W uroczystość Wszystkich Świętych Msza św. na polskim cmentarzu na Monte Cassino
Na polskim cmentarzu wojennym na Monte Cassino we włoskim regionie Lacjum odprawiona została Msza św. w uroczystość Wszystkich Świętych. Obecni byli ambasador RP we Włoszech, Anna Maria Anders oraz szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, Jan Józef Kasprzyk.
Na Mszę św. przybyli także przedstawiciele lokalnych włoskich władz i Polonii.
Na cmentarzu na Monte Cassino pochowanych jest ponad tysiąc żołnierzy 2. Korpusu Polskiego, uczestników walk o wzgórze.
Zapowiedź budowy polskiego cmentarza nieopodal opactwa benedyktynów znalazła się w rozkazie dowódcy 2. Korpusu, generała Władysława Andersa, wydanym 20 maja 1944 roku, a więc dwa dni po zakończeniu bitwy.
Nekropolię zbudowano według projektu Wacława Hryniewicza i Jerzego Waleriana Skolimowskiego w dolinie koło historycznego opactwa, na terenie walk prowadzonych przez 3. Dywizję Strzelców Karpackich. Cmentarz budowało kilkuset włoskich robotników i kamieniarzy, wspomaganych przez pluton saperów 2. Korpusu Polskiego.
Przy wejściu na cmentarz umieszczono dwie rzeźby orłów dłuta profesora Duilio Cambellotiego, a pośrodku wielkie koło z wkomponowanym krzyżem Virtuti Militari i płonącym zniczem. Na wielkim marmurowym okręgu widnieje napis: „Przechodniu, powiedz Polsce, żeśmy polegli wierni w jej służbie”.
Na 🇵🇱 Cmentarzu Wojennym na #MonteCassino 🇮🇹 – zbudowanym w miejscu zwanym „Doliną Śmierci”, na którym spoczywa 1066 🇵🇱 Bohaterów – rozpoczęła się Msza św. w intencji poległych i zmarłych żołnierzy II Korpusu. Dziś, w Dniu Wszystkich Świętych, otaczamy Ich szczególną pamięcią. pic.twitter.com/38H01dZ932
— UdSKiOR (@Kombatanci) November 1, 2022
Cmentarz został poświęcony 1 września 1945 roku.
Powyżej cmentarza, na wysokości 593 metrów, polscy kombatanci wznieśli pomnik z obeliskiem, poświęcony pamięci żołnierzy 3. Dywizji Strzelców Karpackich. Na obelisku wyryty jest napis: „Za naszą i waszą wolność my żołnierze polscy oddaliśmy Bogu ducha, ciało ziemi włoskiej, a serca Polsce”. Na cokole wyryto nazwiska 1 115 żołnierzy Dywizji, poległych w czasie walk we Włoszech. Do grobu pod pomnikiem włożono urnę z prochami dowódcy 3. DSK gen. Bolesława Ducha, który zmarł w Londynie w 1980 roku.
W 1970 roku na Monte Cassino pochowano zmarłego w Londynie generała Władysława Andersa, który w swej ostatniej woli wyraził pragnienie, by spocząć wśród swoich żołnierzy. Jego grób stanowi centralny punkt cmentarza.
Tuż obok grobu generała Andersa pochowano jego żonę – pieśniarkę, aktorkę, działaczkę polonijną – Irenę Anders, zmarłą w 2010 roku w Londynie.
W ostatnich latach polski cmentarz wojenny przeszedł generalny remont. Prace objęły renowację płaskorzeźb zdobiących cmentarz, odnowienie płyt nagrobnych generała Władysława Andersa, arcybiskupa Józefa Gawliny i generała Bronisława Bolesława Ducha. Przeprowadzona została kompleksowa renowacja placu centralnego nekropolii, w tym m.in. wizerunku krzyża Virtuti Militari; wzmocniono mury i schody. Zmodernizowany został system odprowadzania wody.
Kolejny ważny etap ukończonych w 2012 roku robót to odnowienie i wyczyszczenie wszystkich mogił poległych żołnierzy, krzyży i uporządkowanie zieleni.
Monte Cassino 🇮🇹🇵🇱. W dniu Wszystkich Świętych uroczysta msza św i wieńce na cmentarzu wojennym polskim 🇵🇱 @PLinItalia @MSZ_RP @MON_GOV_PL @Kombatanci @JanKasprzyk @PLinMilano pic.twitter.com/D76cDJanFo
— Anna Maria Anders (@Anna_M_Anders) November 1, 2022
Przy nekropolii znajduje się Muzeum Pamięci 2. Korpusu Polskiego.
Polska delegacja złożyła także we wtorek kwiaty przy pomniku polskich żołnierzy w pobliskiej miejscowości San Vittore del Lazio.
W Dzień Zaduszny odprawione zostaną msze na polskich cmentarzach wojennych w Loreto, Casamassima i w Bolonii.
PAP