za rozczarowujący uznała projekt porozumienia Unia Europejska. Główny negocjator UE, Wopke Hoekstra, powiedział dziennikarzom: „To jest długie, wciąż analizujemy wszystkie elementy. Jest w nim kilka rzeczy, jednak ogólnie rzecz biorąc, jest wyraźnie niewystarczający i nieadekwatny do skali problemu, którym tu mieliśmy się zająć”.

„Zdecydowana większość krajów chce więcej w zakresie odchodzenia od paliw kopalnych (…) i pozbycia się węgla” – dodał.

„Ten tekst jest niewystarczający. Istnieją elementy, które w obecnej formie są nie do przyjęcia” – oświadczyła francuska minister ds. transformacji energetyki, Agnes Pannier-Runacher.

Jak pisze Reuters, źródła zaznajomione z dyskusjami twierdzą, że Zjednoczone Emiraty Arabskie, przygotowując projekt porozumienia, znalazły się pod presją Arabii Saudyjskiej, de facto przywódcy grupy producentów ropy naftowej OPEC, aby pominęły w tekście wszelkie wzmianki o paliwach kopalnych.

W przedostatnim dniu obrad zdecydowano, że kolejna konferencja COP29 odbędzie się w Azerbejdżanie.

PAP