Rząd walczy z pracą „na czarno”

Straty Skarbu Państwa z tytułu pracy „na czarno” i szarej strefy to około 17 mld zł – mówił Jan Sarnowski, wiceminister finansów. Niekorzystne zjawisko ograniczyć mają zmiany podatkowe w Polskim Ładzie. Teraz to pracodawca, a nie pracownik poniesie konsekwencje nielegalnych działań. Zalegalizowanie stosunku pracy do końca roku pozwoli uniknąć kar zarówno pracodawcy, jak i pracownikowi.

Wielu polskich pracodawców wciąż decyduje się na łamanie prawa i zatrudnianie pracowników „na czarno”.

– Około 6 proc. wynagrodzeń w Polsce jest wypłacanych poza systemem. Ten problem dotyczy zwłaszcza najmniejszych firm, gdzie bez rejestracji wypłacanych może być niemal 30 proc. wynagrodzeń – wskazał wiceminister finansów.

Jak dodał, jeszcze większy problem stanowi wypłacanie wynagrodzeń „pod stołem” pracownikom oficjalnie zatrudnionym na umowie. Dotyczy to ok. 12 proc. zatrudnionych, czyli 1,5 mln osób.

Jarosław Leśniewski, zastępca Głównego Inspektora Pracy, zaznaczył, że często sami pracownicy zgadzają się na większe, ale nielegalnie przekazywane wynagrodzenie.

– Bardzo często mamy do czynienia z tzw. cichym porozumieniem, gdzie obie strony – zarówno pracownik, jak i pracodawca – ustalają taki tryb pracy, dlatego potem bardzo ciężko organom kontroli wykazać te nieprawidłowości – zwrócił uwagę Jarosław Leśniewski.

W 2020 roku Państwowa Inspekcja Pracy przeprowadziła ponad 11 tys. kontroli. W blisko 5 tys. z nich wykazano nieprawidłowości. Jak zaznaczyła poseł Prawa i Sprawiedliwości, dr Gabriela Masłowska z sejmowej Komisji Finansów Publicznych, szarą strefę powiększa brak pracy.

– Szczególnie ma to miejsce w sytuacjach, kiedy jest duże bezrobocie. Wtedy rozwija się taka forma angażowania do pracy przez przedsiębiorców – mówiła dr Gabriela Masłowska.

Nielegalne procedery generują straty budżetu państwa, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i samorządów na poziomie 17 mld złotych. Jest to porównywalne ze stratami związanymi z luką VAT lub CIT. Niepłacenia składek przez pracodawców radykalnie przekłada się na wysokość emerytur pracowników.

– Na dzisiaj mamy 360 tys. osób w powszechnym systemie emerytalnym, które mają emeryturę poniżej minimalnej, czyli nie spełniły warunku podstawowego tj. 20, 25 lat. Szacujemy, że w 2035 roku będzie to już ponad 500 tysięcy – podkreśliła prezes ZUS, prof. Gertruda Uścińska.

Pracownik z 40-letnim stażem Jan Janik, do którego dotarła TV Trwam, dba o to, aby jego składki zdrowotne i emerytalne były płacone.

– Zawsze płaciłem składki ZUS i inne podstawowe opłaty. Co roku to sprawdzam. Wygląda na to, że dotąd ani razu mnie nie pominęli – zaznaczył.

Rząd zamierza ukrócić nielegalny proceder. W ramach zmian podatkowych Polskiego Ładu z początkiem przyszłego roku zmianie ulegają przepisy związane z karaniem  nieuczciwych pracodawców. Po udowodnieniu zatrudniania „na czarno” lub wypłaty części wynagrodzenia poza oficjalną ewidencją, to pracodawca, a nie – jak dotychczas – pracownik, będzie musiał zapłacić zaległe podatki i składki.

– Drugi element to dodatkowy podatek do zapłaty przez pracodawcę. Za każdy miesiąc udowodnionego mu nielegalnego zatrudnienia będzie pracodawcy przypisany dodatkowy przychód w wysokości równowartości minimalnego wynagrodzenia – wskazał wiceminister Jan Sarnowski.

Dodał, że właśnie teraz pracodawcy, którzy stosują nieuczciwe praktyki, mają czas na zawarcie legalnej umowy z pracownikami. Pracodawca i pracownik, którzy zdecydują się na taki krok, do końca roku nie zapłacą zaległego podatku.

TV Trwam News