Nie żyje reżyser filmowy Antoni Krauze
W środę w wieku 78 lat zmarł Antoni Krauze jeden z najwybitniejszych polskich reżyserów i scenarzystów. O śmierci autora takich obrazów jak „Czarny czwartek. Janek Wiśniewski padł” i „Smoleńsk” – poinformowały w środę wieczór media: tygodnik „Do Rzeczy” i TVP Info.
Urodzony w styczniu 1940 r. w Warszawie, Antoni Krauze wyreżyserował w sumie kilkadziesiąt filmów. Do najbardziej znanych obrazów należą: „Monidło”, „Meta”, „Zaklęty dwór”, „Party przy świecach”, „Prognoza pogody”, „Dziewczynka z Hotelu Excelsior”, „Akwarium”, „Czarny czwartek. Janek Wiśniewski padł” (2011) i „Smoleńsk” (2016).
Za swoją twórczość reżyser był wielokrotnie nagradzany. W 1981 r. otrzymał nagrodę specjalną jury na 8. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku za film „Meta”. W 1988 r. uhonorowano go specjalną nagrodą jury za całokształt twórczości na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Autorskich w San Remo.
Za film „Czarny czwartek. Janek Wiśniewski padł” otrzymał w 2011 r. Nagrodę Międzynarodowej Federacji Krytyków Filmowych (FIPRESCI) podczas 35. edycji Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Montrealu. Film stanowił rekonstrukcję wydarzeń z czwartku 17 grudnia 1970 r., gdy doszło do masakry robotników Stoczni, utrwalonych w balladzie „Janek Wiśniewski padł”, śpiewanej w filmie przez Kazika Staszewskiego.
9 września 2016 r. premierę miał ostatni film Antoniego Krauzego – „Smoleńsk”. Film osnuty jest wokół wydarzeń z 10 kwietnia 2010 r., gdy doszło do katastrofy prezydenckiego samolotu, którym przedstawiciele najwyższych władz RP lecieli do Smoleńska. Na pokładzie Tu-154 była polska delegacja z prezydentem Lechem Kaczyńskim na czele, zmierzająca do Katynia. Wszyscy pasażerowie oraz członkowie załogi – w sumie 96 osób – zginęli.
„Tragedia smoleńska stała się najważniejszym wydarzeniem w III RP, najtragiczniejszą chwilą w polskiej historii od czasu II wojny światowej. Stała się wydarzeniem, które wpływa na los dzisiejszej Polski i życie Polaków w sposób niebywale silny; które nas podzieliło bardzo głęboko. Dlatego próba zmierzenia się z tym tematem jest nie tylko wielkim wyzwaniem, ale i obywatelskim obowiązkiem twórcy” – podkreślał w czasie prac nad filmem Antoni Krauze.
11 listopada 2015 r. Prezydent RP Andrzej Duda podczas uroczystości w Belwederze z okazji Narodowego Święta Niepodległości odznaczył Antoniego Krauze Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski za „wybitne zasługi w pracy artystycznej i twórczej”.
W maju 2017 r. w trakcie Kongresu „Polska Wielki Projekt” reżyser otrzymał (razem z bratem Andrzejem) nagrodę im. Lecha Kaczyńskiego. Prezes PiS Jarosław Kaczyński wręczając mu nagrodę mówił, że Andrzej i Antoni Krauze to artyści wielkiej odwagi.
„Wielkiej odwagi, która czemuś służy, to znaczy służy prawdzie (…). Ta odwaga jest skierowana ku prawdzie” – jak podkreślił.
Antoni Krauze ukończył studia na Wydziale Reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej i Filmowej w Łodzi. Od 1968 r. był związany ze Studiem Filmowym „TOR”. Był asystentem Krzysztofa Zanussiego podczas kręcenia filmu „Struktura kryształu”.
Zmarł w środę, 14 lutego. Miał 78 lat.
PAP/RIRM