Mundialowe nagrody indywidualne
Złota Piłka dla najlepszego piłkarza turnieju, Złoty But – dla najlepszego strzelca, Złota Rękawica – dla najlepszego bramkarza oraz wyróżnienia dla najlepszego zawodnika młodego pokolenia, a także dla drużyny najrzadziej przekraczającej przepisy – to nagrody przyznawane uczestnikom mistrzostw świata.
Na listach laureatów znajdują się dwaj Polacy – Grzegorz Lato został najlepszym strzelcem mundialu w RFN w 1974 roku, a Władysława Żmudę uznano najlepszym piłkarzem młodego pokolenia tej imprezy.
Nagrody indywidualne piłkarskich MŚ:
Złota Piłka – dla najlepszego piłkarza turnieju. Nagroda przyznawana od 1982 roku i mundialu w Hiszpanii. Komisja Techniczna FIFA, złożona z głównie trenerów, po półfinałach ogłasza nazwiska 10 kandydatów to tego wyróżnienia, na których głosy oddali dziennikarze akredytowani na MŚ. Zwycięzca otrzymuje Złotą Piłkę, a kolejni w klasyfikacji Srebrną i Brązową Piłkę.
Dotychczasowi laureaci: 1930 – Jose Nasazzi (Urugwaj); 1934 – Giuseppe Meazza (Włochy); 1938 – Leonidas (Brazylia); 1950 – Zizinho (Brazylia); 1954 – Ferenc Puskas (Węgry); 1958 – Didi (Brazylia); 1962 – Garrincha (Brazylia); 1966 – Bobby Charlton (Anglia); 1970 – Pele (Brazylia); 1974 – Johann Cruyff (Holandia); 1978 – Mario Kempes (Argentyna); 1982 – Paolo Rossi (Włochy); 1986 – Diego Maradona (Argentyna); 1990 – Salvatore Schillaci (Włochy); 1994 – Romario (Brazylia); 1998 – Ronaldo (Brazylia); 2002 – Oliver Kahn (Niemcy); 2006 – Zinedine Zidane (Francja); 2010 – Diego Forlan (Urugwaj).
***
Złoty But – dla najlepszego strzelca turnieju. Jeżeli dwóch lub więcej zawodników uzyska tyle samo bramek, wówczas o tytule króla strzelców decyduje liczba asyst, a w dalszej kolejności liczba minut spędzonych na boisku (im mniej, tym lepiej). Następni w klasyfikacji otrzymują Srebrnego i Brązowego Buta.
Dotychczasowi laureaci: 1930 – Guillermo Stabile (Argentyna); 1934 – Oldrich Nejedly (Czechosłowacja); 1938 – Leonidas (Brazylia); 1950 – Ademir (Brazylia); 1954 – Sandos Kocsis (Węgry); 1958 – Just Fontaine (Francja); 1962 – Garrincha, Vava (obaj Brazylia), Drajen Jerkovic (Jugosławia), Leonel Sanchez (Chile), Walentin Iwanow (ZSRR), Florian Albert (Węgry); 1966 – Eusebio (Portugalia); 1970 – Gerd Mueller (RFN); 1974 – Grzegorz Lato (Polska); 1978 – Mario Kempes (Argentyna); 1982 – Paolo Rossi (Włochy); 1986 – Gary Lineker (Anglia); 1990 – Salvatore Schillaci (Włochy); 1994 – Oleg Salenko (Rosja), Christo Stoiczkow (Bułgaria); 1998 – Davor Suker (Chorwacja); 2002 – Ronaldo (Brazylia); 2006 – Miroslav Klose (Niemcy); 2010 – Thomas Mueller (Niemcy).
***
Złota Rękawica – dla najlepszego bramkarza. Nagroda przyznawana przez Komisję Techniczną FIFA od 1994 roku.
Dotychczasowi laureaci: 1994 – Michel Preudhomme (Belgia); 1998 – Fabien Barthez (Francja); 2002 – Oliver Kahn (Niemcy); 2006 – Gianluigi Buffon (Włochy); 2010 – Iker Casillas (Hiszpania).
***
Najlepszy piłkarz młodego pokolenia – dla najlepszego zawodnika, który w dniu rozpoczęcia turnieju nie ukończył 21 lat. Wyboru dokonuje Komisja Techniczna FIFA.
Dotychczasowi laureaci: 1958 – Pele (Brazylia); 1962 – Florian Albert (Węgry); 1966 – Franz Beckenbauer (Niemcy); 1970 – Teofilo Cubillas (Peru); 1974 – Władysław Żmuda (Polska); 1978 – Antonio Cabrini (Włochy); 1982 – Manuel Amoros (Francja); 1986 – Vincenzo Scifo (Belgia); 1990 – Robert Prosinecki (Jugosławia); 1994 – Marc Overmars (Holandia); 1998 – Michael Owen (Anglia); 2002 – Landon Donovan (USA); 2006 – Lukas Podolski (Niemcy); 2010 – Thomas Mueller (Niemcy)
***
Nagroda Fair Play – dla zespołu najrzadziej przekraczającego przepisy, spośród tych, które przeszły fazę grupową. Każdy piłkarz zwycięskiej drużyny otrzymał pamiątkowy medal, a federacja danego kraju dodatkowo 50 tysięcy dolarów na rozwój futbolu młodzieżowego.
Dotychczasowi laureaci: 1970 – Peru; 1978 – Argentyna; 1982 – Brazylia; 1986 – Brazylia; 1990 – Anglia; 1994 – Brazylia; 1998 – Anglia, Francja; 2002 – Belgia; 2006 – Hiszpania, Brazylia; 2010 – Hiszpania.
PAP