10 września 1944 r. armia sowiecka rozpoczęła atak na Pragę i wschodnie przedmieścia Warszawy. Powstańcze radio ogłosiło nazwiska 28 niemieckich zbrodniarzy wojennych. W szpitalu zmarł ranny Józef Szczepański „Ziutek” – żołnierz AK i poeta, autor słów piosenki „Pałacyk Michla”.
Mimo że walki z wycofującymi się niewielkimi siłami niemieckimi trwały tylko kilka godzin, dzień 17 stycznia 1945 r. stał się ważnym elementem komunistycznej propagandy historycznej. Oficjalnie działania Rosjan nazwano wyzwoleniem Polski, choć w rzeczywistości rozpoczęły one wieloletnie i silne wpływy Moskwy w naszym kraju. Z kolei wobec Polaków, którzy kontynuowali walkę o niepodległą Ojczyznę, rozpoczęto krwawe represje.