IPN zawarł porozumienie z archiwami ukraińskimi ws. dokumentów dot. zbrodni NKWD na Polakach z lat 30.
IPN zawarł porozumienie z Państwowymi Archiwami Obwodowymi – w Odessie, Winnicy i Chmielnickim na Ukrainie. Umowy przewidują udostępnienie polskim archiwistom tysięcy dokumentów dot. zbrodni NKWD popełnionej na Polakach w latach 1937-38 w Związku Sowieckim.
Umowy o współpracy podpisali w poniedziałek w Warszawie prezes IPN Jarosław Szarek oraz dyrektorzy ukraińskich Państwowych Archiwów Obwodowych – w Odessie, Winnicy i Chmielnickim – dr Lilia Biełousowa (Odessa), dr Jurij Łehun (Winnica) oraz dr Wołodymir Bajdycz (Chmielnicki).
IPN poinformował, że podpisanie umów ma na celu głównie wszczęcie procesu digitalizacji dokumentów archiwalnych z zasobu ukraińskich archiwów, dotyczących represji politycznych, którym podlegali Polacy w pierwszej połowie XX wieku na terytorium dzisiejszej Ukrainy. Treść umów nie ogranicza się jednak do kwestii archiwalnych.
„Obie strony zadeklarowały także chęć współpracy na niwie edukacyjnej i wydawniczej” – podał Instytut.
IPN podkreślił też, że porozumienia z archiwami ukraińskimi należy oceniać jako sukces; digitalizowana dokumentacja dotyczy w głównej mierze tzw. operacji polskiej NKWD z lat 1937–38. W wyniku tej zbrodni funkcjonariusze NKWD (Ludowego Komisariatu Spraw Wewnętrznych) zamordowali – jak przyjmują w śledztwie prokuratorzy IPN – co najmniej 111 tys. Polaków, którzy żyli na terenie Związku Sowieckiego.
Archiwiści IPN przewidują, że digitalizacja obejmie od kilku do kilkunastu tysięcy indywidualnych i grupowych teczek, które były zakładane Polakom przez NKWD. Będzie można w nich znaleźć podstawowe dane dotyczące ofiar, protokoły ich przesłuchań, a także akty oskarżenia i wyroki śmierci.
PAP/RIRM