[TYLKO U NAS] Dr R. Derewenda: 8 maja nie był dla Polaków dniem radosnym. Na ziemiach polskich nie było świadomości, że wojna się zakończyła
8 maja nie był dla Polaków dniem radosnym. Nawet gdybyśmy czytali wspomnienia, jak przeżywała Warszawa, Kraków czy inne miasta ten dzień, to nie były to jakieś szczególne manifestacje radości, jakie znamy z filmów PRL-owskich, gdzie pokazywano, że wszyscy się cieszyli i mieli świadomość, że wojna się skończyła. Na ziemiach polskich nie było takiej świadomości, że wojna się zakończyła – zaznaczył dr Robert Derewenda, historyk z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, w piątkowych „Aktualnościach dnia” na antenie Radia Maryja.
75 lat temu w Europie zakończyła się II wojna światowa. 8 maja 1945 roku Niemcy podpisały bezwarunkową kapitulację, która zakończyła sześcioletnią wojnę. Dla Polaków 8 maja 1945 roku nie był dniem radości, bowiem Polska znalazła się wówczas pod sowiecką strefą wpływów – na ziemie polskie wkroczyła Armia Czerwona.
– Społeczeństwo spodziewało się, że nic dobrego nie wróży to, że na ziemie polskie wkroczy Armia Czerwona. Polacy pamiętali wojnę polsko-bolszewicką z roku 1920, atak sowietów 17 września 1939 roku, a ci, którzy mieszkali na wschodzie Polski pamiętali też pierwszą okupację sowiecką – powiedział dr Robert Derewenda.
– 8 maja nie był dla Polaków dniem radosnym. Nawet gdybyśmy czytali wspomnienia, jak przeżywała Warszawa, Kraków czy inne miasta ten dzień, to nie były to jakieś szczególne manifestacje radości, jakie znamy z filmów PRL-owskich, gdzie pokazywano, że wszyscy się cieszyli i mieli świadomość, że wojna się skończyła. Na ziemiach polskich nie było takiej świadomości, że wojna się zakończyła, dlatego że czekano, czy uda się utworzyć rząd w miarę niezależny od sowietów, czy uda się przeprowadzić wolne wybory – wspomniał historyk.
Polacy mieli nadzieję na to, że Polska odzyska wolność.
– Społeczeństwo polskie miało nadzieję, że jednak Polska będzie krajem wolnym; że co prawda będzie w jakiś sposób związana ze Związkiem Sowieckim, ale że jednak mimo wszystko alianci nas nie opuszczą; że Stany Zjednoczone, Wielka Brytania – tak silne mocarstwa – nie zgodzą się na to, aby Polska stała się kolejną republiką sowiecką i nie odzyskała pełnej suwerenności – zwrócił uwagę gość „Aktualności dnia”.
Jednakże komuniści doprowadzili do całkowitego przejęcia władzy na ziemiach polskich i wprowadzenia władzy totalitarnej.
– Lata stalinowskie to okres władzy totalitarnej, okres nowej okupacji; nawet jeśli nie wprost Związku Sowieckiego, to wraz z nim zarządzali Polską Ludową polscy komuniści. Były to czasy tragiczne. To, co działo się do 1956 roku, jest najtrudniejszym okresem dla Polaków po II wojnie światowej – zaznaczył historyk.
Dla Rosji 8 maja był dniem zwycięstwa – władze rosyjskie podkreślają, że wyzwoliły Polskę z rąk niemieckiej okupacji.
– Rosja dzisiaj stawia sprawę jednoznacznie, że przynosiła nam wyzwolenie, a to, że mordowała ludzi, nie ma znaczenia – na taką narrację zgodzić się nie możemy. (…) Władze rosyjskie doskonale zdają sobie z tego sprawę, że dla Polski martyrologia w czasach II wojny światowej jest bardzo ważna, dlatego że nie chodzi o to, że ginęli Polacy, ale to były zaplanowane działania przez Niemców i sowietów, działania mające na celu przede wszystkim eksterminację polskich elit. To, co było najtrudniejsze dla Polski, to brak elit, brak inżynierów, brak ludzi wykształconych – brak tych wszystkich, którzy mogli tak naprawdę stanowić o Polsce – podkreślił rozmówca Radia Maryja.
Całą rozmowę z dr. Robertem Derewendą w „Aktualnościach dnia” można odsłuchać [tutaj].
radiomaryja.pl
