Obchody 80. rocznicy pierwszego transportu Polaków do obozu Auschwitz

Z okazji 80. rocznicy pierwszego transportu Polaków do obozu Auschwitz zaplanowane są transmisje Mszy św. w Centrum Świętego Maksymiliana w Harmężach pod przewodnictwem ks. bp. Romana Pindla oraz symbolicznego upamiętnienia na terenie byłego obozu Auschwitz I – poinformowało MKiDN.

14 czerwca 1940 r., gdy Niemcy deportowali do Auschwitz 728 Polaków, uważany jest za dzień, w którym zaczął funkcjonować ten obóz.

MKiDN poinformowało, że pod Patronatem Narodowym Prezydenta RP Andrzeja Dudy oraz Honorowym Patronatem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. Piotra Glińskiego 14 czerwca 2020 r. odbędą się symboliczne uroczystości 80. rocznicy skierowania przez Niemców pierwszego transportu Polaków do niemieckiego nazistowskiego obozu Auschwitz. Dzień ten obchodzony jest w całej Polsce jako Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady.

Kulminacją rocznicowych odchodów, którym patronuje prezydent Andrzej Duda, będzie Msza św., którą 14 czerwca w Centrum św. Maksymiliana w podoświęcimskich Harmężach odprawi biskup bielsko-żywiecki ks. bp Roman Pindel. Nastąpi tego dnia też symboliczne upamiętnienie wydarzeń sprzed 80 lat na terenie byłego obozu Auschwitz I. Wydarzenia będą transmitowane. 14 czerwca w godzinach od 15.00 do 17.00 będzie możliwe indywidualne wejście na teren Miejsca Pamięci i złożenie wieńców oraz zniczy pod Ścianą Śmierci na dziedzińcu Bloku 11, po wcześniejszym zgłoszeniu się na adres: [email protected]. Na teren Muzeum będą mogły wchodzić w odstępach czasowych maksymalnie dwie osoby przy zachowaniu obowiązujących rygorów sanitarnych.

Chrześcijańskie Stowarzyszenie Rodzin Oświęcimskich, Polskie Towarzystwo Historyczne w Niemczech, Zjednoczenie Polskie w Niemczech, Związek Polaków w Magdeburgu wystosowały pismo, do prezydenta RP i premiera RP. Postulują w nim m.in. zmianę nazwy obchodów 14 czerwca na Narodowy Dzień Pamięci Polskich Ofiar Niemieckich Obozów Koncentracyjnych; udział w obchodach najwyższych władz państwowych oraz oprawę zgodną z rangą i charakterem święta narodowego; umożliwienie sprawowania Mszy św. lub modlitwy ekumenicznej pod blokiem 11; wstrzymanie ruchu wycieczek odwiedzających muzeum w dniu rocznicy. W piśmie zawarto również postulat, aby Dyrekcja Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau umożliwiła byłym więźniom i ich krewnym oraz osobom zgłoszonym przez organizacje zajmujące się kultywowaniem pamięci o KL Auschwitz posiadanie stałych kart wstępu.

14 czerwca 1940 r. do KL Auschwitz z więzienia w Tarnowie dotarł pierwszy transport 728 polskich więźniów politycznych. Wśród deportowanych byli m.in. żołnierze kampanii wrześniowej, którzy usiłowali przedrzeć się na Węgry, członkowie podziemnych organizacji niepodległościowych, gimnazjaliści i studenci.

Spośród więźniów z pierwszego transportu wojnę przeżyło 239. Pozostali zginęli w obozie lub ich dalszy los nie jest znany. Ostatni z więźniów pierwszego transportu – Kazimierz Albin – odszedł 22 lipca ub.r.

W Auschwitz Niemcy uwięzili ok. 150 tys. Polaków. Połowa z nich tam zginęła, a wielu kolejnych po przeniesieniu do innych obozów.

W pierwszym okresie istnienia obozu więzieni byli głównie Polacy, dla których Niemcy go założyli. W połowie 1942 r. ich liczba zrównała się z Żydami. Od 1943 r. liczba więźniów żydowskich stanowiła już większość. W KL Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 miliona osób, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości. Obóz Auschwitz został wyzwolony 27 stycznia 1945 r. przez Armię Czerwoną.

Organizatorami oficjalnych uroczystości oprócz Muzeum są m.in. lokalne samorządy, krakowski oddział IPN, fundacje i stowarzyszenia zajmujące się kultywowaniem pamięci o ofiarach, diecezja bielsko-żywiecka, franciszkanie, oświęcimskie Centrum Żydowskie i stowarzyszenie Romów.

Od 2006 roku dzień 14 czerwca obchodzony jest w Polsce jako Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady.

PAP