Warszawa: prezes IPN spotkał się z ambasador USA

Prezes IPN Jarosław Szarek spotkał się we wtorek z ambasador USA Georgette Mosbacher i Sarą Bloomfield, dyrektor Muzeum Holocaustu w Waszyngtonie. Strony potwierdziły wolę kontynuacji współpracy i gotowość do dalszych rozmów – poinformował Instytut.

W spotkaniu ze strony amerykańskiej oprócz ambasador USA i dyrektor Muzeum Holocaustu uczestniczyli członkowie jej delegacji: Radu Ioanid, dyrektor Archiwum Muzeum Holocaustu i Paul Shapiro, dyrektorem ds. Międzynarodowych Muzeum Holocaustu. Ze strony Instytutu Pamięci Narodowej obecni byli – oprócz prezesa IPN – wiceprezes Mateusz Szpytma, Marzena Kruk, dyrektor Archiwum IPN, oraz Agnieszka Jędrzak, kierownik Samodzielnej Sekcji Informacji i Kontaktów Międzynarodowych IPN.

„Strony potwierdziły wolę kontynuacji współpracy i gotowość do dalszego prowadzenia rozmów. Kolejne spotkanie przedstawicieli obu instytucji odbędzie się w ciągu najbliższych dwóch miesięcy” – poinformował IPN na swojej stronie internetowej.

Pod koniec stycznia PAP dowiedziała się, że Muzeum Holocaustu w Waszyngtonie chce zmienić zasady współpracy archiwalnej z IPN. Problemem jest kwestia wymiany dokumentów obu instytucji. Zasoby Archiwum IPN znacznie przekraczają zbiory w Waszyngtonie.

Jak mówił w styczniu PAP wiceprezes IPN Mateusz Szpytma, wyczerpała się dotychczasowa wymiana archiwalna pomiędzy IPN a Muzeum Holocaustu w Waszyngtonie.

„Skończyły się dokumenty, które mogły interesować IPN jako część naszego zasobu archiwalnego. A Muzeum Holocaustu jest bardzo zainteresowane zasobem IPN. Propozycje dalszej współpracy ze strony Muzeum Holocaustu zawierają bardzo duże oczekiwania względem IPN. W tej sytuacji prezes IPN zwrócił się o konsultacje do Kolegium IPN przedstawiając swoje stanowisko, które zostało jednogłośnie przyjęte” – tłumaczył Szpytma.

Podkreślił, że na obecnym etapie stanowisko prezesa IPN zostanie przedstawione władzom Muzeum Holocaustu w Waszyngtonie.

Także przewodniczący Kolegium IPN prof. Wojciech Polak zwrócił uwagę, że Muzeum Holocaustu miało umowę z Instytutem Pamięci Narodowej, „która powoli wyczerpała swoją formułę”. Polegała ona na wymianie materiałów archiwalnych w relacji „jeden do jeden”, czyli – jak mówił prof. Polak – „jedna klatka naszych materiałów za klatkę ich materiałów”.

Szef Kolegium IPN podkreślił, że umowa IPN z amerykańską placówką muzealną powinna zapewniać równe prawa, mimo że zasoby Archiwum IPN znacznie przekraczają zbiory w Waszyngtonie. Ponadto – jak tłumaczył prof. Polak – IPN nie może skopiować „ogromnej części swojego zasobu” i przekazać za ocean, ponieważ nie pozwalają na to przepisy.

Zgodnie z ustawą o IPN pion archiwalny Instytutu gromadzi, ewidencjonuje, przechowuje, opracowuje, zabezpiecza i udostępnia dokumenty zbrodni z lat 1917-1990 oraz dokumenty ukazujące fakty i okoliczności dotyczące losów Narodu Polskiego w latach 1939-1990 i informujące o poniesionych ofiarach i wyrządzonych szkodach, wydaje na ich podstawie uwierzytelnione odpisy, wypisy, wyciągi i reprodukcje przechowywanych dokumentów.

Ponadto IPN gromadzi materiały archiwalne pozyskane w formie oryginalnych dokumentów, kopii lub na nośnikach elektronicznych od instytucji prowadzących archiwa z innych państw, polskich instytucji emigracyjnych i polonijnych oraz osób prywatnych z kraju i zagranicy.

W ustawie o IPN art. 36 głosi, że dokumenty zgromadzone przez Instytut udostępnia się w celu: 1) wykonywania zadań ustawowych; 2) prowadzenia badań naukowych; 3) publikacji materiału prasowego (…) z upoważnienia redakcji albo wydawcy.

PAP/RIRM