79. rocznica przekształcenia Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową

W Krakowie odbędą się dziś uroczystości 79. rocznicy przekształcenia Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową. Celem jest upamiętnienie tego wydarzenia oraz upomnienie się o realizację przez radę miasta uchwały dotyczącej budowy pomnika Armii Krajowej. Sprawa ciągnie się już 11 lat – przypomina Porozumienie Organizacji Kombatanckich i Niepodległościowych w Krakowie, które organizuje uroczystości.

14 lutego 1942 r. Naczelny Wódz gen. Władysław Sikorski wydał rozkaz o przekształceniu Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową. AK jest uważana za największe i najlepiej zorganizowane podziemne wojsko działające w okupowanej Europie.

Rzecznik Porozumienia Organizacji Kombatanckich i Niepodległościowych w Krakowie, historyk dr Jerzy Bukowski, mówi, że mimo trudności należy walczyć o należny szacunek dla Armii Krajowej. Stąd m.in. uroczystości, które rozpoczną się o godz. 15.00 na Bulwarze Czerwieńskim w Krakowie.

– Będziemy się spotykać w rocznice 14 lutego nie przy pomniku Armii Krajowej pod Wawelem, który już dawno powinien stanąć, tylko pod kamieniem węgielnym pod ten pomnik. Ciągle jeszcze są pewne siły w niepodległej Polsce, którym jest nie po drodze z tradycją, którą symbolizuje Armia Krajowa. Tu powinniśmy być nieustępliwi i walczyć o to, aby Armia Krajowa odbierała należny hołd i szacunek – akcentuje dr Jerzy Bukowski.

Porozumienie Organizacji Kombatanckich i Niepodległościowych przypomina, że budowa pomnika Armii Krajowej w Krakowie została zablokowana przez lewacką część Rady Miasta na czele z prezydentem Jackiem Majchrowskim. Anulowana została uprzednio wydana zgoda.

Korzenie Armii Krajowej sięgają zawiązanej w nocy z 26 na 27 września 1939 r. przez grupę wyższych oficerów z gen. Michałem Karaszewiczem-Tokarzewskim na czele, przy współudziale prezydenta Warszawy Stefana Starzyńskiego, konspiracyjnej organizacji Służba Zwycięstwu Polski. Stała się ona zalążkiem rozbudowanego później Państwa Podziemnego. SZP została przekształcona w 1940 r. w Związek Walki Zbrojnej. Decyzja o powstaniu AK była podyktowana koniecznością scalenia polskich konspiracyjnych oddziałów zbrojnych i podporządkowania ich rządowi RP w Londynie.

Kolejnymi dowódcami AK byli generałowie: Stefan Rowecki ps. Grot – do 30 czerwca 1943 r., Tadeusz Komorowski ps. Bór – do 2 października 1944 r., Leopold Okulicki ps. Niedźwiadek – do 19 stycznia 1945 r. Dowódca AK podlegał Naczelnemu Wodzowi Polskich Sił Zbrojnych.

22 stycznia 1943 r. gen. Stefan Rowecki wydał rozkaz o utworzeniu Kedywu KG AK, czyli Kierownictwa Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej. Celem było „uporządkowanie odcinka walki czynnej”. Kedyw, którego pierwszym dowódcą został gen. Emil Fieldorf „Nil”, przejął wszystkie zadania walki bieżącej. Podporządkowano mu dotychczas istniejące organizacje, w tym dwie największe – Związek Odwetu i „Wachlarz”. Kedyw miał trzy główne zadania: sabotaż i dywersję, terror i odwet wobec okupanta oraz obronę społeczeństwa

RIRM/kombatanci.gov.pl