Audycja dla Małżonków i Rodziców: Jak budować więź z dziećmi?
Pobierz
Jak budować więzi z dziećmi?
Dobre, silne, mocne więzi w rodzinie nie tworzą się same. Dlatego dzisiaj w tej audycji chcemy zatrzymać się nad tym jak takie więzi budować z dziećmi w rodzinie
Chrześcijański mówca, pisarz i ewangelizator Josh Mc Dowell ukazuje zasady wychowania pozytywnego oparte na budowaniu więzi.
Cały proces wychowawczy porównuje do budowania domu. Każdy z nas bez trudu jest w stanie przywołać sobie teraz przed oczy jak wyglądają , etapy budowania domu. Każdy dom w realu ma swój fundament (bez fundamentu dom się nie ostoi). Fundamentem w budowania więzi pomiędzy rodzicami a dziećmi jest akceptacja, która jest niezbędnym warunkiem każdej więzi. Najistotniejsze jest to, aby zaakceptować dziecko takim, jakie ono jest, z jego zaletami, ale także wadami, mocnymi stronami, ale także tymi słabymi (np. jest świetnym matematykiem ale ma problemy z pisaniem wypracowań, jest pomocny i uczynny wobec tych których zna, ale ma trudność z nawiązywaniem nowych znajomości, jest nieśmiały). Nam rodzicom niestety często się zdarza, że gdy nie akceptujemy ( i słusznie) jakiegoś konkretnego niewłaściwego zachowania dziecka, to zamiast jasno mu powiedzieć jakiego zachowania i dlaczego nie akceptujemy, to „ lecimy po tzw. całości, bo ty zawsze, bo ty nigdy ” zachowując się tak powodujemy , że dziecko może odebrać i często odbiera naszą reakcję tak jakbyśmy to jego jako osoby (Frania, Antka, Krysi, Marysi) nie akceptowali, a nie tego konkretnego zachowania.
My rodzice mamy często swoje wyobrażenia o tym jakie dziecko powinno być i dajemy mu to do zrozumienia. A przecież jeśli nie zaakceptujemy dziecka takim jakie ono jest to nie zacznie ono budować więzi. Kiedy akceptujemy swoje dzieci takimi, jakie one są to dajemy im poczucie bezpieczeństwa. Pozwala to im uwierzyć, że są kochane niezależnie od tego co się stanie i co robią. Pomocne w tym, aby dziecko czuło się akceptowane jest wykorzystywanie przez rodziców każdej nadarzającej się okazji do pochwał i to nie tylko wtedy gdy dziecko osiąga ewidentne sukcesy ale przede wszystkim gdy dostrzegamy i chwalimy wysiłki i zaangażowanie dziecka ( np. dziecko jest słabsze z matematyki ale codziennie odrabia lekcje i przygotowuje się z zadanego materiału i gdy z klasówki dostaje trójkę to to jest powód do pochwały gdyż włożył w osiągniecie takiej oceny duży wysiłek, albo mama sprząta przed uroczystością rodzinną mieszkanie i mała Zosia też jej pomaga np. myje podłogę nakrywa do stołu , albo duża Kasia mimo tego, że się jej nie chce to przynaglona przez rodziców pomaga w kuchni to jest także powód do dostrzeżenia wysiłków i zaangażowania dziecka , pochwalenia i podziękowania za tą pomoc, po prostu docenienie. Jeśli dzieci czują się akceptowane to będziemy mieli dostęp do ich serca.
Kolejnym elementem budowania więzi jest Docenienie, to także fundament domu.
Docenianie dziecka pomaga w budowaniu poczucia jego własnej wartości,. Dlatego my rodzice powinniśmy zauważać to co dobre w naszych dzieciach , i ważne jest to , że w zachowaniu każdego dziecka jesteśmy w stanie znaleźć coś dobrego i mówić o tym w taki sposób aby to je budowało, przede wszystkim poprzez udzielanie pochwał i wyrażenie aprobaty. Świat, w którym dzisiaj żyjemy jest bardzo ubogi w docenianie. Kiedy doceniamy dzieci, dajemy im poczucie znaczenia. Ale musimy pamiętać, że pochwała musi być wyrażona zawsze pod parasolem prawdy., bo inaczej gdy nie jest szczera to traci swoje znaczenie i sens.
Zawsze można w naszych dzieciach znaleźć coś godnego pochwały. Ważne jest, aby doceniać przede wszystkim starania, a nie tylko wyniki naszych dzieci. Choćby był drobny postęp to należy go dostrzec i pochwalić. W jaki sposób w praktyce możemy doceniać dzieci? Np.
Dziękuję ci kochanie, że posprzątałeś tak jak Ciebie prosiłam,
Cieszę się, że zaopiekowałeś się chorą koleżanką,
Cieszę się, że odwiedziłaś babcie i poszłaś z nią do lekarza.
Co jeszcze możemy doceniać w naszych dzieciach, np.
– świętować ich sukcesy i osiągnięcia, np. nagrywanie koncertu lub innego występu, a po nim uroczysty posiłek i oglądanie tego co nagrano,
– wyciąganie tzw. „perełek” o dzieciach.
Jeśli mamy więcej dzieci, a w większości rodzin tak właśnie jest, to trzeba być bardzo uważnym, aby doceniać wszystkie dzieci a nie tylko te które na pierwszy rzut oka dają więcej powodów do doceniania. Trzeba się wysilić aby w tym „trudniejszym” w cudzysłowie dziecku też znaleźć tą grudkę złota, gdyż jeżeli tego nie będziemy robić to te dzieci, które są mało albo w ogóle nie doceniane będą się czuły gorsze i niesprawiedliwie traktowane.
Kiedy doceniamy nasze dzieci budujemy z nimi silne więzi, i przez to mamy wpływ na nie. Jest wówczas szansa że one chętniej będą się od nas uczyły i nas naśladowały.
Ściany naszego budowanego domu stanowią dostępność i okazywanie uczuć. Jedna ściana to dostępność Jeśli rodzice są dla dziecka dostępni, tzn. mają dla niego czas, to tym samym dają mu do zrozumienia, że jest dla nich kimś ważnym. W przeciwnym razie dziecko rośnie w przekonaniu, że dla rodziców wszystko jest ważniejsze od niego samego. Dzieci potrzebują naszego czasu. Niestety jednym z bardzo często używanych dzisiaj sformułowań przez dorosłych jest zdanie „Nie mam czasu, spieszę się”. Jeśli dziecko często słyszy to skierowane do niego to na pewno będzie miało przekonanie, że ciągle jest coś ważniejszego w życiu rodzica od jego i jego spraw. Poświęcenie czasu to praktyczny sposób okazywania miłości. Słowo „miłość” pisze się dzisiaj słowem „czas”. Możemy sobie tutaj zadać pytanie jak w tym kontekście wyglądają sytuacje wcale nierzadkie w których jedno z rodziców pracuje za granicą albo wiele godzin spędza w pracy będąc tym samym długo poza domem. Czy lepszy status materialny jest w stanie zrekompensować utracony czas, który miał być spędzony z dzieckiem na towarzyszeniu mu w codzienności, w jego etapach rozwojowych . My uważamy, że absolutnie nie, że utraconego czasu nic nie jest w stanie zrekompensować. Obserwujemy tez w praktyce życia skutki takich wyborów rodzicielskich
Kiedy jesteśmy dostępni dla dzieci dajemy im poczucie ważności, np. zaplanowany specjalnie czas dziecka tylko z ojcem lub tylko z matką (np. wspólne wyjście do restauracji, wspólny spacer, wycieczka rowerowa, wspólnie wykonywana praca, wspólne wyjście na zakupy). Można ustalić sobie, że np. raz w miesiącu mamy swoje bycie we dwoje z każdym z dzieci . Kiedy mamy czas dla dzieci dajemy im poczucie ważności , pokazujemy , że są dla nas ważne. W ten sposób wzmacniamy więź. Zbudowana dobra więź, jest dużym gwarantem, że dzieci nie będą skłonne ulegać niewłaściwej presji rówieśników.
Druga ściana domu to okazywanie uczuć. Sparafrazujemy cytata z wiersz sp. Ks. Jana Twardowskiego Śpieszmy się kochać ludzi, tak szybko odchodzą. Powiemy Śpieszmy się kochać nasze dzieci tak mało mamy czasu. Gdy dziecko się rodzi wydaje się nam, że ono tyle czasu będzie z nami , a w praktyce życia ten czas tak szybko mija…. Dziecko potrzebuje wiedzieć, że jest kochane, dlatego …trzeba mówić mu często „Kocham Cię”, nie wzbraniać się przed tym słowem. Ale oprócz słów potrzebuje także czuć, że jest kochane. Stąd przytulenie, całowanie i mówienie o pozytywnych uczuciach jest dziecku potrzebne na co dzień i w każdym wieku. Zarówno z małymi jak i dużymi dziećmi potrzebny jest taki kontakt fizyczny. I o ile ten kontakt jest zupełnie naturalny jeśli chodzi o małe dzieci to z wiekiem dziecka może być z tym coraz trudniej dlatego inicjatywa zawsze powinna być po naszej stronie Trzeba dać dziecku znak, że chcemy go przytulić, wziąć na kolana nawet, gdy jest już „duże” mówiąc np. no chodź przytul swojego tatę. Męskie siłowanie się , tarzanie po podłodze, to wszystko są wyrazy miłości, która można także z powodzeniem inicjować z nastoletnimi dziećmi a także dorosłymi. Zarówno przez słowa i gesty dajemy naszym dzieciom poczucie, że są kochane.
I znowu pamiętajmy aby starać się obdarzać wyrazami uczucia wszystkie swoje dzieci w takim samym stopniu a nie tylko te, które są „łatwiejsze” do kochania. .
Kolejnym elementem budowanego domu jest sufit, a elementem budowania więzi wejście rodzica w świat dziecka. Polega ono na aktywnym uczestnictwie rodziców w życiu dziecka w ważnych dla dziecka sprawach ( np. trójki klasowe), zainteresowaniach( towarzyszenie dzieciom lub współudział w jego pasjach sportowych, muzycznych- puść mi ten utwór- i już otwiera się płaszczyzna do rozmowy. ) i przedsięwzięciach . Wówczas dla rodzica i dziecka rodzi się możliwość wymiany myśli, wyrażenia sądów i opinii, wspólnych przeżyć i wrażeń. Po prostu jest płaszczyzna do rozmowy.
Kolejnym ważnym elementem domu jest szczelny nie przeciekający dach. W budowaniu więzi takim dachem jest stawianie dziecku granic, Granice nie są wrodzone – to rodzice stawiają granice dzieciom . , prosty przykład dotyczący małych dzieci (kontakt, goraca kawa, jazda rowerkiem po chodniku a nie ulicy itp. Granice dla starszych dzieci, to np. godzina czasu spędzona na interecie , powrót do domu do godz. 20, ). Czemu służą granice. Granice służą zapewnieniu dzieciom bezpieczeństwa ale prawdą jest, że gdy się człowieka ogranicza to często rodzi się bunt. Aby dzieci uwewnętrzniły zasady , które chcemy im wpoić to konieczne jest zbudowanie z nimi więzi , wówczas jest szansa, że będą je przyjmować naturalnie.
Życie dziecka można porównać do drogi , gdy droga jest dobrze oznakowana – dziecko bezpiecznie osiągnie swój cel albo można porównać do rozlewiska wodnego , woda popłynie wszędzie tam gdzie nie będzie brzegów. Dlatego rodzice są od wytyczania dziecku brzegów To dorośli stawiają i budują dziecku granice.
Jeżeli rodzice wprowadzają ograniczenia na bazie zbudowanej więzi, wówczas jest szansa, że będą one przyjmowane naturalne i będą budować i umacniają rodzicielski autorytet. Wszelkie ograniczenia wprowadzone bez zbudowanej więzi rodzą bunt i odrzucenie. Obrazowo można powiedzieć, że jest to tak jakby zaczęto budować dom od dachu.
Zbudowana więź z dzieckiem staje się ważnym czynnikiem ochronnym rodziny, chroniącym dziecko przed zachowaniami ryzykownymi. których jest tak wiele w dzisiejszym świecie oraz co najistotniejsze dającą nadzieję że dzieci dla których rodzice są autorytetem podobnie jak oni będą podążać drogą wiary i tej wiary w Boga nie odrzucą.
Bo przecież najważniejszym naszym zadaniem na ziemi jako rodziców jest tak ukształtować nasze dzieci aby pomóc im dojść do zbawienia.
Kończąc naszą wypowiedź dla przypomnienia wymienię jeszcze te elementy, które składają się na budowanie dobrych mocnych więzi rodziców z dziećmi.
Fundament domu to- Akceptacja i Docenianie
Ściany domu – Uczucia i Dostępność Poświęcony dziecku czas
Sufit – Wejście w Świat dziecka
Dach – Ograniczenia – Granice oraz Autorytet.
Jolanta i Krzysztof Gawinowie
