IPN: blisko 80 proc. polskich uczniów deklaruje się jako patrioci

Blisko 80 proc. uczniów polskich szkół czuje się patriotami, ale jako wzory do naśladowania wymienia zwykle osoby nieżyjące – wynika z badań ankietowych przeprowadzonych w ramach projektu edukacyjnego kampanii „BohaterON – włącz historię!” i Instytutu Pamięci Narodowej.

„Wyniki tych badań pokazują, że młodzi ludzie bardzo chętnie uczą się historii. Czują się patriotami i uczą się tego w szkole, wskazując główną rolę nauczyciela w tym procesie” – powiedziała PAP przewodnicząca komitetu organizacyjnego „BohaterON – włącz historię!” Agnieszka Łesiuk-Krajewska.

Celem badań przeprowadzonych w ponad 160 szkołach było sprawdzenie stopnia identyfikacji uczniów z narodem, postrzegania przez nich patriotyzmu oraz zainteresowania lekcjami historii. Wzięło w nich udział ponad 10 tys. osób w wieku 12-19 lat. Wyniki zaprezentowano podczas dzisiejszego briefingu prasowego w Centrum Edukacyjnym IPN im. Janusza Kurtyki „Przystanek Historia”.

Agnieszka Łesiuk-Krajewska podkreśliła, że uczniowie – pytani, co sądzą o nauczaniu historii – przyznali, że lubią ją bardzo (40 proc.) lub umiarkowanie (45 proc.); jedynie 15 proc. nie wykazuje żadnego zainteresowania tą dziedziną.

„Co ciekawe, co trzeci uczeń wskazuje rolę nauczyciela i jego pasji w tym, czy interesuje się tym przedmiotem” – zaznaczyła.

Dla większości ankietowanych wciąż podstawowym źródłem zdobywania wiedzy jest podręcznik, ale młodzież szuka również alternatywnych źródeł, m.in. filmów.

„Co dla nas ciekawe, tylko ok. 500 uczniów wskazało jako źródło nauki relacje rodzinne lub świadków historii, czy udział w grupach rekonstrukcyjnych. Dla nas jest to bardzo ważna informacja, aby pokazać im i ich nauczycielom, że takie narzędzia są też bardzo wartościowe. Ankiety pokazują, że jeśli nauczyciel korzysta w bardziej kreatywnych metod, to potrafi wciągnąć w tę naukę nawet niezainteresowanych uczniów” – powiedziała przewodnicząca komitetu organizacyjnego „BohaterON – włącz historię!”

W części ankiety badającej poczucie patriotyzmu 78 proc. uczniów przyznało, że czuje się patriotami.

„Wciąż dominuje bardziej tradycyjne do niego podejście – co drugi uważa, że jest to miłość do ojczyzny, przywiązanie do tradycji, poszanowanie wartości. Tylko co dziesiąty wskazuje aktywne formy patriotyzmu” – mówiła Agnieszka Łesiuk-Krajewska.

Jak dodała, znaczna większość (84 proc.) bierze udział w obchodach świąt narodowych, ale obchodzi je w szkołach; wśród nich wymieniono święta 3 maja oraz 11 listopada. Agnieszka Łesiuk-Krajewska dodała, że 11 proc. badanych nie potrafiło w ogóle podać definicji patriotyzmu.

„Uczniowie potrafią dosyć dobrze wskazać działania patriotyczne, troszeczkę gorzej jest z podejmowaniem ich. Na przykład co czwarty wymienia wywieszanie flagi, ale tylko co jedenasty to robi” – przyznała.

Z części badania dotyczącej kwestii tożsamości narodowej wynika, że 40 proc. uczniów najsilniej identyfikuje się z Polską, jednak jeszcze więcej (42 proc.) – ze społecznościami lokalnymi i tzw. małą ojczyzną; tylko 7 proc. czuje się Europejczykami.

Młodzież pytano także o to, kogo uważa za patriotę i osobę godną naśladowania.

„Co drugi uczeń odpowiedział, że jest to Józef Piłsudski, aż 80 proc. uczniów wymieniło osoby zmarłe. To przy naszym projekcie, który pokazuje, że takie osoby są wśród nas, jest też niezwykle cenną informacją. Powinniśmy jeszcze większy nacisk położyć na to, by pokazać, że na przykład powstańcy warszawscy są wśród nas i możemy z nimi rozmawiać, korzystać z tego jako rzetelnego źródła historycznego” –  powiedziała Agnieszka Łesiuk-Krajewska.

Jak dodała, tylko 40 proc. badanych wskazało chociaż jedno miejsce pamięci narodowej w całym kraju, ale 66 proc. potrafiło wymienić takie miejsce w lokalnym środowisku.

Celem kampanii „BohaterON – włącz historię” jest upamiętnienie i uhonorowanie powstańców warszawskich.

Kampania składa się z trzech obszarów działań. Pierwszy z nich to organizowane wspólnie z Instytutem Pamięci Narodowej seminaria dla nauczycieli. Kolejne obszary to internetowe kompendium powstańców oraz akcja wysyłania kartek do powstańców warszawskich. W ramach tej ostatniej każdy Polak zyska szansę napisania kilku ciepłych słów bohaterom walk o stolicę.

PAP/RIRM