Europejski Dzień Pamięci o Sprawiedliwych
Dziś obchodzony był Europejski Dzień Pamięci o Sprawiedliwych. Jak podkreślają przedstawiciele władz państwowych, dzisiejszy dzień jest okazją do odkłamywania historii. Przez dziesięciolecia świat niewiele wiedział o heroizmie Polaków, którzy poświęcali swoje życie, niosąc pomoc Żydom.
Podczas wojny rodzice pana Eugeniusza Szylara przyjęli do swojego domu w Markowej żydowską rodzinę Weltzów. Podobnie jak rodzina Ulmów, która straciła za to życie. Dziś w tej miejscowości jest muzeum przypominające o ich bohaterstwie.
– Ja do pewnego czasu miałem przez tatę zakazane żeby komuś o tym mówić. Jakby się ktoś pytał: byli, siedzieli, poszli, nie ma. A od tego czasu, jak już powstało to muzeum, to wtedy już powiedziałem: kto będzie chciał to będę mówił – zaznacza Eugeniusz Szylara.
Jak podkreśla wiceminister spraw zagranicznych Jan Dziedziczak, Polska ma szczególnie dużo sprawiedliwych, którzy podczas wojny z narażeniem życia dawali schronienie Żydom.
– O tym także, jak wielkie niebezpieczeństwo nieporównywalne z niebezpieczeństwem innych okupowanych narodów ponosili Polacy, jeżeli zdecydowali się na pomoc Żydowi. Skala śmierci nie tylko ratującego Polaka, ale często jego rodziny, często jego sąsiadów jest nieporównywalna z tym co miało miejsce choćby na Zachodzie – akcentuje wiceminister Jan Dziedziczak.
Sylwetki Polaków, którzy ryzykowali swoje życie dla bliźnich przedstawiono w dwujęzycznym albumie pod tytułem „Polacy ratujący Żydów w czasie Zagłady. Przywracanie pamięci”. Przedmowę do publikacji napisał prezydent Andrzeja Dudy, który odznaczył tych cichych bohaterów Orderem Orła Białego.
– Proszę zauważyć, że nawet żołnierze Armii Krajowej działając w podziemiu, ryzykowali swoim życiem. Natomiast ci, którzy ratowali Żydów ryzykowali nie tylko swoje życie, ale i całej rodziny. Mordowano wszystkich – to miało miejsce. Teraz cieszy to, że wszyscy Polacy ratujący Żydów są w gronie polskich kombatantów. Zasługują oni na wyróżnienie, zachowali się jak trzeba – zauważa Mateusz Szpytma, wiceprezes Instytutu Pamięci Narodowej.
Szczególnym miejscem gdzie znajdują się nazwiska Polaków ratujących Żydów jest Kaplica Pamięci w Sanktuarium Najświętszej Maryi Panny Gwiazdy Nowej Ewangelizacji i św. Jana Pawła II w Toruniu. To miejsce odwiedzają już ludzie z całego świata podkreśla prezydencki minister Wojciech Kolarski.
– Przede wszystkim są bardzo zaskoczeni, że właśnie w takim miejscu, w katolickiej kaplicy są nazwiska tych Polaków, którzy poświęcili swoje życie, którzy ryzykowali wszystko, żeby pomóc swoim współobywatelom, czyli Polakom żydowskiego pochodzenia – akcentuje podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP.
Wciąż jeszcze nie znamy nazwisk wszystkich, cichych bohaterów – wskazuje profesor Grzegorz Berent. W Toruniu cały czas trwają pracę naukowe, aby ich upamiętnić.
– Trzeba ustalić szczegóły z ich życiorysów. Stąd teraz i w przyszłości, mam nadzieję, będą się pojawiać kolejne publikacje dotyczące właśnie tych dzisiaj mało znanych a w przyszłości mam nadzieję lepiej znanych bohaterów – informuje dr hab. Grzegorz Berendt, ekspert w dziedzinie badania stosunków polsko-żydowskich.
Przypadający dziś Europejski Dzień Pamięci o Sprawiedliwych, ustanowiony został 10 maja 2012 roku decyzją Parlamentu Europejskiego a z inicjatywy włoskiego Komitetu Światowego Ogrodu Sprawiedliwych – Gariwo. Organizacja ta postuluje utworzenie na całym świecie ogrodów Sprawiedliwych na wzór ogrodu w Instytucie Yad Vashem w Jerozolimie, gdzie uhonorowane są osoby, które ratowały Żydów w czasie Holokaustu.
TV Trwam News/RIRM