Felieton „Z ojczyzny Jezusa”
Pokój i Dobro!
Okres Bożego Narodzenia napawa radością serca chrześcijan całego świata, a oczy wszystkich wiernych zwrócone są ku Betlejem, małemu miasteczku, w którym narodził się Chrystus. Wielu pielgrzymów przybyło w tym roku do betlejemskiej Groty, by pochylić się nad miejscem, w którym narodził się Mesjasz Pan oraz by zatrzymać się choć przez chwilę w kontemplacji nad niewysłowionym świadectwem miłości Boga.
Korzystając z tego świątecznego nastroju pragnę wspomnieć o jeszcze jednym mało znanym lecz otaczanym wielką czcią, nie tylko przez miejscowych chrześcijan, sanktuarium. Jest nim tak zwana Grota Mleczna znajdująca się w niewielkiej odległości od „obleganej” w tych dniach Bazyliki Narodzenia.
Według legendarnego przekazu, niespodziewane polecenie ucieczki św. Rodziny do Egiptu zastało Maryję podczas karmienia piersią Dzieciątka Jezus i z pośpiechu kilka kropli mleka upadło na skałę, w której wykuta była grota. Sprawiło to, iż skała w jednej chwili przybrała biały kolor. Grota ta od najdawniejszych czasów stała się miejscem pielgrzymowania wiernych, którzy zwracali się do Maryji z prośbą o opiekę, zwłaszcza w sprawach macierzyństwa. Pątnicy na pamiątkę odbytej pielgrzymki do tego sanktuarium zabierali ze sobą niewielkich rozmiarów fragmenty pochodzące z czczonej białej skały. Najstarsze tego typu relikwie znaleźć można dziś w katedrze Oviedo w Hiszpani późniejsze zaś, noszące monogram maryjny lub ikonę Matki Bożej, przechowywane są w muzeum Franciszkańskiego Studium Biblijnego w Jerozolimie. O tym jak słynne i cenione przez chrześcijan w Europie były te relikwie świadczy fakt, iż w IX wieku miał ją otrzymać sam cesarz Karol Wielki.
Sanktuarium Groty Mlecznej ma bogatą i burzliwą historię tak samo jak miasto Betlejem, w której się ona znajduje. Pielgrzym ormiański z V wieku wspomina, że w odległości 3 stadiów, czyli około 500 metrów, od Groty Narodzenia wznosił się kościół świętego Mikołaja a przy nim Grota Mleczna. Pomimo, że sanktuarium to znalazło się w rękach Braci Mniejszych niemalże na samym początku ich działalności w Ziemi Świętej, a więc w XIV wieku, to budowę własnej kaplicy musiano odłożyć na późniejsze czasy. Podyktowane to było w pewnej mierze sporem z kościołem grecko-prawosławnym o prawa własności do sanktuarium. Dopiero w 1871 roku nad Grotą Mleczną udało się franciszkanom wznieść niewielkich rozmiarów kaplicę oraz klasztor. Miejscowi rzemieślnicy w roku 1935 ozdobili fronton Groty Mlecznej rzeźbiąc ornamenty w kamieniu z precyzją jakiej potrzeba przy obróbce masy perłowej. Podczas niedawno przeprowadzonych prac archeologicznych na przylegającym do sanktuarium terenie zostały odnalezione mozaiki bizantyjskie oraz średniowieczne groby co potwierdza relację pielgrzymów opisujących istnienie kościoła w tym miejscu.
W dniu dzisiejszym, w niedzielę Świętej Rodziny i wigilię uroczystości Bożej Rodzicielki został konsekrowany i oddany do użytku nowy kościół pod wezwaniem Maryi Bogurodzicy wzniesiony przy Grocie Mlecznej. O potrzebie budowy tej świątyni mówiło się już podczas Jubileuszu Roku 2000. Ideę rozbudowy zawdzięczamy w głównej mierze troskliwej opiece brata Lorenzo, odpowiedzialnego za to sanktuarium z ramienia Kustodii oraz księdzu Janowi Majernikowi, przewodnikowi pielgrzymów ze Słowacji. Ks. Jan, widząc liczne grupy przybywające do Groty Mlecznej, zwrócił się do Kustodii Ziemi Świętej z oficjalną propozycją wybudowania nowego kościoła, który służyłby pielgrzymom odwiedzającym Miejsca Święte związane z narodzeniem Jezusa Chrystusa w Betlejem. Jednocześnie zapewnił, że projektem jest żywo zainteresowany episkopat Słowacji. Ówczesny Kustosz Ziemi Świętej ojciec Giovanni Battistelli, wyraził swe poparcie dla tego pomysłu. Pragnął on tym samym wyjść naprzeciw nie tylko potrzebom pielgrzymów nawiedzających sanktuarium, ale także mieszkańcom Betlejem, z których wielu w wyniku nasilającej się izolacji miasta pozostawało bez pracy.
Projekt nowego sanktuarium wykonał włoski architekt, franciszkanin ojciec Konstantyn Ruggeri, a realizację prac nadzorował architekt Luigi Leoni. Ojciec Konstantyn, zapytany o to co przyświecało mu w pracach nad projektem powiedział między innymi, że nowo wzniesiona kaplica poświęcona Matce Bożej w sanktuarium Groty Mlecznej ma świadczyć o pięknie i miłości ku Maryji. Kształt kaplicy ma przypominać pielgrzymom udającym się do tego miejsca o śnieżnobiałym kwiecie, który na swej koronie przyjmuje jakby w żłóbku Dzieciątko Jezus. Ojciec Konstantyn wierzy także, iż ta symbolika kaplicy pozwoli wszystkim wiernym pochylić się nad tajemnicą Bożego Wcielenia.
Grota Mleczna połączona jest z nowo wybudowaną świątynią tunelem, który przechodzi w dużą podziemną salę przeznaczoną na ekspozycje. Rzeźby ołtarza, ambona oraz siedzenia w prezbiterium wykonane są z litej skały, która pochodzi z miejscowego kamieniołomu. Przy wystroju zewnętrznym wykorzystano ozdobny czerwony kamień pochodzący również z Betlejem. Całość upiększają artystyczne witraże wykonane z dmuchanego szkła łączonego ołowiem. Darem kościoła słowackiego jest także figura Matki Bożej, która świadczy o pobożności maryjnej narodu słowackiego.
Przy okazji budowy nowej świątyni przy Grocie Mlecznej możliwe było dokonanie niezbędnych prac restauracyjnych w samej grocie, która znajduje się na głębokości około 3 metrów od poziomu terenu. Prace te przywróciły grocie jej pierwotny wygląd, uwalniając ją od prowizorycznych i nie odpowiadających dzisiejszym wymogom przybudówek, jakie dokonano na przestrzeni wieków. W nowej kaplicy zostaną złożone wota wykonane przez miejscowych rzemieślników głównie z masy perłowej.
Warto przy tej okazji wspomnieć, iż Betlejem jest dziś cenionym wśród pielgrzymów centrum wyrobu dewocjonaliów z drzewa oliwkowego oraz z masy perłowej. Poczynając od XVI wieku wykonano tutaj z masy perłowej szereg miniaturowych modeli Bazyliki Bożego Grobu oraz Narodzenia, które do dziś zdobią wiele muzeów na całym świecie.
Radując się w dniu dzisiejszym z realizacji tego projektu, nie sposób nie podziękować tym wszystkim, którzy przyczynili się do powstania tego pięknego kościoła. Budowę nowej świątyni ofiarnie wsparli wierni ze Słowacji i z wielu innych krajów. Początki nie były łatwe. Między innymi pierwsza wizyta ojca architekta Konstantyna i jego współpracowników w 2002 roku zbiegła się z ciężkimi atakami na Betlejem. Dzisiejsza uroczystość pokazuje, iż ten projekt cieszył się szczególnym błogosławieństwem Bożym oraz niestrudzonym zaangażowaniem wielu oddanych czcicieli Maryi z Nazaretu, Matki Boga i naszej.
Na zakończenie życzę wszystkim słuchaczom Radia Maryja oraz telewidzom Telewizji Trwam szczęśliwego Nowego Roku. Niech wstawiennictwo Maryi wyprasza nam i całej naszej Ojczyźnie odwagę głoszenia i wprowadzania w życie chrześcijańskiej zasady miłości, wspólnego budowanie jednej rodziny i wzajemnego współtworzenia lepszego jutra. Jednocześnie zapraszam wszystkich pielgrzymów zamierzających odwiedzić w tym nowym roku Ziemię Świętą, do nawiedzenia Groty Mlecznej oraz jej nowo powstałej świątyni.
jk