Kerski spóźnił się z ofertą

Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej, która – jak sama twierdzi –
wspiera projekty będące przedmiotem wspólnego zainteresowania Polski i Niemiec
od kilkunastu lat hojnie dofinansowuje Magazyn Polsko-Niemiecki "Dialog". Jego
redaktorem naczelnym jest Basil Kerski, nowy dyrektor Europejskiego Centrum
Solidarności w Gdańsku. Jak ustalił "Nasz Dziennik", z raportu zawierającego
listę wspieranych przez fundację projektów wynika, że w roku 2009 "Dialog"
został dofinansowany podwójnie. W tym samym czasie inne polskojęzyczne tytuły w
ogóle nie doczekały się dotacji.

Na oficjalnych stronach internetowych FWPN czytamy, że w roku 2009 Zarząd
Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej podjął pozytywne decyzje w sprawie 707
projektów, przyznając na ten cel środki finansowe w wysokości 17 mln 761 tys.
971 złotych. Statystycznie rzecz biorąc, dofinansowanie wyniosło około 25 tys.
zł na projekt. Jednak "Dialog", który notabene ściśle współpracuje z "Przeglądem
Politycznym", pismem wydawanym od 1983 roku przez gdańskie środowisko związane z
Donaldem Tuskiem, już od kilkunastu lat otrzymuje wielokrotność tej kwoty.
Obecnie redaktorem naczelnym "Przeglądu Politycznego" jest główny doradca
premiera Tuska – Wojciech Duda.
Zgłoszenie Basila Kerskiego jako kandydata na szefa Europejskiego Centrum
Solidarności dotarło do Urzędu Miejskiego w Gdańsku 3 lutego br., dzień po
pierwszym posiedzeniu komisji konkursowej, na którym otworzono koperty z
ofertami, i dziesięć dni po terminie składania ofert lub nadawania przesyłek ze
swoją kandydaturą. Mimo tego spóźnienia oferta została rozpatrzona przez
komisję, ponieważ – jak tłumaczono – list od Kerskiego został nadany w Berlinie
24 stycznia, tj. właśnie w ostatnim możliwym dniu jego wysłania. "Nasz Dziennik"
postanowił zweryfikować te zapewnienia. Intuicja nas nie zawiodła. Z informacji,
jakie uzyskaliśmy zarówno w Gdańsku, jak i w kilku innych polskich urzędach
miejskich, komisja postąpiła nieregulaminowo. Powód? W takich przypadkach,
owszem, decyduje data stempla pocztowego, ale nie zagranicznej placówki, lecz
tylko Poczty Polskiej. Sprawę tę reguluje kodeks postępowania administracyjnego:
"Termin uważa się za zachowany, jeżeli przed jego upływem pismo zostało: (…)
nadane w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego".
Helena Grabisz z wydziału kadr Urzędu Miejskiego w Gdańsku po konsultacjach ze
specjalistami także to potwierdziła. Po wstępnym wahaniu w końcu poinformowała
"Nasz Dziennik", że w takim przypadku decyduje data stempla, ale polskiej
placówki pocztowej, nie zaś zagranicznej. – Po dokładnym sprawdzeniu okazało
się, że jeżeli ktoś wysyła np. zgłoszenie na konkurs z zagranicy, to mimo to
decyduje stempel, ale urzędu polskiego, a nie tego zagranicznego. Decydujący
jest zawsze ten polski – powiedziała pracownica tego samego urzędu, który
wcześniej dopuścił zgłoszenie Basila Kerskiego do konkursu po ustawowym
terminie.

Dać choćby i dwa razy

Mieszkający w Berlinie Basil Kerski urodził się w 1969 roku. Jest redaktorem
naczelnym Magazynu Polsko-Niemieckiego "Dialog", pracował m.in. jako asystent w
niemiecko-amerykańskim Instytucie Aspena w Berlinie, w Instytucie Badawczym
Społeczeństwa Niemieckiego dla Polityki Zagranicznej, w Centrum Badawczym Badań
Społecznych w Berlinie (WZB) oraz w Parlamencie Niemieckim.
Od 1994 r. magazyn "Dialog" otrzymuje relatywnie duże dotacje. Tylko w 2009 r.
Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej przeznaczyła na jego działalność ponad
600 tys. złotych. Z raportu finansowego (lista projektów wspieranych przez FWPN)
wynika, że redakcja magazynu otrzymała wówczas dotację podwójną – najpierw 300
tys. zł, a następnie w tym samym roku 317 tys. złotych.
Ludziom z branży, którzy także zajmują się wydawaniem polsko-niemieckich
periodyków na terytorium Niemiec, ta kwota wydaje się astronomiczna. Tym
bardziej że w niemieckiej redakcji "Dialogu" pracuje redaktor naczelny, którym
jest Basil Kerski, oraz trzech współpracowników, pismo zaś ukazuje się tylko
cztery razy w roku, a nakład magazynu wynosi jedynie (dane wydawcy) 8 tys.
egzemplarzy.
Pracownik Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej Paweł Gromnica potwierdził w
rozmowie z "Naszym Dziennikiem", że od kilkunastu lat fundacja wspiera finansowo
"Dialog". – Już od dobrych 15 lat wspieramy – podobnie jak to robi niemieckie
MSZ – Magazyn Polsko-Niemiecki "Dialog". Co roku płacimy dotację za ukazujące
się cztery numery rocznie tego magazynu – powiedział Gromnica, dodając, że
średnio jest to kwota oscylująca wokół 300 tys. zł rocznie. Nie potrafił nam
jednak odpowiedzieć, dlaczego z raportu za rok 2009 wynika, że "Dialog" pod
redakcją Kerskiego otrzymał w 2009 r. dotację dwukrotnie, na łączną kwotę 617
tys. złotych. Po wskazaniu przez nas informacji zamieszczonych w internecie o
podwójnym dotowaniu magazynu "Dialog" pracownik fundacji sam dostrzegł, że jest
to tajemnicza sprawa.
– To jest dziwaczne, tutaj musiał zaistnieć jakiś błąd – stwierdził Gromnica.
Ale nie potrafił powiedzieć, kto i w jakim miejscu błąd ten popełnił. Warto
dodać, że w latach 2008-2010 dyrektorem zarządzającym Fundacji Współpracy
Polsko-Niemieckiej była prof. Irena Lipowicz, dziś rzecznik praw obywatelskich.

Na uwagę, że nawet te 300 tys. zł rocznie to olbrzymie pieniądze, Gromnica
odpowiedział jedynie, iż takie jest zapotrzebowanie na pokrycie kosztów czterech
numerów "Dialogu". Choć potwierdził, że jest to bardzo mała redakcja, to
zaznaczył, że magazyn jest dwujęzyczny. – To są kalkulacje, które wydają się
realne – powiedział, zastrzegając, że nie może ocenić, czy jest to dużo, czy
mało. Nie wykluczył, że należałoby się zastanowić nad wysokością nakładu. – Być
może jest on zbyt duży – dywagował. Jednak znowu z zastrzeżeniem, że to nie on
jest za takie decyzje odpowiedzialny.

Niemieckie MSZ również łoży na "Dialog"

To nie jedyne pieniądze, jakie co roku dostaje ten magazyn. W latach 1994-2005
"Dialog" otrzymał od niemieckiego MSZ 5 mln 342 tys. zł, natomiast z Fundacji
Współpracy Polsko-Niemieckiej w tym samym czasie wpłynęło prawie 5,5 mln
złotych.
To pieniądze dużo większe niż te, które z wielkim trudem otrzymują inne
polskojęzyczne tytuły. Aleksandra Proscewicz, redaktor naczelna, a jednocześnie
wydawca znanego w Niemczech polsko-niemieckiego miesięcznika "Kurier Polonica",
który ukazuje się w Berlinie, powiedziała "Naszemu Dziennikowi", że dla niej są
to wręcz niewyobrażalne kwoty. Jak poinformowała, w tym samym czasie, gdy
fundacja hojnie przyznawała pieniądze dla pisma Basila Kerskiego, ona od tej
samej fundacji dwa razy dostała… odmowę. – Jako wydawca miesięcznika (obecnie
czasowo kwartalnika) zdecydowanie stwierdzam, że są to ogromne pieniądze, tym
bardziej że nakład magazynu "Dialog" nie jest zbyt duży – powiedziała Proscewicz.
Dla porównania, jej periodyk w ramach dotacji dostaje jedynie 1500 zł rocznie ze
Wspólnoty Polskiej. – Ja też bym chciała otrzymywać takie same lub chociaż
zbliżone dotacje jak pismo Basila Kerskiego – poskarżyła się szefowa "Kuriera
Polonica". – Wydając mój miesięcznik, także przyczyniam się do pogłębienia
integracji Polaków, promuję Polskę w Niemczech oraz działam w kierunku
poprawienia wzajemnych relacji polsko-niemieckich. Nie wiem, dlaczego jednym
dają dotacje, a mnie dwa razy odmówili, nawet nie podając przyczyny – dodaje.
"Dialog" został założony w 1987 r. w Hamburgu jako czasopismo niemieckojęzyczne.
Jego pierwszymi redaktorami naczelnymi byli Guenter Filter i Adam Krzemiński. W
1998 r. redakcję pisma objął Basil Kerski, niemiecki publicysta i politolog
pochodzenia polsko-irackiego, który funkcję redaktora naczelnego sprawuje do
dziś. W 1993 r. "Dialog" stał się czasopismem dwujęzycznym. Polską redakcją
partnerską został "Przegląd Polityczny", gdańskie czasopismo
polityczno-kulturalne założone w 1983 r. w drugim obiegu przez Donalda Tuska i
Wojciecha Dudę. Mniej więcej od tego okresu "Dialog" jest hojnie dotowany
zarówno przez niemieckie MSZ, jak i Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej.

Z Gdańska do Berlina, i z powrotem

W ubiegłym tygodniu prezydent Gdańska Paweł Adamowicz ogłosił, że Basil Kerski
zostanie nowym szefem Europejskiego Centrum Solidarności. W 10-osobowej komisji
konkursowej zasiadało po dwóch przedstawicieli ministra kultury, miasta Gdańska,
samorządu województwa pomorskiego, ECS, a także po jednym reprezentancie
Fundacji Centrum Solidarności i NSZZ "Solidarność".
Posłowie PiS od początku mają wątpliwości co do rzetelności konkursu. Zbigniew
Kozak ocenia, że ECS jest w jakimś sensie wykorzystywane politycznie przez
środowisko Platformy Obywatelskiej. – ECS miało być instytucją, która miała
promować to, co działo się wielkiego i dobrego w historii Polski. Miała promować
Pomorze i Gdańsk w Europie – mówił z kolei poseł Andrzej Jaworski. Jak dodał, w
ostatnim czasie ECS zmienia się w instytucję jednej partii, a przecież do tej
pory było przyjęte, że instytucją tą kieruje osoba związana z ruchem
"Solidarności" i posiadająca obywatelstwo polskie.
A z tym faktycznie jest kłopot, bo w jednym z wywiadów dla "Berliner Zeitung"
(10 czerwca 2008 r.) Basil Kerski stwierdził, że dla niego ojczyzną jest
miejsce, gdzie jest jego miłość i gdzie się urodziły jego dzieci, czyli…
Berlin ("Heimat ist für mich… wo meine Liebe ist, wo meine Kinder geboren
wurden, also Berlin"). Kerski pozbył się obywatelstwa polskiego w 1986 r. na
prośbę ojca, Irakijczyka, kiedy mieszkał już w Niemczech. Toteż Aleksander Zając
(Polska Rada w Niemczech) w rozmowie z "Naszym Dziennikiem" także wyraził
zdziwienie tym wyborem. Jak ocenił, jego opinię podziela duża część niemieckiej
Polonii.
 

Waldemar Maszewski, Hamburg